Türkiye’nin Yumuşak Güç kaynağı: Uluslararası Anadolu İmam Hatip Liseleri
Amerika Savunma Bakanlığı’nda üst düzey yönetici olarak çalışan Siyaset Bilimci Joseph Nye, Soğuk Savaş sonrası dönemi analiz ederek dünya siyasetine yeni bir kavram kazandırdı; YUMUŞAK GÜÇ!
Devletlerin sadece askeri güç kullanarak kalıcı üstünlük sağlayamayacağını dile getiren Nye; başka devletleri kontrol altında tutabilmek için alternatif güçlere ihtiyaç duyulduğundan bahseder.
Nye, 2004 yılında yayınlanan “Soft Power/ Yumuşak Güç” adlı eserinde; yumuşak güç unsurlarını sınıflandırmıştır. Bu unsurlar; kültürel, ideolojik ve kurumsal yapılardır. Eğer bir devletin, ideolojisi ve kültürü çekici ise diğer devletler ile ilişkisinde sahip olduğu bu durum; o devlete güç katacaktır.
Joseph Nye, kitabında ‘Yumuşak Gücü’ detaylıca anlatır.
Devletin dijital alt yapısı/ dijital diplomasi yeteneği, sahip olduğu kültürel yapı/ kültürel değerlere küresel erişimin açık olması ve çekiciliği, ülkenin ekonomik çeşitliliği/ kalkınmışlığı, halkı oluşturan insan sermayesinin eğitim seviyesi/ uluslararası eğitime katkı ile uluslararası öğrencilere sağladığı burslar, insan hak/ onuruna yasal destek ile siyasi kurumların kalitesi, o devletin Yumuşak Gücünün seviyesini gösterir.
Emperyalist/ kapitalist Amerikan sistemini yakından gözlemleyen Nye’nin ‘Yumuşak Güç’ kavramı; her ne kadar Amerika için geliştirilse de İran’dan Çin’e, Rusya’dan Türkiye’ye kadar birçok devlet tarafından uygulanmaktadır.
Sert gücün zorlayıcı niteliğinin aksine, yumuşak güç; dış politika hedeflerine ulaşmak için devletlerin ideolojik/ kültürel çekiciliği ve ikna kabiliyetinin ön plana çıktığı sistematik bir yapıyı öngörür.
Joseph Nye, başarılı devletlerin hem askeri/sert güce hem de yumuşak güce ihtiyaç duyduğunu söyler.
Yumuşak Gücün alt yapısı sağlam ve gerçekçi olmalıdır. Uzun vadede toplumların davranış tutumları değişebilir. Yumuşak Gücü kullanmak isteyen devletler; toplumların sosyal değişimlerini önceden görebilmelidirler.
Uluslararası eğitim ve öğrenci bursları, yumuşak gücün bir öğesi olarak devletlerin kamu diplomasisinde giderek etkinliğini arttıran bir unsur olmaktadır.
Günümüzde lise ve üniversite düzeyindeki kısa süreli öğrenci değişimi programları, dil eğitimini içeren yaz okulları, burslu akademik çalışmalar ve mesleki eğitim programları devletlerin önem verdiği diplomatik araçlar haline gelmiştir.
Uluslarası Eğitim ve öğrenci bursları, Türkiye’nin önemli bir Yumaşak Güç kaynağıdır.
Türkiye, özellikle son yirmi yılda uluslararsı eğitime önem vermiş ve konuda bir hayli mesafe katetmiştir.
Yazımızın esas konusu: Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğüne bağlı Uluslararası Anadolu İmam Hatip Liseleri.
Milli Eğitim Bakanlığı “Proje Okulları” kapsamında yer alan okullarda, öğrencilerin mesleki ve akademik yönden gelişimlerinin sağlanması için okul programına ilave olarak çeşitli programlar uygulanıyor ve Türk kültürünü yakından tanımaları için pek çok etkinlik gerçekleştiriliyor.
Uluslararası Anadolu İmam Hatip Liselerinin temeli; 1993 yılında Mersin’de Avrupa’da çalışan Türk vatandaşlarının çocuklarının yetiştirilmesi ve milli kimliklerinin korunması amacıyla Anadolu İmam Hatip Lisesinin açılması ile atıldı.
Uluslararası Anadolu İmam Hatip Liseleri, ilk olarak 2006’da Kayseri’de açıldı. İkinci olarak İstanbul’da ve 2012-2013 öğretim yılında da Konya’da öğretime başladı. Bursa, Ankara, Sivas, Eskişehir, Tokat, Hatay, İzmir, Tekirdağ, Gaziantep ve Mersin’de açılan okullar ile bu sayı 19 oldu.
Uluslararası Anadolu İmam Hatip Lisesi Projesi; Milli Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü ile Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) iş birliği içerisinde yürütülüyor. Bu kapsamda MEB, öğrencilerin yeme-içme, barınma ve eğitim hizmetlerini karşılarken, TDV ise öğrencilerin ulaşım, sosyal-kültürel faaliyetlerinin finansmanı, harçlar, kıyafet bursu ve sağlık harcamaları gibi hizmetlerini yerine getiriyor.
MEB-TDV iş birliğinde yürütülen UAİHL bursu için her yıl Şubat, Mart aylarında duyuruya çıkılıyor. Başvurular çevrim içi ortamda alınıyor.
Mayıs-Haziran aylarında ön başvurusu kabul dilen öğrenciler, ülkelerinde Türkiye'den giden sınav komisyonları marifetiyle yazılı ve sözlü sınava tabi tutuluyor. Temmuz ayında yerleştirme sonuçlarının açıklanmasıyla başarılı öğrencilerin Eylül ayında ülkemize nakilleri ve eğitimleri başlıyor.
Öğrencilere 9. sınıfın ilk döneminde yoğunlaştırılmış Türkçe öğretim programı uygulanıyor, program bittikten sonra eğitim öğretim Türkçe olarak devam ediyor. Okulda Temel İslami Bilimler ve Fen/ Sosyal Bilim dersleri okutuluyor.
Uluslararası İmam Hatipler Vizyon Belgesinde yer alan temel esas; “Müslüman toplumların ihtiyaç duyduğu alanlarda nitelikli insan yetiştirilmesine destek olmak ve ülkemizin eğitim imkânları çerçevesinde Müslüman toplumlar arasında eğitim ve kültür iş birliğini geliştirmek, diplomatik ilişkileri geliştirebilecek insan sermayesinin eğitimi” olarak açıklanıyor.
Prof. Dr. Hayreddin Karaman’ın “bir ümmet numunesi” olarak gördüğü ve takdir ettiği bu okullar, Türkiye’de yeterince tanınmamaktadır.
Türkiye, bu okullar sayesinde; Yumuşak Güç kavramı çerçevesinde uluslararası arenada etki alanını genişleterek bir çekim merkezi haline gelmektedir.
UAİHL’nde eğitim gören Türk öğrenci ve öğretmenlerde; yurtdışından gelen öğrenciler ile kaynaşmakta ve farklı kültürleri tecrübe etmektedirler. İdareci kadroda özveri ile çalışarak Türkiye’nin misafirperverliğine katkı sunmaktadırlar.
Burada eğitim gören öğrenciler, Müslüman milletlerin biraraya gelebileceği farkındalığı kazanarak; İslamiFobia/ Müslüman Düşmanlığına karşı ortak tavır gösterebileceklerdir.
Farklı kültür, dil, ırk ve renklerin harmanlandığı bu proje; öğrencilerde İslam Kardeşliği bilinci oluşturmaktadır.
Türkiye, kamu diplomasisinin bir aracı olan eğitim kurumlarını canlandırarak; bölgesel ve küresel bazda söz sahibi olduğunu perçinlemektedir.
Türkiye’de eğitim gören öğrencilerin kendi ülkelerine dönerek ekonomi, bilim ve siyesetteki başarıları, Türkiye için büyük kazanım olacaktır.
Uluslararası Anadolu İmam Hatip Liseleri’nin projesinde yer alan iki tarafdan biri Türkiye Diyanet Vakfı hem eğitim hem de Sosyal/ Dini Hizmet alanlarında ülkemize büyük katkı sağlamaktadır.
Ülkemizin önemli markalarından olan Türkiye Diyanet Vakfı; okul öncesi eğitimden yükseköğretime kadar önemli projelere imza attı.
Yazımıza esas olan konu ise son günlerde aldığım bir habere göre, Türkiye Diyanet Vakfı; Uluslararası Anadolu İmamhatip Liselerinde eğitim gören yabancı öğrenci sayısında ciddi oranda (yüzde 60) azaltmaya gidecek. Gerekçe olarak da “Asrın Felaketi” olarak adlandırılan depremden sonra; deprem bölgesine ağırlık verecek olması. Elbette deprem bölgesinin kakınması ve yaralarının sarılması önemli bir konu.
Konuyla ilgili Türkiye Diyanet Vakfına sözlü müracaatta bulunmama rağmen geri dönüş yapmadılar.
Defaatlerce telefon etmeme rağmen yetkililere ulaşamadım.
Türkiye Diyanet Vakfı, bu okullara yeterli burs sağlayamayacak ve yurt dışından öğrenci getiremeyecekse; Milli Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere Türkiye Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı acilen bu konuya el atmalı.
Vakit daralıyor; sistem, boşluğu kabul etmemektedir.
Yumuşak Güç, rekabeti sever. Eğer siz bu projeden çekilir ya da yavaşlatırsanız; başka güç odakları, hızlı bir şekilde yeni projeler sunar; Türkiye, devre dışı kalma tehlikesiyle yüzleşir.
Türkiye’nin askeri gücü son yıllarda göz kamaştırıcı seviyeye yükseldiyse aynı şekilde Yumuşak Gücünün de yükseltilmesi elzemdir.
Bu bir açık çağrıdır!
‘Türkiye Yüzyılı’nın ‘Tevhid Yüzyılı’ ile buluşması; insanlığın yaşama gayesinin netleştirilmesi ve İnsan Hak/Onuruna sahip çıkılması için; Uluslararası Anadolu İmam Hatip Liselerinin yabancı öğrenci sayısının arttırılması ve eğitim kalitesinin gözden geçirilmesi şarttır.
“Bırak, bozuk saatler yalan yanlış işlesin!
Çelebiler çekilip haremlerde kışlasın!
Yürü aslanım, fetih hazırlığı başlasın” (Arif Nihat ASYA)
.
Mehmet Yıldırım, dikGAZETE.com
http://religiouseducation.meb.gov.tr
https://diyanetburslari.tdv.org/
https://www.yenihaberden.com/uluslararasi-anadolu-imam-hatip-liseleri-80i-askin-ulkeden-binlerce-ogrencinin-ilgi-1199685h.htm
Yumuşak Güç Unsuru Olarak Uluslararası İmam Hatip Liseleri https://dergipark.org.tr/tr/pub/talim/issue/52873/698571
https://www.aa.com.tr/tr/egitim/uluslararasi-anadolu-imam-hatip-liseleri-icin-540-yabanci-uyruklu-ogrenci-alinacak/2529630
https://www.akademikkaynak.com/yumusak-guc-nedir-tanimi-ve-unsurlari.html
https://tokyocamii.org/tr/notice/8368/
https://www.konyayenigun.com/ummete-acilan-pencere-uluslararasi-imam-hatip-liseleri-1
.