Nasreddin Hocanın eşeği ve Türk Lirasına Londra çengeli

Ömür Çelikdönmez
Ömür Çelikdönmez
Nasreddin Hocanın eşeği ve Türk Lirasına Londra çengeli
28-03-2019

Döviz ve TL faizlerini bir süredir baskılayan TC Merkez Bankası önce finansal piyasalarda yaşanan gelişmeleri dikkate alarak, 1 hafta vadeli repo ihalelerine bir süreliğine ara verilmesi kararını aldı. Geçtiğimiz Cuma günü tırmanışa geçen döviz kuru ile ilgili olarak piyasalarda gözlenen oynaklık ve "sağlıksız" fiyat oluşumlarına yakından takip ve müdahale ediyor.  

Sonuç mükemmel!

Türk Lirası'nda yaşanan hızlı değer kaybının ve oynaklığın önüne geçmek için bankaların "swap" işlemlerini kısıtlamış olması yabancı yatırımcıyı zora soktu.

Türkiye; yerel seçimlere günler kala, yabancı yatırımcılar için Türk Lirası (TL) satmayı neredeyse imkânsız hale getirdi. 

İngiliz finans piyasası Londra borsası üzerinden Türkiye’ye karşı ne yapmak istiyor?

13 Ağustos 2018 günlü yazımda, “Türk Lirasına döviz karşısında değer kaybettiren ana güç ekseni nihayet anlaşıldı. ABD merkezli Morgan Stanley ve Londra. Trump’ın en büyük düşmanı FED ortağı bankerler. Türkiye’ye karşı yapılan dolar operasyonu da bu bankerlerin işi” belirmesinde bulunmuştum.

O günden bu güne değişen bir şey yok gibi.

Türk Lirası'ndaki sert değer kaybının ardından yabancı bankaların TL elde etmek için kullandığı Londra swap piyasasında, Türk bankaların yasal sınırların da oldukça altında TL sağlama eğilimi neticesinde gecelik faizler hızla yükseldi. 

Londra swap piyasasında TL için ana fonlayıcı konumundaki Türk bankaları işlemlerini; önümüzdeki günlerde yasal limit olan yüzde 25'in oldukça altında kalması için şekillendirdi.  

Türkçesi şu; 

Türk para bürokratları, yabancı sermayenin ucuz Türk lirası toplamasını ve Türk ekonomisi üzerinde baskı oluşturmasını engelledi. 

Ekonomik krizin tetiklemesi beklenilen toplumsal olayların önüne geçildi ve dünkü yazımda belirttiğim NATO’nun Türkiye’yi işgal gerekçesi ortadan kaldırıldı.

24 Kasım 2015 tarihinde Rusya Federasyonu Hava Kuvvetleri'ne ait Sukhoi Su-24M tipi uçağın sınır ihlali gerçekleştirmesinden dolayı Türk Hava Kuvvetleri tarafından düşürülmesinden sonra Davutoğlu hükümeti, NATO anlaşmasını hazırlamıştı. 

Türkiye’nin yurt dışı son para operasyonu nasıl başladı? 

Londra swap piyasasında getiriler geçen hafta gecelik vadede yüzde 22, haftalık vadede yüzde 24 civarında seyrederken birden beklenmedik bir gelişme oldu ve gecelik vadede yüzde 230, haftalık vadede ise yüzde 120 seviyeleri görüldü.

Swap/Takas (para değişimi) faizlerindeki yükselişte; 2018 yaz aylarında kurun tarihi zirvelerini test ettiği dönemde BDDK'nın Türk bankalarının yurt dışında TL swap piyasasına sağlayabildiği likiditeyi özkaynağın yüzde 25'i ile sınırlayan kararı ve bankaların bu sınırın da altında kalacak şekilde işlemlerini düzenleme eğiliminde olması belirleyiciydi.

Londra swap piyasasından TL likidite elde eden yabancı bankalar; bu likiditeyi zaman zaman spot piyasada TL'nin değer kaybedeceğine yönelik yeni pozisyon almak için kullanılıyordu.

BDDK'nın kararı ve Türk bankalarının eğilimi, piyasadaki likiditeyi azaltarak TL'nin maliyetini yükseltti.

Yabancılar için TL maliyetindeki artış ve TCMB'nin Cuma gününden attığı adımlar TL’deki değer kaybını sınırlayan önemli etkenler oldu. Cuma 5.84'e tırmanan dolar/TL,  5.47'ye kadar geriledi. 

TC Merkez Bankası İngilizlerle aynı görüşte değil…

Kimi ekonomi uzmanlarına göre, Londra swap piyasasında yaşanılan hareketlilik sanıldığı gibi Türk ekonomisine destek çıkışı amacı taşımıyor. Bu nedenle TCMB ile Londra arasında Dolar/TL üzerinden ciddi bir savaş yaşandığı ortada.

Faiz-swap üzerinden yürütülen savaş tam gaz devam ediyor.

Londra, long (Uzun) pozisyonunda ısrarcı ama TCMB   bürokratları Londra ile aynı görüşte değil. 

Çünkü Londra finans odakları ilgili paritenin değerinin artacağı düşünülerek alış yapılması veya yabancı yatırımcıların elindeki yatırımın tutulması durumunun devamında ısrarcı.

İngiliz finansörler, uzun vadede Türk lirasının değer kazanacağını öngörüyor(!)

Nasreddin Hoca fıkrasıyla İngiliz bankerlere cevap…

Memlekette bir sene kıtlık olmuş; arpa, buğday kalmamış. Kış da gelip çatmış. Nasreddin Hoca, eşeğinin her gün arpasını azaltmaya ve hayvanın günlük payından kesmeye mecbur kalmış.

Her gün birer parmak eksilen arpa, son zamanlarda iyice azalmış. 

Hoca hayvana yem verirken onunla konuşur gibi yaparmış;

“-Aman benim emektar eşeğim, sakın açlıktan ölme. Senin için on dönüm yonca ektirdim. Hele bir bahar gelsin, hepsi de senin olacak, bol bol yonca yiyeceksin. Yalnız şimdi biraz tasarruf etmemiz lazım.” deyip, arpayı günden güne azaltırmış.

Buna alışamayan eşek günden güne zayıflamış, iskeleti çıkmış ve bir sabah Hoca, ahıra girince eşeğin ölüsüyle karşılaşmış, 

“-Vah zavallı eşeğim vah… Tam tasarrufa alışmıştın ama ecel sana zaman tanımadı. Yemyeşil yoncalara hasret gittin.” demiş.

İşte İngilizler de bize affedersiniz ama “Hoca Nasreddin’in eşeği” muamelesi yapıp, semer vurmak modundaydı şimdilik avuçlarını yaladılar.

.

Ömür Çelikdönmez, dikGAZETE.com

Twitter'da bizi takip edin: @oc32oc39 , @dikgazete

Ömür Çelikdönmez
Ömür Çelikdönmez

Ömür Çelikdönmez kimdir?

1965 Nazilli / Aydın doğumlu. İlk orta ve liseyi Isparta’da bitirdi. Isparta Gazeteciler Cemiyeti üyesi olarak, çeşitli gazetelerin (Türkiye, Milli Gazete, Antalya Ekspres vs) Isparta muhabirliğini yaptı. 

Isparta’da neşredilen mahalli gazetelerde haber, yazı ve şiirleri yayımlandı. (Gülkent, Demokrat Isparta, Senirkent Postası vs.) 1984-1985’te Erzurum Atatürk Üniversitesinde Felsefe öğrenimi gördü. 

1985-1993 arası İzmir Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji bölümünde okudu ve mezun oldu. 

Isparta’da bir siyasi partinin basın müşavirliğini üstlendi ve parti bülteni (Arkadaş) yayınladı. 

Arkadaş FM radyosunun editörlüğünü yürüttü. 

12 Eylül 1994’te Tunceli iline felsefe öğretmeni olarak atandı. Tunceli’de görev yaptığı iki yılda ‘Gökkuşağı’ isimli kültür sanat edebiyat dergisini yayınladı. Ayrıca ‘Dört Mevsim Tunceli’ konulu fotoğraf sergisi açtı. 

Millî Gazete ve Yeni Şafak’ta yazıları yayınlandı. 

Öze Dönüş, İmza, Rind, Paye, Büşra, Palandöken, Avaz, Teos, Açılım, Vizyon, Mor Taka, İktibas, Teneffüs, Cem, Yeşilay, Türk Yurdu, Senirkent Yükseliş, İzmir merkezli Yurtta Uyanış, Zonguldak'ta yayınlanan Zonkişot ve Yörünge gibi dergilerde yazı ve şiirleri neşredildi. 

1991’de İzmir’de yayınlanan Taşra dergisinin Genel Yayın Yönetmenliğini yaptı. 

Yine İzmir’de yayımlanan Harman ve Açılım dergilerinin yayın kurulunda yer aldı. Ezcümle Dergisinin sanat danışmanlığını ve yayın yönetmenliğini üstlendi.

‘Milli Sinema’ ile ilgili bir makalesi, TÜRSAK 93 Sinema Yıllığı’na alıntılandı. 

İlk şiir kitabı ‘Mavi Düş’, İzmir’de Teos yayınlarından 1995’te çıktı. 1996-2002 arası Zonguldak İli Devrek İlçesinde görev yaptı. 

Devrek Lisesi ve Devrek İmam Hatip Lisesi’nde felsefe grubu derslerine girdi. 

2000 yılında Devrek Tarihi kitabı, Devrek Ticaret ve Sanayi Odası’nca yayımlandı. 

Devrek Tarihi kitabı, lisans, yüksek lisans ve doktora çalışmalarında kaynak gösterildi, atıfta bulunuldu. 

1996-2002 arası Devrek ve Zonguldak’ta yayınlanan Devrek Vizyon, Teneffüs, Devrek Genç Görüş, Eğerci’nin Sesi, Kuvayı Milliyeciler dergilerinde ayrıca Yeni Devrek, Devrek Eksen, Devrek Turizm Gazetesi, Devrek Paragraf ve Devrek Postası gazetelerinde bölge tarihine yönelik araştırmaları yayınlandı.

Zonguldak'ta yayın yapan yerel TV kanalında “ Tarihimize Yolculuk” başlıklı programı hazırladı ve sundu. 

2002’de 18. Uluslararası Baston ve Kültür Festivali Tanıtım Rehberi’ni hazırlayan ekipte yer aldı. 

Sempozyum ve Bienallere katıldı, bildiriler sundu. 

Eğitim iş kolunda faaliyet gösteren Türk Kamusen'e bağlı Türk Eğitim-sen sendikasının ilçe temsilcisiydi. 

Devrek’te görev yaptığı yıllarda bölge kültürüne ve tarihine katkıları nedeniyle Devrek İlçe Milli Eğitim Müdürlüğünce ‘Teşekkür’, İlçe Kaymakamı tarafından ‘Takdir’ belgesi ile ödüllendirildi. 

2003 Ocak’ta Başbakanlık Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğine atandı. 

Devlet Bakanı Prof. Dr. Mehmet Aydın’ın Basın Müşavirliğini yaptı. 

2011’de Başbakanlık Mevzuatı Geliştirme ve Yayın Genel Müdürlüğünde görevlendirildi. 

2009’da ‘Efsane Doktor Sadettin Sarı Murat’ kitabı, yine aynı yıl ‘Baston Tarihi / Devrek'ten Bastonla Tarihe Bakış’ kitabı yayımlandı. ‘Baston Tarihi Devrek'ten Bastonla Tarihe Bakış’ kitabın, yasal olmayan şekilde telif ücreti ödenmeden Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca ‘Bastonlar’ başlığı ile korsan baskısı yapıldı. haberşanlıurfa, akdenizhaber, haberakdeniz.com.tr, www.ahval.net, haberzonguldak2, haber10, timeturk, fikrikadim, kafkassam, dikGAZETE.com ve MHP Erzurum eski Milletvekili Rıza Müftüoğlu'nun sahibi ve genel yayın yönetmeni olduğu Türk Meclisi internet sitesinde, jeopolitik ve jeostrateji konularında yüzlerce makalesi yayınlandı. 

2013-2018 arası Resmi Gazete’nin basıldığı Başbakanlık Basımevi’nde Basın ve Halkla İlişkiler Müşaviri kadrosuyla çalıştı. 

Isparta ili tarihi ve kültürüne yönelik araştırmalar yapan, ilmi toplantı ve geziler düzenleyen Hamideli Derneği’nin genel sekreterliğini üstlendi.

Halen, dikGAZETE.com haber sitesinde araştırma/analiz yazılarını sürdürmektedir.

.

dikGAZETE.com

ÖNCEKİ YAZILARI
SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?