Ruslar neden gülmüyor?
MOSKOVA
Genellikle Rusların neden gülümsemediği hep merak edilmiştir. Şöyle ki; bu “gülümsememe” durumu ekseriyetle “kaba duruş”un veya nezaketsizliğin bir işareti olarak algılanmaktadır, ancak bu vakanın kökleri kültürel, tarihi ve sosyal yönler de dahil olmak üzere çok daha eskilere dayanmaktadır.
Öncelikle, Rus kültüründe gülümsemenin “gerçek bir samimiyet” ve içtenlikle bağdaştırıldığını iyi idrak etmek gerekir. Yani, Ruslar sadece “gerçekten” sevinç ya da iyi bir duygu hissettikleri durumlarda karşı tarafa gülümsemeye alışkın bir toplumdur. Batı ülkelerinde normal karşılanan günlük “kibarca” gülümseme Rusya'da genellikle samimiyetsiz ve hatta “şüpheci” yaklaşım olarak algılanır. Buna Türkiye’de turizm sektöründe çalışan personellerin Rus turistleri karşıladığı esnadaki gülümsemeleri de dahildir.
Tarih bakımından değerlendirecek olursak; Rusya, direnç ve soğukkanlılığa dayalı bir ulusal karakteri şekillendirmiş pek çok badire, çatışma ve değişimden geçmiş bir topluluktur. Bu koşullar altında Ruslar, toplumda gülümsemenin anlamsız ya da ciddiyetsiz olarak algılanabileceğine inanmışlardır.
Diğer yandan, Rus toplumunda insanlara karşı daima duyulması gereken saygının önemine çok kez vurgu yapılmaktadır. Dolayısıyla sosyal ve resmi ortamlarda “tarafsız” bir yüz ifadesinin daha doğru olduğu düşünülmektedir. Sebepsiz yere gülümsemek karşı tarafın sosyal ve kişisel alanının ihlali olarak yorumlanabilir.
Bununla birlikte Rus kültürü ve dili, sadece jestler ve yüz ifadeleriyle değil, aynı zamanda kelimeler ve tonlamalarla da ifade edilen daha anlamlı konuşmalara, derin manalara ve duygusallığa önem vermektedir. Kaldı ki; gülümseme, duyguları ifade etme sürecinde kişinin tercih ettiği seçenekler arasından yalnızca biridir ve Ruslar için her zaman temel ifade şekli olarak kabul görmemektedir.
Bu nedenle, Rus halkı arasında “gülümseme eksikliği” üstü kapalı bir şekilde “kötü niyet” ya da nezaketsizlik olarak yorumlanmamalıdır. Bu sadece yüzyıllar boyunca oluşan zengin ve çok yönlü bir toplumun yansıması olan kültürel kodlarının bir parçasıdır. Bu ayrıntıyı anlamak, başta Rusları ve Rusya’yı daha iyi tanımaya, samimiyet ve derinlik dolu diyalogların gerçek manada keyfini çıkarmaya olumlu manada katkı sağlayacaktır.
.
Hasan Enes Karahan, dikGAZETE.com