Gambiya Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında yer alan devlet.
Yüzölçümü açısından Afrika kıtasının en küçük ülkesi.
Ülke, Gambiya Nehri‘nin her iki kıyısı boyunca kurulmuş olup, Atlas Okyanusu kıyısı hariç, tamamen Senegal ile çevrili bir konumda.
Ülke genelinde 2013 tahmini nüfus sonuçlarına göre 1 milyon 740 bin 860 kişi yaşıyor.
Başkent, Atlantik Okyanusu kıyısında ada üzerine kurulu olan Banjul.
Gambiya’nın ana gelir kaynaklarından biri turizm. Fakat ülkede yoksulluk yaygın.
Gambiya, bağımsızlığını 1965’te İngiltere’den kazandığında, aynı yıl ülkemiz tarafından da tanınan bir ülke.
Türkiye ve Gambiya arasındaki ilişkiler, 1980’lerin sonunda, Gambiya’nın Bulgaristan’daki Türk toplumunun haklarına uluslararası platformlarda verdiği destek sonrasında yoğunluk kazanıyor.
Gambiya yönetimi, ülkemiz açısından önemli uluslararası konularda Türkiye’yi destekleyen bir tutum sergilediği gibi, her türlü konuda uluslararası platformlarda da ülkemizin yanında yer alıyor.
Gambiya, tabii ki tüm bunları Türkiye’nin karakaşına kara gözüne hasret olduğu için yapmıyor.
Gambiya, tutunacak dal arayışında.
Çünkü komşu ülke Senegal, sürekli müdahale edip durduğundan bağımsızlığının bir anlam ifade etmediğinin farkında.
Geçtiğimiz yıl Senegal ordusunun başını çektiği Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) askeri gücü ülkeye müdahale etmişti.
Gambiya’nın genel dış politik perspektifinden Türkiye’ye bakış açısı, siyasi destek sağlamak ve mali-ekonomik yardım almak temelli.
Ancak Gambiya’nın Türkiye’ye yönelik bu bakış açısının, Batıülkelerinden farklı olarak, Türkiye’yi Müslüman kardeş ve yol gösterici/lider olarak görmek arzusundan kaynaklandığı söylenebilir.
YENİ DEVLET BAŞKANI, CUMA TATİLİNİ VE “İSLAM DEVLETİ” İBARESİNİ KALDIRDI...
Fakat siyasi kariyeri öncesinde ABD ve Türkiye gibi ülkelerde askeri eğitimler almış Yahya Jammeh’in seçimleri kaybetmesinin sonrasında Gambiya devlet başkanlığına seçilen Adama Barrow’un talimatıyla Cuma günü tatil olmaktan çıkarılırken, ülkenin künyesinden “İslam Devleti” ibaresi de kaldırıldı.
Türkiye, Yahya Jammeh’in döneminde Gambiya yönetiminin bu beklentilerini karşılıksız bırakmamış, Gambiya’yı, Sahra’nın güneyindeki Afrika’da askeri alanda en yoğun ilişkileri tesis ettiğimiz ülke konumuna yükseltmişti.
1991- 2005 yılları arasında Türk Jandarma Eğitim Timi’nin Banjul’da görevlendirilmesi ve ardından Askeri Danışmanlık Mekanizması’nın kurulmasıyla kurulan özel nitelikli askeri ilişkiler, iki ülke arasındaki dostluk ve kardeşlik bağlarını pekiştirmesini ve Gambiya makamlarının Türkiye’ye yönelik destekçi yaklaşımını sürdürmesini sağlamıştır.
Türkiye’de Gambiya Silahlı Kuvvetleri (GAF)’ne bugüne kadar verilen ve 7 bin 500 askerin eğitildiği askeri eğitim ve lojistik yardım sayesinde, GAF, hem ülke içi asayişi sağlayabilmiş, hem de BM Barışı Koruma Operasyonlarına asker gönderebilmiştir.
AFRİKA’NIN EN KÜÇÜK ÜLKESİ…
Gambiya yüz ölçümü bakımından Afrika’nın en küçük ülkesi.
Coğrafi konumu eski Fransız sömürgesi olan Senegal’in bağrına sokulmus bir hançer gibi.
Senegal’in çevreledigi Gambiya, limanları sayesinde dış dünyaya açılabiliyor.
Fransa’nın sömürgesi Senegal, 4 Nisan 1960’da bağımsızlığını ilan etmesine ragmen Senegal’in eğitim sistemini Fransızlarkontrol ediyor.
Başkent Dakar’da Fransız ordu komutanlığı var.
Ayrıca bizdeki mandacılar gibi Senegal’in Fransa’nın bir eyaletiolmasını isteyen elitler mevcut.
Gambiya, Türkiye açısından önemli.
Çünkü Gambiya’nın Atlas Okyanusu’na açılan küçük de olsa bir kıyısı mevcut ve Türkiye’nin Afrika’ya açılan kapısı.
Cumhurbaşkanı Adam Barrow, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetiyle 11-15 Şubat 2018 tarihleri arasında Ankara’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirdi.
Cumhurbaşkanı Barrow’a Hükümet Genel Sekreteri ve Kamu Hizmetleri Başkanı Habib Saihou Drammeh, Dışişleri, Uluslararası İşbirliği ve Yurtdışında Yaşayan Gambiyalılar Bakanı Ousainou Darboe ve Ticaret, Bölgesel Entegrasyon ve İstihdam Bakanı Isatou Touray eşlik etmişti.
Türkiye'den Gambiya ordusuna destek…
Gambiya ile sürdürülen dostluk ve kardeşlik ilişkileri çerçevesinde, iki ülke arasında çok sayıda Anlaşma, Protokol ve MutabakatZaptı imzalanmıştı.
İşte bu anlaşmalar çerçevesinde Türkiye; Batı Afrika ülkelerinden Gambiya ordusuna ekipman yardımı yaptı.
Türkiye’den gelen donanımın başkent Banjul’daki askeri karargahta törenle sunuluşuna 2015’ten günümüze GambiyaGenelkurmay Başkan Yardımcılıgı görevini yürüten Tümgeneral Yankuba Drammeh, Türkiye’nin Banjul Büyükelçisi İsmail Sefa Yüceer ile çok sayıda asker katıldı.
Yankuba Drammeh, Gambiya’nın kara kutusu ve en güçlü adamı.
General Drammeh, Foni Kansala bölgesindeki BwiamKankuntu kasabasından.
Önceki başkan Yahya Jammeh’i iktidara getiren 22 Temmuz 1994 darbesi sırasında, Drammeh, Teğmendi ve çoğu subay gibi, aynı zamanda Mile II Devlet Merkez Cezaevi’ne götürüldü.
Daha sonra serbest bırakıldı ve Gambiya Ulusal Ordusundaki görevine geri döndü.
General Drammeh, Savunma İşleri Şefi olarak en üst sıraya kadar istikrarlı bir şekilde yükseldi.
Gambiya’nın bir süre BM’de Misyon Başkan Yardımcılığıgörevinde bulundu ve burada tekrar çağrılana ve tekrar Silahlı Kuvvetlere yeniden yerleşene kadar görev yaptı.
Geçtiğimiz Aralık ayında yapılan Başkanlık seçimleri boyunca, General Drammeh, Yahya Jammeh’in cumhurbaşkanlığı toplantılarında çok görüldü.
Banjul’dan Basse’ye kadar tüm kampanyayı Jammeh’le birliktte yürütmüştü.
Gambiya Merkez Bankası 2. Başkan Yardımcısı da Yankuba Drammeh.
General Yankuba Drammeh, Türkleri ve Türkiye’yi yakından tanıyor.
Çünkü, 2011 yılı sonlarında iki ülke arasında karşılıklı olarak Büyükelçiliklerin açılmasının ardından Gambiya’nın Ankara büyükelçiliğinde askeri ateşe ve büyükelçi yardımcısı olarak bulunmuştu.
Yahya Jammeh gitti Adam Barrow geldi ama o hâlen görevinin başında.
.
Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com
Twitter: @oc32oc39
