Istanbul
Yeşilçam'ın usta ismi yönetmen ve senarist Kartal Tibet, 83 yaşında hayatını kaybetti.
Ardında bıraktığı 200'e yakın yapımla, Türk sinemasına büyük emek veren sanatçı, 27 Mart 1938'de Ankara'da dünyaya geldi.
Tibet, henüz ilk okuldayken Radyo Çocuk Kulübü'nde "Ayşe Abla" piyeslerinde başrol konuşmaya başladı.
Sanatçı, okuduğu bir şiirle ilkokul, ortaokul, lise ve üniversiteler arasında düzenlenen şiir yarışmasında Ankara birincisi oldu. Anne ve babası öğretmen olan sanatçının babası bir süre sonra avukatlık mesleğine yöneldi.
Kartal Tibet de önce beden eğitimi öğretmenliği, ardından hukuk fakültesini de bitirerek avukat oldu. Babasının avukat olmasını istediği Tibet'i tiyatrodaki hocaları da oyunculuk yapması için teşvik etti.
Ancak başarılı sanatçı her iki mesleği de yapmak istemedi. Babası avukat olduktan sonra annesinden ayrıldığı için avukatlık ona aile parçalayan bir meslek gibi görünürken, tiyatroyu ise sahne arkasındaki beklemeler, provalar, kavgalar nedeniyle istemedi.
Ankara Üniversitesi Devlet Konservatuarı Tiyatro Bölümüne giren sanatçı, mezun olduğu 1960'ta Albert Camus'un yazıp, Mahir Canova'nın sahneye koyduğu bir oyunda sahne aldı. Sanatçı, 1961'deki kuruluşunda yer aldığı Ankara'nın ilk özel tiyatrosu Meydan Sahnesi'nde, 4 piyes yönetti, 20 oyunda rol aldı ve çeşitli oyunlarda yönetmenlik yaptı.
Suat Yalaz'ın, 1960'da çizmeye başladığı "Karaoğlan"ın film uyarlamasında oynaması için teklif götürdüğü Tibet, "Karaoğlan: Altay'dan Gelen Yiğit" adlı filmle Yeşilçam'a adım attı. Dönemin jönlerinden Cüneyt Arkın'ın çizgi roman karakterleri "Malkoçoğlu" ve "Kara Murat" olarak seyircinin karşısına çıkması, bu tür macera filmlerinin popülerliğini arttırdı. Karaoğlan'ın Orta Asya'da başlayan serüvenleri, Kartal Tibet'in başrolü üstlendiği 1966 yapımı "Karaoğlan: Baybora'nın Oğlu", "Karaoğlan: Camoka'nın İntikamı", 1967 yapımı "Karaoğlan: Bizanslı Zorba", "Karaoğlan: Yeşil Ejder" ve 1972 yapımı "Karaoğlan Geliyor" adlı filmlerle devam etti.
Usta oyuncu daha sonra Sezgin Burak'ın çizdiği "Tarkan" karakterinin, 1969'da sinemaya uyarlamasında rol aldı. Tarkan'ı canlandıran sanatçı, 1970'te "Tarkan: Gümüş Eyer", 1971'de "Tarkan: Viking Kanı", 1972'de "Tarkan: Altın Madalyon" ve 1973'te "Tarkan: Güçlü Kahraman" filmleriyle devam etti.
"Sarmaşık Gülleri" ve "Boş Çerçeve" gibi sayısız melodramda başrol oynayan sanatçı, "Zambaklar Açarken" ve "Çalıkuşu gibi pek çok edebiyat uyarlamasında, salon komedilerinde ve tarihi filmlerde de rol aldı.
Sanatçı, 1977'de "Tosun Paşa", filminde yönetmen koltuğuna oturdu ve 20'nin üzerinde Kemal Sunal filmi de dahil olmak üzere 56 filim yönetti.
Her biri gişe rekorları kıran filmlerin ardından televizyon döneminin başlamasıyla, "Süper Baba", "Borsa", "Bizim Aile" ve "Ah Bir Zengin Olsam" adlı yapımların da aralarında bulunduğu 12 dizinin, 200'den fazla bölümünü çekti.
Gündüz Sencer ile 1963'te evlenen sanatçının, 1964'te Kanat, 1973'te Kumru adını verdiği çocukları dünyaya geldi. Tibet, eşinin ilk evliliğinden olan tiyatrocu Cihan Canova'nın da üvey babası.
Yeşilçam’a 200’e yakın filmle katkıda bulunan Tibet, el attığı tüm yapımlarda başarıya ulaştı, son olarak 2006’da "Dünya’yı Kurtaran Adamın Oğlu" ve "Amerikalılar Karadeniz’de-2" adlı filmleri yönetti.
Sanatçıya, Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde 2002'de "Yaşam Boyu Onur Ödülü", 2006'da ise "Yıldırım Önal Anı Ödülü" verildi.
Senaryosunu yazdığı filmler; "Gol Kralı", "Davaro", "Çarıklı Milyoner", "Şabaniye", "Sosyete Şaban", "Şendul Şaban", "Deli Deli Küpeli", "Arkadaşım ve Ben", "Öğretmen", "Uyanık Gazeteci", "Duygu Çemberi" olurken, filmleri ve dizilerden bazıları şöyle:
Karaoğlan: Altay'dan Gelen Yiğit (1965) - Karaoğlan
- Hıçkırık (1965)
- Ölmeyen Aşk (1966)
- Çalıkuşu (1966)
- Karaoğlan Baybora'nın Oğlu (1966)
- Kanunsuz Yol (1966)
- Fatih'in Fedaisi (1966)
- Bir Millet Uyanıyor (1966)
- İnsan Bir Kere Ölür (1966)
- Karaoğlan Camoka'nın İntikamı (1966)
- Siyah Gül (1966)
- Parmaklıklar Arkasında (1967)
- Osmanlı Kabadayısı (1967)
- Kader Bağı (1967)
- Ölünceye Kadar (1967)
- Paşa Kızı (1967)
- Sefiller (1967)
- Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (1967)
- Aşka Tövbe (1968)
- Kanun Namına (1968)
- Benim De Kalbim Var (1968)
- Sarmaşık Gülleri (1968)
- Sevemez Kimse Seni (1968)
- İngiliz Kemal (1968)
- Deli Murat (1969)
- Tarkan (1969)
- Yumurcak (1969)
- Boş Çerçeve (1969)
- Kızım ve Ben (1969)
- Seven Ne Yapmaz (1970)
- Küçük Hanımefendi (1970
- Fadime (1970)
- Düşman (1973)
- Erkekler Ağlamaz (1974)
- Şabaniye (1984) - Kendisi
Yönetmenlik yaptığı filmlerden bazıları:
- Tosun Paşa (1976)
- Sultan (1978)
- Hababam Sınıfı Dokuz Doğuruyor (1978)
- Şark Bülbülü (1979)
- Umudumuz Şaban (1979)
- Zübük (1980)
- Gırgıriyede Şenlik Var (1981)
- Davaro (1981)
- En Büyük Şaban (1983)
- Çarıklı Milyoner (1983)
- Şabaniye (1984)
- Bir Sevgi İstiyorum (1984)
- Ortadirek Şaban (1984)
- Sosyete Şaban (1985)
- Şendul Şaban (1985)
- Şaban Pabucu Yarım (1985)
- Talih Kuşu (1989)
- Gülen Adam (1989)
- Bizim Aile (1995)
- Yasemince (1997)
- Keloğlan-Süperoğlan (2000)
- Sınır (2000)
- Borsa (2000)
- Emret Komutanım (2005)
- Dünyayı Kurtaran Adam'ın Oğlu (2006)
- Amerikalılar Karadeniz'de 2 (2006)
- Zoraki Koca (2007)
- Hayat Güzeldir (2008)
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
