Yeni sistemde Meclis

TBMM (AA) - Meltem Öztürk - TBMM'de 27. Yasama Dönemi'nin başlamasıyla bazı uygulamalar kalkacak, yeni uygulamalar hayata geçecek.

TBMM'nin denetim yollarından biri olan bakanlar kurulunun veya bir bakanın düşürülebilmesi amacıyla verilen gensoru, yeni sistemde olmayacak. Ancak cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar hakkında soruşturma talebinde bulunabilecek.

Vatana ihanetten dolayı TBMM üye tam sayısının en az üçte birinin teklifi üzerine, üye tam sayısının en az dörtte üçünün vereceği kararla suçlandırılan cumhurbaşkanı için yeni sistemde "cezai sorumluluk" gelecek.

Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.

Meclis, önergeyi en geç 1 ay içinde görüşecek, üye tam sayısının beşte üçünün gizli oyuyla soruşturma açılmasına karar verebilecek. Soruşturma açılmasına karar verilmesi halinde, Meclis'teki partilerin, güçleri oranında komisyona verebilecekleri üye sayısının üç katı olarak gösterecekleri adaylar arasından her parti için ayrı ayrı ad çekme suretiyle kurulacak 15 kişilik bir komisyon tarafından soruşturma yapılacak. Komisyon, soruşturma sonucunu belirten raporunu 2 ay içinde Meclis Başkanlığına sunacak. Rapor, genel kurulda görüşülecek, üye tam sayısının üçte ikisinin gizli oyuyla Yüce Divana sevk kararı alabilecek.

Yüce Divan yargılaması 3 ay içinde tamamlanacak. Hakkında soruşturma açılmasına karar verilen cumhurbaşkanı, seçim kararı alamayacak. Yüce Divanda seçilmeye engel bir suçtan mahkum edilen cumhurbaşkanının görevi sona erecek.

Başbakan veya bakanlar hakkında TBMM üye tamsayısının en az onda birinin vereceği önerge ile istenebilen soruşturma talebi, yeni sistemde bakanların yanı sıra cumhurbaşkanı yardımcıları için de istenebilecek.

Milletvekilleri ve bakanların yanıtlaması istemiyle sunulan yazılı soru önergesi, artık bakanlar ve cumhurbaşkanı yardımcılarına iletilecek.

Milletvekilleri, artık sözlü soru önergesi veremeyecek.

TBMM, meclis araştırması, genel görüşmeyle denetleme yetkisini kullanmaya devam edecek.

Bakanlar kurulunun sunduğu, merkezi yönetim bütçe tasarısı ile milli bütçe tahminlerini gösteren raporu, cumhurbaşkanı artık bütçe kanun teklifi olarak yine mali yılbaşından en az 75 gün önce TBMM'ye iletecek.

Plan ve Bütçe Komisyonu, daha önce olduğu gibi 55 gün içinde metni kabul edecek, metin genel kurulda görüşülüp mali yılbaşına kadar karara bağlanacak.

Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, geçici bütçe kanunu çıkarılacak. Geçici bütçe kanunu da çıkarılamazsa yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanacak.

Genel kurulda milletvekilleri, kamu idare bütçeleri hakkında düşüncelerini her bütçenin görüşülmesi sırasında açıklayacak ancak kamu idare bütçeleri ile değişiklik önergeleri üzerinde konuşma yapamayacak.

Cumhurbaşkanı, merkezi yönetim kesin hesap kanunu teklifini, ilgili olduğu mali yılın sonundan başlayarak en geç 6 ay sonra TBMM'ye sunacak.