Ä°stanbul
Bir yandan Kovid-19 salgınının etkisi ile ekonomik sorunlarla boğuşan Fransa'nın diğer yandan sergilediği İslamofobik davranışları İkinci Dünya Savaşı öncesinde yaşananlara benzeten uzmanlar, bu defa Yahudiler yerine Müslümanların ülkedeki ekonomik sıkıntıların sorumlusu ve Fransız ulusal kimliğine zarar veren unsurlar olarak konumlandırıldığını kaydetti.
Temeli Haçlı Seferleri'ne dayanan Ä°slamofobi, günümüzde Batı medeniyetinde, Ä°slam’a karşı duyulan temelsiz korkunun ötesine geçerek, Müslümanların kamusal alanda hareket ve görünürlüklerini kısıtlayan bir yapıya büründü.
ABD'de 11 Eylül 2001’de Ä°kiz Kuleler'e yönelik saldırılar ile birlikte Ä°slam dininin ve Müslüman imgesinin terörizmle özdeÅŸleÅŸtirilmesi, tüm dünyada olduÄŸu gibi, Fransa’da da Ä°slamofobiyi arttırdı.
Fransa'da İslamofobinin yükselişinde tetikleyici bir rol üstlenen olay, 2005 ayaklanmaları oldu. Bu olayda kimlik kontrolü yapan polisten kaçan Kuzey Afrikalı gençlerin kaza sonucu ölümü, ülkede üç hafta boyunca devam eden bir protesto zincirinin fitilini ateşledi.
Ocak 2015’te Paris’te faaliyet gösteren "Charlie Hedbo" adlı mizah dergisine yapılan saldırı da Ä°slamofobinin yükseliÅŸe geçmesine sebep oldu.
Kasım 2015’te de Paris’te 132 kiÅŸinin hayatını kaybettiÄŸi saldırının DEAÅž tarafından üstlenilmesi ise baÅŸta Fransa olmak üzere birçok Avrupa ülkesinde Ä°slamofobik nefret suçlarında artışa yol açtı.
Arka arkaya yaşanan bu iki olayın, İslam karşıtlığını tırmandırmasının sancıları, hala Fransa'da yaşayan Müslüman toplulukları etkilemeye devam ediyor.
GeçtiÄŸimiz günlerde, Fransa’da iki Müslüman kadın Eyfel Kulesi yakınlarında bıçaklandı, eÅŸinden ÅŸiddet gören bir kadın ise Katolik olan kocasını “radikal islamcı” diye polise ÅŸikayet etti. YaÅŸananlar, ülkede Ä°slam’a ve Müslümanlara yönelik olumsuz algının bir tezahürü olarak deÄŸerlendiriliyor.
Marmara Üniversitesi, İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serhat Ulağlı, Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İhsan Karlı ve Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Görevlisi Dr. Zeynep Benan Dondurucu, Fransa Cumhurbaşkanı Emanuel Macron yönetiminin hazırladığı "ayrılıkçı" fikirlerle mücadele yasa tasarısı ve Müslüman dernek ve sivil toplum kuruluşlar hakkındaki kapatma girişimini ve son zamanlarda ülke çapında yaşanan İslamofobik olayları, AA muhabirine değerlendirdi.
"Batı, Doğu kültürünün parlak geleceğinden mahrum kalacaktır"
UlaÄŸlı, Fransa’da Omar Camisi’nin yakılması, 150 imamın sınır dışı edilmesi ve yükselen öteki nefretiyle tekrar alevlenen Ä°slamofobik yaklaşımların tedirginlik verici olduÄŸunu söyledi.
Batı toplumlarında Ä°slamofobiyi oluÅŸturan imaj ve imgelerin üretilmesine imkan saÄŸlayan marjinal grupların yine Batılı siyasi çevrelerce kullanıldığına dikkati çeken UlaÄŸlı, "Ä°slam’ın hiçbir normuna uymayan, radikal, çaÄŸ dışı küçük azınlıkların, tüm Ä°slam coÄŸrafyasını temsil ettiÄŸi görüşü çok büyük bir haksızlık ve yanılsamadır. Toplumların zihninde bu tip imgelerin oturtulmaya çalışılması adaletsiz bir yargılamadır. Günümüz politikacılarının ürettiÄŸi bu negatif temsiliyet, tıpkı Hitler’in Yahudi cemaatini kötüleyerek ülkede yaÅŸanılan her kötü olayın mesulü gibi göstermesinden farksızdır." diye konuÅŸtu.
UlaÄŸlı, "Ä°slam’ın geliÅŸmiÅŸ ülkelerdeki karışıklıkların fikri kaynağı olduÄŸu" görüşünün ana akım medyada ve siyasal arenada yüksek sesle dillendirilmesinin geçmiÅŸten gelen Haçlı ve Ä°kinci Dünya Savaşı ideolojilerinin küresellikle yoÄŸrulmuÅŸ bir modern tezahürü olduÄŸuna vurgu yaptı.
Macron'un kendisini Napolyon olarak görme ve gösterme eğiliminde olduğuna dikkati çeken Ulağlı, Fransa Cumhurbaşkanı'nın eski güçlü imparatorluk dönemini uyandırmaya çalıştığını kaydetti.
Ulağlı, oryantalist Batı geleneğinin ötekileştirmeyi İslam üzerinden kurmaya çalıştığını söyleyerek, şöyle devam etti:
"Yedi milyonu aÅŸan nüfuslarıyla birlikte Fransa’da Hristiyanlıktan sonra en büyük tebaa kuÅŸkusuz Müslümanlardır. Kamusal alanın her noktasında katma deÄŸer üreten Ä°slam tebaası Fransa’da gündelik yaÅŸamdan uzaklaÅŸtırılarak marjinalleÅŸtirilemeye çalışılmaktadır. Bu düşmanca tutum hem ülkelerinde yaÅŸayan Müslüman kitlede hem de tüm Müslüman coÄŸrafyada kendini göstermektedir."
Ulağlı, "Ermeni soykırımı yoktur" ifadesini kullanmanın yasak olduğu bir ülkenin diğer ülkelerin ifade özgürlüğünü sorgulamasının son derece ironik olduğunu dile getirdi.
Batının artık bir milyardan fazla iman edeni olan bu muazzam dinle ve buna inanan masum insanlarla uğraşmayı bırakması, daha yapıcı ve uzlaşmacı olması gerektiğini vurgulayan Ulağlı, "Müslüman toplumların özlük haklarını koruyan sosyal politikalar geliştirmesi zaruridir. Aksi takdirde Batı, yükselmekte olan Doğu kültürünün zengin mirasından ve parlak geleceğinden mahrum kalacaktır. Bu da uzun vadede Fransa gibi köklü bir ülkenin dünya politikasına kara bir leke olarak tarih sahnesinde yerini alacaktır." ifadelerini kullandı.
"Müslümanların hedef gösterilmesi, nefret suçlarını arttırdı"
Doç. Dr. Ä°hsan Karlı ise Fransa’da Ä°slam karşıtlığının yükseliÅŸinin ekonomik, sosyal, kültürel gibi birçok nedeni olduÄŸunu kaydetti.
Karlı, 11 Eylül 2001’de ABD’de Ä°kiz Kuleler'e yönelik saldırılarla birlikte Ä°slam dininin ve Müslümanların terörizmle özdeÅŸleÅŸtirilmesinin tüm dünyada olduÄŸu gibi Fransa’da da Ä°slamofobiyi artırdığını hatırlattı.
Aşırı sağ ideolojinin İslam karşıtlığını artıran söylemlerinin, İslam inancının laiklikle bağdaşmadığı savından kaynaklandığını vurgulayan Karlı, şöyle devam etti:
"2003 yılında devlet memuru kadınların başörtüsü kullanımının yasaklanması ve 2010 yılında Fransa Parlamentosu’nun kamusal alanda yüzü tamamen kapatan kıyafetler giyilmesinin yasaklaması Müslüman topluluklar ile Fransız ulusal kimliÄŸi arasındaki çatışmayı arttırdı. SaÄŸ ideolojiye sahip medya araçlarının saldırgan haber üslubu ve kullanılan görseller, Ä°slamofobik algının ÅŸekillenmesi sürecinde belirleyici rol oynadı. Hem siyasal arenada, hem de medyada, ülkenin güvenlik ve bütünlüğüne zarar veren unsurlar olarak Müslüman vatandaÅŸların hedef gösterilmesi, camilere ve ibadethanelere yönelik gerçekleÅŸtirilen nefret suçlarında artışa neden oldu."
Karlı, Fransa İslamofobi ile Mücadele Kolektifi Derneğinin (CCIF), Macron yönetiminin hazırladığı "ayrılıkçı" fikirlerle mücadele yasa tasarısı ve Müslüman sivil toplum kuruluşları hakkındaki kapatma girişimleri konusunda BM İnsan Hakları Konseyine başvurusunu hakkında da şu değerlendirmede bulundu:
"Yasal olarak faaliyet gösteren sivil toplum örgütlerinin faaliyetlerinin İçişleri Bakanlığı tarafından sadece İslam dinine inanan toplulukların haklarını savunmaları nedeni ile durdurulması, çatışmaları azaltmak yerine hem ülkede İslamofobiyi artıracak hem de radikal grupların faaliyetlerini engellemekten uzak bir uygulama olacaktır."
"Yahudiler yerine bu defa Müslümanlar ötekileştiriliyor"
Dr. Zeynep Benan Dondurucu da 2000’li yıllardan bu yana Müslümanlara karşı yapılan eylemlerin özünde Ä°kinci Dünya Savaşı dönemindeki Yahudi düşmanlığına çok benzediÄŸini vurguladı.
Günümüzde Müslümanların hak ve özgürlüklerine yapılan müdahalelerin, Ä°kinci Dünya Savaşı döneminde Almanya’dan Fransa'ya kaçan Yahudilerin dışlanmasını isteyen posterleri, çalışma hayatındaki varlıklarına yönelik sınırlandırıcı yasa tasarılarını, toplanma ve ibadet özgürlüklerine yönelik kısıtlayıcı uygulamaları anımsattığını söyleyen Dr. Dondurucu, şöyle devam etti:
"Yahudiler yerine bu defa Müslümanlar ülkedeki ekonomik sıkıntıların sorumlusu ve Fransız ulusal kimliÄŸine zarar veren unsurlar olarak konumlandırılıyor. Bu ideoloji, Ä°slam topluluklarının ibadet ve toplanma özgürlüğünü kısıtlayacak raddeye gelmektedir. Bu durum, 1789 yılında Evrensel Ä°nsan Hakları ve YurttaÅŸ Hakları Bildirgesi’nin imzalandığı, ülkenin savunduÄŸu temel yaÅŸam, özgürlük, güvenlik ve baskıya direnme haklarının sadece Fransız kimliÄŸine sahip yurttaÅŸları için uyguladığını gösteriyor."
Dondurucu, şartlar ve koşullar değişse de uygulanan sistematik ötekileştirme pratiklerinin özünde değişmediğini belirterek, Fransa'nın günümüzde Müslüman yurttaşlarının ibadet, eşit eğitim ve iş imkanı taleplerine saygı duymadığını söyledi.
Fransa'da yaşanan İslamofobik olayları, İkinci Dünya Savaşı öncesinde yaşananlara benzeten Dondurucu, şunları kaydetti:
"2020 yılında Fransa, Kovid-19 salgının etkisi ile tüm dünya gibi ekonomik problemlerle başa çıkmaya çalışırken; yaşanan kargaşa İkinci Dünya Savaşı öncesinde olduğu gibi ırk ya da din temelli olarak ideolojik Fransız kimliği ile örtüşmeyen yurttaşların ötekileştirilmesine neden oluyor. İkinci Dünya Savaşı öncesine benzer bir şekilde, Yahudiler yerine bu defa Müslümanlar ülkedeki ekonomik sıkıntıların sorumlusu ve Fransız ulusal kimliğine zarar veren unsurlar olarak konumlandırılıyor."
Kaynak: AA
dikGAZETE.com