Lamba/ Işık/ Alev

Cengiz Han Güven
Cengiz Han Güven
Lamba/ Işık/ Alev
24-01-2020

"Lamba” kavramı, eski Yunanca’da “Aydınlatıcı/ Işık saçan" anlamlarına geliyordu, dilimize Arapça’dan geçen "Meşale" gibi…

Meşale sözcüğü ise Arapça’da "Alev/Ateş" anlamına gelen "Şu'le" kavramından türemiştir; ayrıca "Şule” kavramı, dilimizde bayan ismi olarak da kullanılmaktadır.

Bu konuyu detaylandırmak için "L" vurgulu sözcüklere bakalım...

Fransızca'da "lux/lüks" şeklinde tabir edilen ve "gösterişli/ışıltılı" anlamlarında kullanılan bir sözcük vardır, "Lux/Lüks” kavramı, bir zamanlar Anadolu'da  "Gaz Lambası" olarak bilinen bir aydınlatıcının da ismidir.

İngilizce’deki "Light" sözcüğü de ‘ışık' anlamına gelmektedir.

Latince’de ise "ışığı getiren" anlamında kullanılan "Lucifer" sözcüğü vardır. 

Lucifer”, Hristiyanlık'ta “Şeytanın yeryüzüne düşmeden önceki ismi" olarak bilinir, ayrıca "Adem’in ilk eşi" olarak tanımlanan "Lilith" isimli bir karakter de vardır. Dikkat edilirse yukarıda ifade ettiğimiz tüm sözcükler "L" harfi içeriyor.

Aydınlık/Işık/Alev sembollerinin Anadolu'daki izlerini yansıtan, Hitit yazıtlarında ismi geçen "Luviler/Işık Topluluğu" şeklinde tanımlanan bir gruptan  bahsedilir.

"Luvi” kavramı, bize Batı dillerinde "Lave" olarak geçen "yanardağ akıntısı" anlamındaki "Lav" sözcüğünü de anımsatmaktadır, dolayısıyla "Luvi" sözcüğü "alev/ateş/ışık" kavramlarına ilişkin önemli kavramsal bağlara sahiptir.

"Lema > parıltı", "Lamia > parlak/parlayan" anlamlarına gelen sözcükler de konumuza örnek teşkil etmektedir.

"Lamia” sözcüğü, yukarıda ifade ettiğimiz "Şule" sözcüğü gibi dişil karakterli bir isimdir.

'Nurcular’ın okuduğu "Lemalar" isimli serinin ilham kaynağı, yine bu sözcüklerle bağlantılı olsa gerek (?)

Arapça'dan dilimize geçen "Nur" kavramı "Işık/Aydınlık" anlamlarına gelmektedir; “Nâr" ise "Ateş/Alev" anlamına gelmektedir.

"Alev/Işık/Aydınlık” sembolleri, ülkemizde de geçmişten günümüze dini/politik figürler olarak kullanılmıştır.

Yukarıdaki örneğimizde olduğu gibi "Nurculuk" fikriyatı bir nevi "Işıkçılık" anlamına gelmektedir.

Siyasi/Politik alanda ise;

MHP'nin "9 Işık” doktrini…

İşçi/Vatan Partisi'nin "Aydınlıkçılar” tanımı…

AK Parti'nin "Ampul" sembolü gibi örnekleri söyleyebiliriz...

Türk Siyaseti’ne yeni katılan İYİ Parti'nin ambleminin de “Işık saçan güneş" figürü olduğunu hatırlatmış olalım.

.

Cengiz Han Güven,dikGAZETE.com

Cengiz Han Güven
Cengiz Han Güven
ÖNCEKİ YAZILARI
SİZİN DÜŞÜNCELERİNİZ?