Türkiye'nin ilk yerli ve milli liflik keten tohumu 'Yılmaz' toprakla buluştu

SAMSUN (AA) - Samsun'un Vezirköprü ilçesindeki 4 dekar arazide yetiÅŸtirilecek keten tohumu, çiftçilere dağıtılacak.

Karadeniz Tarımsal AraÅŸtırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Kibar Ak, AA muhabirine, liflik kenevir ve keten tohumu üretimi konusunda çalıştıklarını söyledi.

Kenevir ekiminin yaz, ketenin ise kışın olmasının lif üretimi konusunda üretimde devamlılık saÄŸlamaya imkan vereceÄŸinin altını çizen Ak, "Enstitümüz liflik ketenle ilgili sertifikalı çeÅŸit ve üretimindeki mekanizasyon sorununu ortadan kaldırmıştır. Ülkemizde yakın zamanda liflik ketenin ekim alanı ve üretimi yaygınlaÅŸacak, bu sayede ithalat önlenecektir. Liflik keten üretimi Türkiye ekonomisine güç katacaktır." dedi.

Ak, Tarımsal AraÅŸtırmalar ve Politikalar Genel MüdürlüÄŸü ile özel bir firmanın, saplarından lif elde edilen keten, kenevir ve ısırganın üretim ve iÅŸlem maliyetinin düÅŸürülmesi için yerli ve milli makine ürettiÄŸini anlatarak, bu sayede büyük sorun olan havuzlama ve lif soyma iÅŸlemlerinin ortadan kaldırıldığını, üreticilerin iÅŸ gücü ihtiyacı ile maliyetlerinin önemli oranda düÅŸürüldüÄŸünü kaydetti.

Karadeniz Tarımsal AraÅŸtırma Enstitüsünde görevli keten ıslahı araÅŸtırmaları proje yürütücüsü Serkan Yılmaz da ketenin, lif ve yaÄŸ elde edilmesi amacıyla yetiÅŸtirilen, buÄŸday ve arpa gibi tarımı yapılan en eski kültür bitkilerinden olduÄŸunu söyledi.

Keten bitkisinin gen kaynaklarından birinin Karadeniz Bölgesi olduÄŸuna iÅŸaret eden Yılmaz, "Dünyada ve ülkemizde saÄŸlıklı olması bakımından doÄŸal liflere talep artmış durumda. Keten iÅŸleyen tesislerimiz olmasına raÄŸmen üretim gerçekleÅŸtirilmemekte ve ihtiyaç duyulan hammaddenin tamamı ithalatla karşılanmaktadır. 67,5 milyon dolar deÄŸere sahip 36 bin 385 ton ithal edilmiÅŸ." diye konuÅŸtu.

Enstitü olarak Rize'den Zonguldak'a kadar 15 kentte keten üretimiyle ilgili çalışma yapıldığını belirten Yılmaz, 2002 yılında baÅŸlayan çalışmaların 2019 yılı itibarıyla hız kazandığını dile getirdi.

Yılmaz, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın talimatıyla geçen yıl endüstriyel kenevir seferberliÄŸi ilan edildiÄŸini hatırlatarak, ÅŸöyle devam etti:

"Lif amaçlı üretilen keten bitkisinin kullanım alanları ve üretim sürecinin endüstriyel kenevirle benzer olması, kenevirin yazlık, liflik ketenin ise kışlık ekiliyor olması, üretimini kısıtlayıcı yasal mevzuatın bulunmayışı gibi nedenler liflik keten üretimini cazip hale getirmiÅŸtir. 18 yıllık çalışmalarımız sonucunda ülkemizin ilk yerli ve milli liflik keten tohumu 'Yılmaz' ismiyle tescile sunulmuÅŸ ve üretim izni alınmıştır. Yılmaz liflik keten çeÅŸidimizin bölgelere göre deÄŸiÅŸmekle birlikte dekara sap verimi 600-800 kilogram, lif verimi 150-200 kilogram, tohum verimi ise 200-250 kilogramdır. Tohumundaki yaÄŸ oranı ise yüzde 40 düzeyindedir."

Ekimi yapılan keten tohumunun özellikleri hakkında bilgi veren Yılmaz, "En belirgin özelliÄŸi lif amaçlı hasadının, yani teknik sap uzunluÄŸunun 60 santimetre olduÄŸu dönemde tohumlarının da olgunlaÅŸmasıdır. Aynı anda hem lif hem de yaÄŸlık üretiminin yapılabileceÄŸine dair umut vermektedir. Bu da dünyada keten ıslahına dair çalışılan en önemli konulardan biridir." ifadelerini kullandı.