Ukrayna - Rusya Savaşında baş aktör Türkiye

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan; İstanbul’da Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile görüşmesinin ardından; “Ukrayna - Rusya Savaşı” ile ilgili gündemi sarsacak sözler sarf etti.

Savaşın 500. Gününü doldurduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan; Türkiye’nin savaşın sonlandırılması ve barışın tesisi için uğraşan tek ülke olduğunu belirtti.

Türkiye; Ukrayna’nın toprak bütünlüğü, egemenlik hakkı, bağımsızlığını destekliyor. Kırım’ın 2014’de Rusya tarafından hukuksuz bir şekilde (De Facto) ilhakını kabul etmiyor.

Türkiye’nin arabuluculuğu ile kabul edilen Karadeniz Tahıl Girişimi/ Tahıl Koridoru Anlaşması’nın süresi 17 Temmuz’da doluyor.

Türkiye, anlaşmanın uzatılmasını isterken; Rusya, anlaşma gereği bazı taahhütlere uyulmadığı gerekçesi ile anlaşmanın uzatılmaması gerektiğini söylüyor.

Rusya’ya göre Ukrayna Tahılı sevkiyatı yapılıyor ama Rusya’nın ürettiği Kimyasal Gübre ihracatı engelleniyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’a göre de Uluslararası Lobiler; Karadeniz Tahıl Girişimi’ni sabote ediyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın; “Ukrayna’nın NATO üyeliğini hakkettiği ve Ukrayna’yı NATO’da görmek istediği” sözü Zelenskiy’e yapılan basit bir jestten mi ibaret?

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, Ukrayna’nın NATO'ya katılım şartlarını karşılamadığını söylemişti.

Almanya, Ukrayna'nın NATO’ya katılımını ertelemek konusunda ısrar etmeyi planlıyor. Berlin, Ukrayna’nın NATO’ya üyelik teklif edilmesinde isteksiz davranıyor.

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace ise; Ukrayna'nın, NATO'ya katılmaya davet edilmeyeceğini söyledi. İngiltere; Ukrayna’ya üyelik için vaatte bulunulmaması gerektiğini söylüyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna’nın NATO üyeliği için hazır olmadığını daha önce söylemişti.

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitry Kuleba ise Ukrayna-NATO hattında çok sayıda önemli kararın üzerinde anlaşmaya varıldığını ve üyelik sürecinin kısaldığını iddia ediyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, bazı ülkelerin "Rusya korkusu" nedeniyle Ukrayna’nın üyeliğini desteklemediklerini söylemişti.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Haziran Ayında, "NATO'nun kapılarının Kiev için her zaman açık olduğunu ancak zafer sonrası üye olabileceğini” söylemişti.

NATO; 5. Maddesi gereği Ukrayna’yı üyeliğe kabul etmek istemiyor. Beşinci maddeye göre herhangi bir üye ülke savaşa uğrarsa; diğer ülkelerinde savaşa dahil olması gerekiyor. NATO’nun ortak tavrı Ukrayna üye olursa NATO çatışmaya sürüklenir.

Amerika’nın gündeme getirmediği üyelik sürecinin başlatılması talebi ile Türkiye ne yapmak istedi?

Cumhurbaşkanı Erdoğan çok vektörlü bir teknik kullanıyor. Farklı dengeleri gözetiyor. NATO’nun şu an gündeminde İsveç’in üyeliğe kabul edilmesi varken; Türkiye birden NATO gündemini alt üst etti.

Türkiye, NATO üyesi bir ülke olarak Ukrayna’nın yanında olmasına rağmen; Rusya’nın çıkarlarının korunması için de mücadele ediyor. Türkiye bu konuda açık ve net tavır sergiledi.

Türkiye, NATO’da yeni bir oyun kuruyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları, bunun sinyalini verdi. Barış müzakerelerinin devamı için uygun şartların oluşturulmasını hedefliyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan Bölgesel ve Küresel bir lider olarak Karadeniz’in “savaş gölü”ne dönüşmesini engelledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Karadeniz Ülkelerinin (Bulgaristan, Romanya, Gürcistan, Ukrayna, Rusya ve Türkiye) ekonomik iş birliğinin sürdürülebilirliği ve ortak güvenlik kaygılarının giderilmesi için gayret gösteriyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Ukrayna’nın NATO üyeliği için açık tavır alması; muhtemelen bir takım ciddi verilere sahip olduğunu gösteriyor. Türkiye, masada müzakere yeteneğini kullanmak istiyor.

Amerika; Barışın tesisi için uğraşıyor mu? Ukrayna’ya verileceği kesinleşen Misket Bombaları ile Rusya, Nükleer Saldırı tuzağına mı çekiliyor?

MİSKET BOMBASI NEDİR?

Ukrayna tarafından uzun süredir talep edilen misket bombaları; havada yayılarak geniş bir alana dağılan, aynı anda birden fazla hedefe zarar verebilen ve alt mühimmat ya da bomba parçacıkları bırakan silahlar olarak biliniyor.

İlk olarak İkinci Dünya Savaşı sırasında geliştirilen misket bombası ABD'de depolanıyor.

120 ülkenin imza attığı Oslo Sözleşmesi; misket bombalarının kullanımını, üretimini, transfer edilmesini ve stoklanmasını yasaklıyor.

NATO’nun 18 üyesi, bu tip silahların kullanılması yasağını kabul etmiş durumda.

ABD Devlet Başkanı Biden’e göre Misket Bombaları; Ukrayna’yı zafere götürecek olsa da parça tesiri gösteren bu tip silahlar, siviller için büyük tehlike arz ediyor.

Rusya Devlet Başkanı Putin, “Kimyasal ve Biyolojik Silahların” üretilmesini engelleyen mekanizmaların çalıştırılmasını istiyor.

Türkiye, taraflar arasında bir an önce barışın tesisi ve bölgesel istikrar için gayret ederken Küresel Şer Güçler/ Batı Cephesi savaşın sürdürülmesi için çabalıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rusya Devlet Başkanı Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski ile yürüttüğü diplomasi trafiği sonucu 21 Eylül 2022'de 200 savaş esirinin mübadele edildiği duyurulmuştu.

Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin esaretinden serbest bırakılan siyasetçi Vitaly Medvedchuk; Rusya'ya gönderilmişti. Esir takasındaki ilginç ayrıntı; Rusya Federasyonu Yüksek Mahkemesi'nin 2 Ağustos 2022 tarihli kararıyla terör örgütü olarak tanımladığı Azov/ Azak Taburu’nun 5 komutanı savaş bitene kadar Türkiye’de kalacaktı.

Azak Müfrezesi /Azak Alayı / Azov Taburu (Ukraynaca: Полк Азов) sivillerin öncülüğünde kuruldu. Haziran 2014'te Mariupol'u Rus yanlısı ayrılıkçılardan geri almak için ilk muharebe deneyimini yaşadı. 12 Kasım 2014'te Azak; Ukrayna Ulusal Muhafızlarına dahil edildi ve tüm üyelerine Ulusal Muhafızlarda görev yapan asker statüsü verildi.

Türkiye, sadece Ukrayna’yı NATO’da görmek istediğini söylemekle kalmadı. Türkiye’deki Ukraynalı askerlerin iade edilmesi kararı aldı.

Zelenskiy, Azov Komutanı Denis Prokopenko, 36. Ayrı Deniz Tugayı Komutan Vekili Sergei Volynsky, Komutan Yardımcısı Svyatoslav Palamar, Ulusal Muhafız Binbaşı Oleg Khomenko ve Ulusal Muhafız Albayı Denis Shlega ile birlikte ülkeye döndü.

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Rusya Resmi Haber Ajansı RIA Novasti’ye verdiği demeçte: “Azak Tabur Komutanlarının Ukrayna’ya iade edilmesinin hem Ankara hem de Ukrayna tarafından taraflar arasındaki anlaşmanın ihlali” olduğunu söyledi.

Her ne kadar Rus yetkililer, bu durumdan haberdar edilmediklerini söylese de muhtemelen Türkiye; Azov Komutanlarının iadesi ile ilgili olarak Rusya’yı bilgilendirdi. Yine muhtemelen bu iade karşılığında Rusya lehine bir başka gelişmeyi yakında görebiliriz.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan; “Zelenskiy ile yaptığımız görüşmede, Ukrayna tarafını dinledik, Rusya tarafı ile de görüşüyoruz. Rus liderin Türkiye ziyareti sırasında bizzat görüşmenin yanı sıra telefonla da görüşme şansı olacak. Sayın Putin’i Ağustos’da Türkiye’ye bekliyoruz.” Dedi.

Rus yetkililerinin resmi olarak tepki göstermeleri, Rusya açısından gayet doğal.

Rusya; Azov Komutanlarının iadesini rasyonel biçimde değerlendirecektir. Geri planda taraflar arasında ne tür görüşmelerin yapıldığı henüz bilinmiyor.

Türkiye, sahada kendi oyununu kuruyor. Türkiye’den önce üç ülkeyi ziyaret eden Zelenskiy, bu ziyaretlerinde ilgi göremez iken; savaş bitene kadar Türkiye’de ikamet etmesi istenilen komutanların Ukrayna’ya iadesi, Zelenskiy için büyük başarı oldu.

Türkiye’nin bu tavrının, Rusya’dan çok Amerika’yı rahatsız etmesi bekleniyor. Savaşın devamı için gemileri tutuşturan Amerika’ya rağmen Türkiye, denge politikası güdüyor.

Türkiye adeta Küresel Güçlerin planına ÇOMAK SOKTU.

Türkiye’nin bu tavrı, bölgesel savaşı engellemeye yönelik.

Türkiye, kendi oyununu kuruyor ve NATO üyeleri ile ilgili sorunlarının çözülmesi için Amerika’ya dolaylı çağrıda bulunuyor.

Türkiye’nin Azov Komutanlarını iade etmesi, NATO için beklenmedik bir sürpriz oldu.

NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Toplantısı, 11-12 Temmuz 2023'te Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta yapılacak.

Soğuk Savaş'tan bu yana NATO'nun en karmaşık ve en öngörülemez güvenlik ortamıyla karşı karşıya bulunduğu bu dönemde, toplantıda Türkiye, SÖZ SAHİBİ olacak.

Ukrayna - Rusya Savaşında henüz perde kapanmadı ama perdenin ipi muhtemelen Türkiye’nin elinde.

.

Mehmet Yıldırım, dikGAZETE.com

https://www.tccb.gov.tr/haberler/410/147638/-ukrayna-nin-toprak-butunlugune-destegimizi-tum-platformlarda-ifade-ettik-

https://www.m24.ru/news/politika/09072023/596213?utm_source=CopyBuf

https://vz.ru/news/2023/7/8/1220193.html

https://vz.ru/news/2023/7/8/1220215.html 

https://www.rbc.ru/politics/08/07/2023/64a895899a79476466d5ae41

https://news.ru/cis/azovec-prokopenko-planiruet-vernutsya-na-front-s-drugimi-komandirami/?utm_source=smi2

https://news.ru/society/erdogan-vydal-ukraine-komandirov-azova-eto-predatelstvo-ili-manevr/

https://news.ru/vlast/nikomu-verit-nelzya-dzhabarov-o-vozvrashenii-iz-turcii-komandirov-azova/

https://www.bfm.ru/news/529197

https://lenta.ru/news/2023/07/08/ukraine/

https://24tv.ua/ru/jerdogan-podderzhivaet-vstuplenie-ukrainy-nato-vozvrashhenie_n2349556

https://regnum.ru/article/3818513

https://apostrophe.ua/article/politics/foreign-policy/2023-07-08/nujna-pomosch-poc

https://apostrophe.ua/article/politics/foreign-policy/2023-07-08/nujna-pomosch-pochemu-zelenskiy-pered-sammitom-nato-obyezdil-sosedey/52984