Spor yapan bireylerin, diğer akranlarına göre bedensel ve ruhsal daha sağlıklı, daha iyi iletişim kurma ve sosyalleşme düzeylerinin yüksek olduğunu görmekteyiz.
Bugün yazımıza konu olan, sporun işitme engelli bireylerin üzerine etkisi, spor aracılığıyla bu etkileşimin daha iyi anlaşılması amacını taşımaktadır.
İnsanoğlunun çevresiyle olan bağın en önemli etkileşimi duyu organları vasıtasıyla gerçekleştirdiğini görmekteyiz.
Duyma, görme, tatma, koklama ve dokunma duyuları sayesinde dış dünyanın anlama ve kendisinin ise anlaşılması üzerinde önemli etkileşiminde önemli rol oynamaktadır.
İşitme engelli bireyler katılım gösterdikleri spor etkinlikleri sayesinde elde ettikleri öz güvenle birlikte, sosyal kaygıyı üzerinden atarak yaşam kalitesini artırmaktadırlar.
Bir dönem (1994-1995 yılları) İşitme engellilerle birlikte çalışan bir kişi olarak, bu etkileşime bizzat şahit olanlardanız, elhamdülillah. O nedenle, daha çok işitme engelli bireyin spora katılımını sağlayarak çevresiyle iletişim kurma ve farkındalığı/tanınırlığı artırmak, insani ve vicdanı bir görevdir tezini savunanlardanız…
İşitme engelli çocuk ve gençlerin spora katılımları, yaşadıkları çevre, içinde yer aldığı sosyoekonomik ve kültürel düzey ille doğrudan etkileşim göstermesi, onların yaşam kalitesinde olumlu etki yapmakta, iletişim sorunlarına bağlı olarak yaşayabildikleri olası kaygı düzeyleri ortadan kalkmasında önemli rol oynadığı gerçeğini, asla göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur.
İşitme engelli bireylerin, engeli bir bireyin yapabileceği tüm spor branşlarını gerçekleştirme ve başarma özelliğine sahip olduğu için, daha çok bireyin spora katılım göstermeleri konusunda herhangi bir engel bulunmaktadır.
İşitme Engelli bireyler için şöyle bir yanlış algı var maalesef ‘Onlar her branşı yapabildikleri için, spor yapmaları o kadar da önemli değil.’ Savunulan bu tez, işin kaçamak tarafını teşkil ediyor.
İletişim olmadan, kişinin çevresinden haberdar olması ve kendi taleplerini karşı tarafa aktarma ve toplumla kaynaşması, öğrenmenin en önemli kaynağını oluşturduğuna göre, bu tartışma niye!
İşitememek, kişi üzerinde fiziksel ve ruhsal açıdan önemli bir engellilik oluşturmaktadır.
Ülkemizde işitme engelli birey sayısı, toplumun bu konuda bilinçlendirmesi gerçeğiyle hareket edildiğinde ne demek istediğimiz daha iyi anlaşılacaktır, umut ediyoruz…
Akademik araştırmalara baktığımızda, işitme engelli bireyin spor aktivitelerine katılım sağlayamaması önündeki engelin yetersiz fiziksel şartlar, antrenör ve organizasyonların etkili olduğu yönünde.
İşitme engelli bireyin eğitim ve sosyalleşme konusunda önündeki en büyük engelin, iletişim becerisi olduğu gerçeğiyle karşılaşıyoruz.
İletişim kapsamına baktığımızda, yazılı, sözlü ve sözsüz gerçeğinden hareketle, biz eğer işitme engelli bir bireyin spor yapacağı şartları oluşturmaz ve bunun için toplumsal işbirliği içerisine girmez isek, gündemimiz yavan ve o bireylerin sorumluluğu üzerimde kalır.
Sporun, birey ve toplum üzerinde sosyal rehabilitasyon aracı olarak önem taşıdığı gerçeğinden hareketle, her birimizin üzerinde titizlikle durması gereken bir konu olduğunun, bugün bir kez daha altını çizmek gerekmektedir…
Dumlupınar Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Adnan Ersoy’un danışmanlığını yaptığı Sayın Rauf Berber’e ait “Sporun İşitme Engellilerin Sosyalleşmesi Üzerine Etkisi” başlıklı yüksek lisans tezinin sonuç bölümünde, işitme engelli bireylerin eğitmenleri ve işitme engellilere eğitim veren kurum yöneticileri için şu öneriler sunuluyor:
- İşitme engelli bireylerin sosyalleşmesinde ve başarılarının arttırılmasında sporun etkisi büyüktür. Bu nedenle hazırlanacak eğitim-öğretim planlarına spor aktiviteleri eklenmek sureti ile sporun bu etkisinden faydalanılabilir.
- Öğrencilerin spor etkinliklerine katılmalarını arttıracak ilgili çalışmalarla, öğrencilerin bu konuda bilgilendirilmesi sağlanabilir.
- Öğrencilerin katıldıkları spor etkinliklerinin çeşitleri arttırılarak, daha geniş kesime hitap edecek olan spor etkinlik türleri için çalışmalar yapılabilir.
- Öğrencilerin bu etkinliklere katılma oranları, katılma şekilleri, katılma nedenleri gibi değişkenler düzenli olarak analiz edilerek, etkinliklerin verimlerini arttırıcı çalışmalara yer verilebilir.
- İşitme engeline sahip olan ailelere yönelik de bir dizi öneri getirilmiştir.
Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Öğrencilerin sportif etkinliklere katılımlarının arttırılması için öğrenciler desteklenebilir.
- Öğrencilerin spor etkinliklerine katılmaları için gerekli ortam ve şartların sağlanması için gerek yerel yönetimlerden, gerekse okul yönetimlerinden isteklerde bulunularak, çocuklarının bu etkinliklerin faydalarından yararlanmaları sağlanabilir.
- Çocuklara spor etkinliklerinin özü iyi bir şekilde anlatılarak, sporda kazanmak kadar kaybetmenin de olağan olduğunu, başarının paylaşılması gerektiğini telkin etmek sureti ile çocukların sporun faydalarını bilmeleri sağlanabilir.
Kamu yöneticisi konumundaki kişilere bir takım öneriler getirilmiştir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Engelli bireylerin rehabilitasyonu sadece bu bireylerin ailelerinin değil, aynı zamanda toplumun da genel bir sorunudur. Bu bilinç çerçevesinde, engellilerin rehabilitasyonunda etkili olduğu görülen sportif faaliyetlere katılımın artması için özendirici çalışmalar yapılabilir.
- Engelli bireylerin sportif etkinliklere katılımı için gerekli spor salonları ve buraların kullanım şartları genişletilebilir.
- Sportif etkinliklere katılmak için gerekli maddi olanak bulunmayan öğrencilerin de bu etkinliklere katılması için burs, destek vb. yardımlar yapılabilir.
.
Ahmet Gülümseyen, dikGAZETE.com