ANKARA(AA) - Türkiye Ä°statistik Kurumu (TÜÄ°K), "Ä°statistiklerle Kadın 2017" çalışmasının sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, Türkiye nüfusunun yüzde 50,2'sini erkekler, yüzde 49,8'ini kadınlar oluÅŸturdu. Türkiye'nin 40 milyon 535 bin 135 kiÅŸilik erkek nüfusuna karşılık, 40 milyon 275 bin 390 kiÅŸilik kadın nüfusu bulunuyor.
DoÄŸuÅŸta beklenen yaÅŸam süresi ülke geneli için 78 yıl, erkeklerde 75,3 ve kadınlarda 80,7 yıl oldu. Genel olarak kadınlar erkeklerden daha uzun süre yaÅŸarken, doÄŸuÅŸta beklenen yaÅŸam süresi farkı 5,4 yıl olarak hesaplandı.
Kadınların eÄŸitim durumuBuna göre, Türkiye’de 2016 yılında, 25 ve daha yukarı yaÅŸta olan ve en az bir eÄŸitim düzeyini tamamlayanların toplam nüfus içindeki oranı yüzde 88,9'u bulurken, bu oran erkeklerde yüzde 95,1, kadınlarda ise yüzde 82,8 olarak belirlendi.
Cinsiyet eÅŸitliÄŸi endeksi öÄŸretim türüne göre incelendiÄŸinde, 2016'da ilköÄŸretim öÄŸrenci cinsiyet eÅŸitliÄŸi endeksi 1,009, ortaöÄŸretim cinsiyet eÅŸitliÄŸi endeksi 0,943 ve yükseköÄŸretim cinsiyet eÅŸitliÄŸi endeksi 0,964 oldu.
Cinsiyet eÅŸitliÄŸi endeksi yıllar itibarıyla incelendiÄŸinde ise yükseköÄŸretim cinsiyet eÅŸitliÄŸi endeksinin 2008 yılından beri sürekli kız öÄŸrenciler lehine geliÅŸme gösterdiÄŸi görüldü. Brüt okullaÅŸma oranında cinsiyet eÅŸitliÄŸi endeks deÄŸerinin 1’den küçük olması erkek çocukları lehine eÅŸitsizlik, 1’den büyük olması ise kız çocukları lehine eÅŸitsizlik olduÄŸunu gösteriyor.
YükseköÄŸretim istatistikleri sonuçlarına göre, erkek profesörlerin/okutmanların oranı erkeklerde yüzde 56,9 iken, kadınlarda yüzde 43,1 olarak kayıtlara geçti. 2007 yılında erkek profesörlerin/okutmanların oranı yüzde 59,9, kadın profesörlerin oranı ise yüzde 40,1 düzeyindeydi.
Kadınların istihdam oranıHanehalkı iÅŸ gücü araÅŸtırması sonuçlarına göre 2016 yılında, Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaÅŸtaki istihdam edilenlerin oranı yüzde 46,3 olarak belirlenirken, bu oran erkeklerde yüzde 65,1, kadınlarda ise yüzde 28 seviyesinde gerçekleÅŸti.
EÄŸitim durumuna göre iÅŸ gücüne katılım oranına bakıldığında kadınların eÄŸitim seviyesi yükseldikçe iÅŸ gücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların iÅŸ gücüne katılım oranı yüzde 15,2, lise altı eÄŸitimli kadınların iÅŸ gücüne katılım oranı yüzde 27,2, lise mezunu kadınların iÅŸ gücüne katılım oranı yüzde 33,6, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların iÅŸ gücüne katılım oranı yüzde 41,4, yükseköÄŸretim mezunu kadınların iÅŸ gücüne katılım oranı yüzde 71,3 olarak belirlendi.
Kadın istihdamı en fazla hizmet sektöründeTarım sektöründe toplam istihdam oranı yüzde 19,5 olurken, erkek istihdam oranı yüzde 15,5, kadın istihdam oranı da yüzde 28,7 olarak tespit edildi.
Sanayi sektöründe toplam istihdam oranı yüzde 26,8, erkek istihdam oranı yüzde 31,6, kadın istihdam oranı yüzde 15,9 oldu. Hizmet sektöründe ise toplam istihdam oranı yüzde 53,7'yi bulurken, bu oran erkeklerde yüzde 53, kadınlarda yüzde 55,4 olarak belirlendi.
Yarı zamanlı çalışanların istihdam içindeki oranı 2016 yılında toplamda yüzde 10,3 iken, erkeklerde bu oran yüzde 6,5, kadınlarda ise yüzde 19,1 seviyesinde gerçekleÅŸti.
2012 yılında yüzde 14,4 olan ÅŸirketlerde üst düzey ve orta kademe yönetici pozisyonundaki kadın oranı, 2016'da yüzde 16,7'ye çıktı.
Kadınlarda ortalama ilk evlenme yaşı 24,6Geçen yılın evlenme istatistikleri sonuçlarına göre, resmi olarak ilk evliliÄŸini 2017 yılında yapmış olan kadınların ortalama ilk evlenme yaşı 24,6 iken bu yaÅŸ erkeklerde 27,7 oldu. Ä°lk evlenme yaşının en yüksek olduÄŸu il, erkeklerde 30,6, kadınlarda 28,2 ile Tunceli olarak belirlendi. Ä°lk evlenme yaşının en düÅŸük olduÄŸu il ise erkeklerde 25,8 ile NiÄŸde ve Åžanlıurfa, kadınlarda 21,6 ile AÄŸrı illeri oldu. Aynı dönemde kaba boÅŸanma hızı binde 1,6 olarak gerçekleÅŸti.
Aile yapısı araÅŸtırması 2016 sonuçlarına göre, eÅŸler arasında en fazla sorun yaÅŸanan konunun yüzde 5,9 ile ev ile ilgili sorumluluklar olduÄŸu görüldü. EÅŸinin gelirinin yeterli olmaması konusunda kadınlar yüzde 7,3, erkekler yüzde 3, ev ile ilgili sorumluluklarda kadınlar yüzde 7,1, erkekler yüzde 4,6 , sigara alışkanlığı konusunda ise kadınlar yüzde 6,7, erkekler yüzde 3,7 oranında sorun yaÅŸadı.
Gelir ve yaÅŸam koÅŸulları araÅŸtırması sonuçlarına göre, 2016'da hanelerde kitle iletiÅŸim araçlarına eriÅŸim oranı yüzde 98,8 olarak belirlendi.
Hanehalkı sorumlusu erkek olan hanelerde kitle iletiÅŸim araçlarına eriÅŸim oranı yüzde 99,4 iken hanehalkı sorumlusu kadın olan hanelerde bu oran yüzde 96,3 olarak gerçekleÅŸti.
Kadınlarda obezite oranıSaÄŸlık araÅŸtırması sonuçlarına göre, 2016 yılında erkeklerin yüzde 15,2’sinin, kadınların ise yüzde 23,9’unun obez olduÄŸu görüldü.
Kadınların ölüm nedenlerinde ilk sırayı yüzde 43,9 ile dolaşım sistemi hastalıkları, ikinci sırayı yüzde 15,1 ile iyi ve kötü huylu tümörler, üçüncü sırayı ise yüzde 11 ile solunum sistemi hastalıkları aldı.
Her gün ve ara sıra tütün kullanan bireylerin oranı 2016'da erkeklerde yüzde 44,1, kadınlarda ise yüzde 17,4 oldu.
Evliler daha mutluYaÅŸam memnuniyeti araÅŸtırması sonuçlarına göre, 2017 yılında erkeklerde mutluluk oranı yüzde 53,6 iken kadınlarda bu oran yüzde 62,4 'yi buldu. Toplamda evli fertlerin yüzde 60,6’sının, evli olmayan fertlerin ise yüzde 52,4’ünün mutlu olduÄŸu görüldü.
Evli erkeklerin yüzde 55,7’si, evli kadınların yüzde 65,2’si mutlu olduklarını ifade ederken, evli olmayan erkeklerin yüzde 49,1’i, evli olmayan kadınların ise yüzde 55,8’i mutlu olduÄŸunu kaydetti. Aynı dönemde erkeklerin yüzde 76,4’ü, kadınların yüzde 64,9’u kendilerini en çok ailenin mutlu ettiÄŸini beyan etti. Erkeklerin yüzde 7,7’si, kadınların yüzde 20,7’si ise kendilerini en çok çocukların mutlu ettiÄŸini belirtti.
Muhabir: Merve Özlem Çakır-Zeynep Akyıl-Sevgi Ceren Gökkoyun