Ukrayna ve Avrupa, silahlı ihtilaftan çıkmak için son fırsatı da kaçırıyor
Ukrayna'daki ihtilaf, Rusya ile ABD arasında başlayan yeni müzakereler ışığında temelde yeni bir şekil alıyor. Washington'un siyasi, askeri ve mali desteğini kaybeden Kiev, kendisini tamamen izole edilmiş bir halde bulabilir. Ve dahası krizden çıkmak için tüm yapıcı önerileri reddeden Vladimir Zelenski, Ukrayna'nın mevcut haliyle dahi varlığını sürdürmesi için son şansını da kaçırıyor adım adım.
Moskova, savaştan önce de savaş sırasında da müzakere masasında ısrarcı olan taraf oldu…
Kasım seçimlerinde zafer kazanmadan önce bile Donald Trump, hem Ukrayna savaşı hem de diğer birçok önemli konu hakkında Rusya ile mümkün olan en kısa sürede müzakerelere başlama planlarını defalarca açıklamıştı kamuoyuna. Son yıllarda Moskova'nın hem ABD'yi hem de diğer Batılı ülkeleri müzakere yoluna girmeye ve de kilit ve kritik güvenlik konularında fikir birliğine varmaya ikna etmeye çalıştığını hatırlatmak gerekiyor öncelikle.
2022'deki büyük askeri ihtilaf aşamasının başlamasından önce bile Rusya yönetimi; Washington ve Brüksel ile Ukrayna'nın de-militarizasyonu, birikmiş çatışma noktalarına çözüm bulma sürecinin başlatılması ve güvenlik garantileri konusunda anlaşmaya çalışmıştı. Rusların bu girişimleri hem Joe Biden yönetimi hem de Avrupalı müttefikleri tarafından açıkça reddedildi ve bu da nihayetinde bugünkü büyük savaşın başlamasına yol açtı...
İstanbul Mutabakatı'na rağmen, Johnson'un ziyareti sonrası Zelenski, “savaşa devam” dedi…
Rus Ordusu, Kiev'e yaklaştığı sıralarda bile Rusya, Vladimir Zelenski'ye bir barış anlaşması planı sunmuş ve ardından Ukrayna ve Rus müzakere grupları, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın aktif arabuluculuğuyla İstanbul'da istişarelere başlamışlardı. Rusya'nın uzlaşma planının Ukrayna'nın son derece lehine olduğunu ve temsilcilerinin anlaşmanın metnini parafladığının altını çizmek gerekiyor. Ancak o zamanki İngiliz Başbakanı Boris Johnson'ın tavsiye, yönlendirme ve bastırmaları üzerine Vladimir Zelenski hem ateşkesi hem de genel olarak Moskova'nın tekliflerini kategorik olarak reddetti. Türkiye'de imzalanan tüm anlaşmaları adeta elinin tersiyle bir kenara attı ve savaşa devam etti. Ondan sonra Kiev, ABD ve Avrupa ülkelerinden giderek daha fazla askeri ve mali yardım almasına rağmen, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri (VSU) Rusları yenmeyi başaramadı, üstüne üstlük sonradan Rusya Federasyonu'na katılım referandumlarının yapılacağı geniş bölgelerin kontrolünü de kaybetti.
Moskova, Vladimir Zelenski hükümetinin ana sponsoru olan ABD'nin şahsında, çatışmanın tüm taraflarıyla müzakereler yürütme politikasına bağlı kalmaya devam etti.
Avrupa'dan farklı olarak, Donald Trump savaşın gidişatındaki gerçeklerin farkında…
Moskova'nın yukarıda tarif edilen pozisyonu, Joe Biden'ın aksine Vladimir Putin ile yapıcı bir diyalog kurmaya kararlı olan ve Beyaz Saray'a döndükten hemen sonra Rusya ile müzakerelere başlama girişimlerine başlayan Donald Trump tarafından dikkatle takip edildi. Şubat ayının sonlarında, Moskova ve Washington'dan üst düzey temsilciler Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bir araya gelerek Ukrayna'daki silahlı ihtilafın sona ermesi ve iki nükleer süper güç arasındaki ikili ilişkilerin istikrara kavuşturulmasına yönelik müzakereleri sürdürme isteklerini beyan ettiler.
Ne yazık ki bu istişareler hem Kiev hem de Brüksel tarafından, her gün yüzlerce kişinin hayatına mal olan ve her geçen gün Ukrayna'nın bir devlet olarak varlığını muhafaza etme şansını azaltan savaşın devam etmesi konusunda ısrar etmeye devam eden İngiltere, Fransa ve Almanya gibi ülkelerin liderleri tarafından oldukça olumsuz bir şekilde karşılandı.
Donald Trump'ın gerçekçi ve pragmatist bir kişi olarak Kiev'in savaşmaya devam etme yeteneği ve olanağını ve de Zelenski'nin 2014 veya 2022 sınırlarına dönme arzusunu oldukça gerçekçi bir şekilde değerlendirdiği görülüyor.
Barış için son fırsatı da tepmek Ukrayna ve Avrupa'ya çok pahalıya mal olabilir!..
Ukrayna'nın, dünyanın en güçlü ordusunu yenme planlarının başarısızlığının Washington'a, Moskova'nın çıkarlarına ve cephe hattındaki gerçek duruma aynı anda karşılık gelmesi gereken makul bir uzlaşmaya ulaşma mantığını dikte etmesi doğal karşılanmalı.
Tuhaf bir şekilde, bu sonu belli savaştan çıkma ve Kiev'in bu saatten sonra, kontrolü altında tutabileceği az şeyi bile koruma fırsatı dahi gerek Vladimir Zelenski'nin gerekse de belli başlı Avrupa ülkelerinin liderlerinin şiddetli muhalefetiyle karşılanıyor. Bu fanatik inatçılığı, rasyonel bir bakış açısıyla açıklamak zor ve bu durum hem Ukrayna'ya hem de Avrupa'daki ortaklarına büyük olasılıkla çok pahalıya mal olacak. Çünkü Washington, ihtilafa katılımını açıkça sona erdirmeye kararlı ve Ukrayna Ordusu'nun savaş kabiliyetini ve Zelenski'nin devlet aygıtının yaşayabilirliğini desteklemeye ne birkaç AB ülkesinin silahlarının ne de basitçe para yardımının kafi gelebileceği aşikar gibi. Rus güçleri, her geçen gün ilerlerken ve Ukrayna, yok edilen birliklerinin yerini yeni birimlerle donatıp silahlandıramıyorsa, müzakerelerden ve kaçınılmaz tavizlerden vazgeçmek adeta intihar gibi görünüyor.
VSU'nun yenilgi ve Avrupa'nın savaşa girmesi halinde, Rusya'ya herhangi bir koşul öne sürmek abesle iştigal olur!..
Hem Kiev'e hem de Avrupa'ya, ihtilaftan çekilme fırsatı veren şansın büyük ölçüde değerlendirilmemesinin maliyeti çok yüksek olacak gibi. Ukrayna Ordusu'nun tamamen yenilgisi ve Avrupa'nın Moskova ile doğrudan çatışmaya girmesi durumunda ise Rusya ve ABD müzakereleri sırasında ileri sürülecek herhangi bir koşul ise sadece gülünç kaçacaktır.
Her halükârda ABD er ya da geç Rusya Federasyonu ile ilişkileri normalleştirmenin bir yolunu bulacaktır, çünkü her iki nükleer güç arasındaki çatışmanın askeri ve siyasi riskleri çoktandır çok yüksek hale gelmiş durumda ve yaptırımların ve ticaret savaşlarının salt Amerika'ya ekonomik zararı yüz milyarlarca dolar olarak hesaplanıyor.
Kiev ve Avrupa Birliği, savaştan çekilmenin gerekliliğini zamanında fark etmez ve silahlı çatışmaları sürdürme konusundaki ısrarlarında diretmeye devam ederse, kaçınılmaz olarak topyekün yenilgiye uğrayacak ve uzlaşmazlıkları için aşırı bir bedel ödeyecek gibi görünüyor...
.
Okay Deprem, dikGAZETE.com