‘Topal Ördek’ Başkan Biden giderayak ne yapmak istedi?
O bir Topal Ördek/ Lame Duck. “Topal Ördek” kavramı 18. yüzyılda Londra Borsasında borcunu ödemeyen borsacılar için kullanılmıştı. 19. yüzyılda Amerikan kongresinde kullanıldığı görülür.
Amerikan siyasetinde Topal Ördek; görevinden ayrılan ya da halefi seçilmiş mevcut başkanı ifade eder. Görevde kalma süresi kısaldığı için, yürütme kararlarına imza atamayacağı düşünülse de mevcut başkan yani topal ördek; yürütme emirleri , aflar veya diğer tartışmalı fermanlar çıkarmak gibi standart yetkileri sonuç korkusu olmadan kullanan kararlar almakta özgürdür.
Devlet Başkanı Biden; başkanlık seçiminde adayken daha sonra yardımcısı Kamala Harris’i aday göstererek topal ördek konumuna geçmişti.
Topal Ördek Biden, aldığı kararla giderayak dünya kamuoyunu şaşırtan bir karara imza attı.
New York Times (NYT) gazetesinin ABD'li yetkililere dayandırdığı haberine göre, görevi Donald Trump’a devretmeye hazırlanan ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna ordusunun, Rusya'nın Kursk bölgesindeki Ukrayna işgali altındaki bölgelerdeki zayıf pozisyonlarını savunmak için ABD yapımı Army Tactical Missile System/ ATACMS füzelerini kullanmasını onayladı.
Biden’in onayı, ABD politikasında önemli bir değişimi işaret ediyor.
Bu adım, Kuzey Kore’den yaklaşık 10.000 seçkin askerin, Ukrayna’nın kuzey sınırı boyunca Rusya’nın Kursk bölgesine gönderilerek; Moskova’nın, Ukrayna’nın geri kazandığı bölgeleri yeniden ele geçirme çabalarına yardımcı olması üzerine geldi.
Kuzey Kore'nin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'yı işgaline destek olmak amacıyla Rusya'ya binlerce asker gönderme kararına yanıt olarak bu karar alınmış olabilir.
Bu hamle, iki ay sonra Beyaz Saray’a dönecek olan Donald Trump’ın gelişinden önce yapıldı. Trump, ABD'nin Ukrayna'ya verdiği desteği defalarca eleştirmişti.
Trump; Rusya ve Ukrayna arasındaki savaşı sona erdirmek istediğini belirtmiş fakat bunun nasıl olacağını açıklamamıştı. Trump, Ukrayna'ya silah tedarikini durdurarak savaşı sona erdirmeye çalışabilir. Savaşın bundan sonra hangi yöne gideceği büyük ölçüde yeni Trump yönetiminin nasıl oynayacağına bağlı olacak.
Trump’ın seçimden sonra Putin ile telefonla görüştüğü; Rusya’nın Ukrayna’da gerilimi azaltması ve göreve başlayınca barış görüşmelerini başlatacağını söylediği iddia edilmişti.
***Ordu Taktik Füze Sistemi/ ATACMS füzeleri nedir, nasıl çalışır?
Ordu Taktik Füze Sistemi/ ATACMS; komutanlara savaş alanını şekillendirmek için anında ateş gücü sağlayan uzun menzilli, güdümlü bir füzedir.
Her ATACMS füzesi, benzer bir MLRS fırlatma podunda paketlenir ve MLRS fırlatıcı ailesinden ateşlenir. ATACMS; mevcut Ordu toplarının, roketlerinin ve diğer füzelerinin menzilinin çok ötesindeki hedefleri vurabilen geleneksel bir yüzeyden yüzeye topçu silah sistemidir.
- Küresel Konumlandırma Sistemi ile geliştirilmiş rehberlik paketi
- WDU18, 500 lb sınıfı patlama parçalanma savaş başlığı taşır
- Maksimum menzil 300 km'dir.
ABD ve müttefikleri, Ukrayna'ya NATO tarafından sağlanan uzun menzilli saldırı sistemlerini Rusya'yı hedef almak için kullanma izni verip vermeme konusunda aylarca tartışsa da füzeler, Ukrayna’ya çoktan teslim edilmişti.
Füzeler, şimdilik Rusya’nın Kursk bölgesinde kullanılacak ama yakın bir zamanda Rusya’nın iç bölgelerinde de kullanılabilinir.
Washington şu anda Ukrayna'ya yalnızca Ukrayna'nın işgal altındaki bölgelerindeki Rus hedeflerini ve Moskova'nın muharebe operasyonlarıyla doğrudan ilişkili olan Rus sınır bölgelerindeki bazı hedefleri vurma yetkisi veriyor.
Rusya ve Kuzey Kore birliklerinin yoğunlaştığı yerleri, askeri teçhizatın önemli noktalarını, lojistik merkezlerini, mühimmat depolarını ve Rusya'nın derinliklerindeki tedarik hatlarını vurmak için kullanılacak.
Bu arada İngiliz medyası; Londra'nın Kiev'in Rusya'yı hedef almak amacıyla Storm Shadow seyir füzelerini kullanmasını sessizce onayladığını bildirdi.
İngiliz-Fransız Storm Shadow/SCALP seyir füzesinin yanı sıra, Ukrayna'nın emrinde ATACMS, JDAM-ER, MALD aldatıcı füzeler ve HARM anti-radyasyon füzeleri dahil olmak üzere bir dizi ABD yapımı uzun menzilli vuruş sistemi bulunuyor.
Washington'ın ayrıca Ukrayna'ya JASSM uzun menzilli seyir füzeleri göndermeyi düşündüğü bildiriliyor. Bu silahlar 450 kg'lık bir delici savaş başlığıyla donatılmış olup, varyanta bağlı olarak 370-925 km uzaklıktan ateşlenebilir.
Ukrayna cephaneliğinde Kursk bölgesinde kullanılmak üzere kaç füzenin kaldığı hala belirsiz.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’e göre; Ukrayna ordusu, dünyanın en güçlü ordularından biri haline geldi.
Zelensky; Kiev'in NATO sponsorlarına uzun menzilli silahların kullanımıyla ilgili resmi kısıtlamaları gevşetmeleri için aylarca lobi yaptı. Füzeleri olmayan silahların kullanımındaki kısıtlamaların kaldırılmış olması; füzelerin kullanımı ile ilgili olumlu bir karar değil.
Ukrayna ordusunun ayrıca NATO tarafından sağlanan silahlarını; Donbass, Zaporozhye ve Kırım'daki hem kırsal hem de kentsel alanlarda sivil altyapı ve konutlara yönelik özgürce kullandığı biliniyor.
NYT’ye göre; Amerikan Silahlı Kuvvetleri/ Pentagon’daki bazı askeri yetkililer; ABD Ordusu'nun sınırlı tedariki nedeniyle füze sistemlerinin Ukrayna'ya teslim edilmesine karşı çıktı. Eğer bu füzeler Ukrayna tarafından kullanılırsa; çatışmayı tırmandıracağı ve Rusya’nın doğrudan Amerika ile NATO güçlerine karşı misilleme yapabileceği korkusu dile getirildi.
Putin’in kırmızı çizgisi ATACMS
Putin, ATACMS kullanımını kırmızı çizgi olarak görüyor.
Eylül ayında, bu füzelerle Rusya topraklarına yapılacak bir saldırının, muhtemelen ABD hedefleme desteğini içereceğini belirterek, “çatışmanın özünü, doğasını değiştireceğini” söyledi ve ülkesinin misilleme yapacağı uyarısında bulundu.
Putin’e göre Ukrayna; Batı'nın modern, uzun menzilli hassas sistemlerini kullanarak (bağımsız olarak) saldırılar gerçekleştirme yeteneğine sahip değil. Rusya’nın stratejik hedeflerinin koordinatını ancak Avrupa Birliği veya ABD uydularından, yani NATO uydularından elde edilebilir.
Putin, “İkinci ve çok önemli, belki de kilit nokta, bu füze sistemlerine uçuş atamalarını yalnızca NATO askerlerinin yapabileceğidir. Ukraynalı askerler bunu yapamaz” demişti.
Rusya’ya göre bu füzeler kullanılırsa, Putin’in de dediği gibi ABD, Avrupa ve NATO’nun Ukrayna’daki savaşa doğrudan katıldığı anlamına geliyor. Kısaca Rusya ile savaş hali olduğu anlamına geliyor.
Putin, ABD tarafından sağlanan uzun menzilli silahların Rus topraklarında kullanımı konusunda örtülü bir tehdit olarak yorumlanan bir adım atarak Rusya’nın nükleer doktrinini revize etti.
Savaş başlayalı neredeyse bin günü buldu…
Rusya, Doğu Ukrayna'da yavaş ama istikrarlı bir şekilde ilerliyor. Rusya’nın tankları ile çok kısa bir sürede Ukrayna’nın başkenti Kiev’e gireceği düşünülüyordu. Ukrayna bağımsız bir ülke olarak hayatta kalmak için direndi.
Ruslar, ilerlemeye devam etmek için çok yüksek bir bedel ödediler, ancak her gün birkaç metre daha toprak kazanmak için bu bedeli ödemeye hazır gibi görünüyorlar.
ABD, savaş başladığından beri bin gün içinde Ukrayna'ya 64 milyar dolardan fazla askeri yardım sağladı. Ukrayna Ordusu, sürekli Amerikan desteği olmadan ne olacağı konusunda endişeleniyor.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Rusya ile savaşın 2025'te diplomasi yoluyla sona ermesini umuyor. Fakat Biden’ın son hamlesi, işleri tersine çevirecek gibi duruyor.
Ok yaydan çıktı mı?
Putin’i nükleer silaha zorluyorlar. Savaş yeni bir aşamaya evrilecek.
Türkiye; olası bir artan çatışmanın kendi sınırına yaklaşabileceğinin farkında.
Olağanüstü zaman dilimi, kum saati dolmak üzere.
Küresel Güçler, barıştan bir an önce uzaklaşmak istiyor.
ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın oğlu Donald Trump Jr: “ABD askeri sanayii, babamın barışı sağlama ve hayatlar kurtarma fırsatı olmadan Üçüncü Dünya Savaşı’nı başlatmak istiyor. Ne de olsa o trilyonlarca doları sağlamaları lazım. İnsanların hayatı kimin umurunda” diyerek durumu özetliyor.
.
Mehmet Yıldırım, dikGAZETE.com
https://www.nytimes.com/2024/11/17/us/politics/biden-ukraine-russia-atacms-missiles.html
https://www.lockheedmartin.com/en-us/products/army-tactical-missile-system.html
https://www.forbes.ru/society/525348-nyt-bajden-vpervye-razresil-ukraine-udarit-po-rossii-dal-nobojnymi-raketami-ssa
https://interfax.com.ua/news/general/1028078-amp.html
https://www.telegraph.co.uk/opinion/2024/07/23/can-lame-duck-biden-continue-in-office-till-january/