Zimbabve'de siyasi kriz devam ediyor

ANKARA - ADAM ABU BASHAL

Zimbabve'nin başkenti Harare'ye doğru 14 Kasım'da yola çıkan çok sayıda tank, darbe iddialarını gündeme getirdi.

Zimbabve ordusu, askeri hareketlilik sonrası ortaya atılan "darbe" iddialarını yalanladı.

Devlet televizyonu ZBC'de okunan askeri bildiride, "Bu bir darbe değildir. Başkan Robert Mugabe ve ailesi güvende." ifadelerine yer verildi.

Ordu yetkilileri, bir gün sonra Devlet Başkanı Mugabe ile eşinin gözaltında olduğunu ve Mugabe'nin çevresindeki "suçluların" yakalanması için de harekete geçildiğini açıkladı.

Yerel medya da Yüksek Öğrenim Bakanı Jonathan Moyo‚ Yerel Yönetim Bakanı Saviour Kasukuwere ve Maliye Bakanı Ignatius Chombo'nun gözaltına alındığını yazdı.

Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamat, Washington'da National Press Club'ta yaptığı açıklamada Mugabe ile eşi Grace Mugabe'nin ülkede ve güvende olduklarını belirtti.

BM Genel Sekreter sözcülerinden Ferhan Haq, perşembe günü düzenlediği günlük basın toplantısında, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in, Zimbabve'deki yetkililere şiddet kullanımından kaçınma ve itidal çağrısı yaptığını kaydetti.

Haq, siyasi farklılıkların diyalog ve barışçıl yollarla Zimbabve anayasası çerçevesinde çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Afrika Birliği Başkanı ve Gine Devlet Başkanı Alpha Conde de Zimbabve'de yaptığı yazılı açıklamada "Afrika Birliği olarak, askerlerin iktidarı zorla ele geçirmeye çalıştığı Zimbabve'deki gelişmeleri endişeyle takip ediyoruz. Darbe gibi görünen bu durumu kınıyor ve ülkedeki yasal kurumların yanında olduğumuzu belirtmek istiyorum." ifadesini kullandı.

Güney Afrika Ülkeleri Kalkınma Topluluğu (SADC), Zimbabve'deki askeri müdahale ve güvenlik konularını ele almak üzere Bostvana Cumhuriyeti'nde acil toplantı düzenledi.

Zimbabve ordusu, görevi bırakması için 16 Kasım akşamı Mugabe ile görüşme yaptı.

Ertesi sabah devlet gazetesi "The Herald"ta yayımlanan ordu açıklamasında Mugabe'nin çevresindeki suçluların ayıklanmasında önemli ilerlemeler kaydedildiği ve şimdiye kadar çok sayıda kişinin gözaltına alındığı belirtildi.

Askeri müdahaleden 3 gün sonra ilk kez halk karşısına çıkan Mugabe, başkent Harare'deki Zimbabve Open Üniversitesi'nde mezuniyet törenine katıldı.

19 Kasım'da da iktidar partisi ZANU-PF'nin başına Mugabe'nin görevden aldığı eski Devlet Başkan Yardımcısı Emmerson Mnangagwa getirildi.

Partinin sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, partinin merkez komitesinin başkent Harare'de acilen bir araya geldiği ve Mugabe'yi parti başkanlığından aldığı belirtildi. Komite, olağanüstü kongrenin birkaç hafta içinde yapılmasını da kararlaştırdı.

İstifa etmesi beklenen Devlet Başkanı Robert Mugabe, ZANU-PF kongresine başkanlık edeceğini söyledi.

Mugabe, devlet televizyonu ZBC'deki ulusa sesleniş konuşmasında, ZANU-PF'nin olağanüstü kongresinin birkaç hafta içinde yapılacağını, kendisinin de kongreye başkanlık edeceğini açıkladı.

Ordunun komuta kademesiyle yaptığı ikinci görüşmede ülkeyi bir an önce normale döndürme konusunda hemfikir olduklarını belirten Mugabe, geçmişteki başarısızlıkların öfkeye yol açmış olabileceğini kaydetti.

Kamuoyunda endişeye neden olan ekonomi dahil çeşitli konulardan haberdar olduğuna işaret eden Mugabe, askeri müdahalenin ülkedeki anayasal düzene ve başkanlık makamına tehdit oluşturmadığını, krizin ortasında dahi devletin ana kurumlarının işlediğini vurguladı.

İktidar partisini olumsuz etkileyen şeylerin çözülmesi için açık bir yol haritasına ihtiyaç duyulduğunun altını çizen Mugabe, parti kurallarına kimsenin saygısızlık etmemesi ve temel prensiplere geri dönülmesi gerektiğini sözlerine ekledi.