Türkiye'nin ilk siyasi partisi 96 yaşında

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde 9 Eylül 1923'te siyasi faaliyetlerine başlayan CHP, 96 yıldır Türk siyasetindeki varlığını sürdürüyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Kurtuluş Savaşı sonrasında ulusal egemenliğe dayalı, tam bağımsız yeni bir Türk devleti kurmak isteyen Atatürk, ülkeyi hem yeni bir yönetim şekli hem de siyasi partilerle tanıştırdı.

Bu kapsamda, ülkenin ilk siyasi partisi olan "Halk Fırkası", Atatürk tarafından kuruldu. Adının başına 1924'te "Cumhuriyet" sözcüğü eklenen parti, 1935'teki 4'üncü kurultayda "Cumhuriyet Halk Partisi" adını aldı.

Cumhuriyetin ilk yıllarında "Cumhuriyetçilik", "Halkçılık", "Milliyetçilik" ve "Laiklik"i dört temel ilke olarak benimseyen CHP, 1935'te buna "Devletçilik" ve "Devrimcilik" ilkelerini de ekledi. Bu ilkeler, partinin amblemine de yansıtılarak "altı ok" simgesi benimsendi.

Dünyanın en uzun soluklu birkaç partisinden biri olan CHP, 1923'ten 1950'ye kadar aralıksız iktidarda kaldı. CHP, 1950'li yıllarda üstlendiği muhalefet göreviyle muhalefetin kurumsallaşmasında önemli rol oynadı.

Bülent Ecevit'in genel başkanlığı döneminde, 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından Cumhuriyet Halk Partisi de diğer siyasi partilerle birlikte kapatıldı. Parti daha sonra 3821 sayılı yasaya dayanarak kuruluşunun 69'uncu yıl dönümü olan 9 Eylül 1992'de tekrar açıldı.

Atatürk'ün vefatının ardından 26 Aralık 1938'de gerçekleştirilen 1. Olağanüstü Kurultay'da İsmet İnönü, CHP Genel Başkanlığı koltuğuna oturdu. ''Milli Şef'' unvanı verilen İnönü, CHP'de 33 yıl genel başkanlık yaptı.

CHP'de genel başkanlığa Atatürk ve İnönü sonrasında Bülent Ecevit, Hikmet Çetin, Altan Öymen, Deniz Baykal ve Kemal Kılıçdaroğlu seçildi.

Kılıçdaroğlu, 22 Mayıs 2010'dan bu yana CHP Genel Başkanlığı görevini sürdürüyor.

CHP, bugüne kadar 36'sı olağan, 18'i de olağanüstü olmak üzere 54 kurultay gerçekleştirdi.

CHP, 9 Eylül Pazartesi günü 96. kuruluş yıl dönümü etkinlikleri kapsamında ilk olarak Anıtkabir'i ziyaret edecek.

Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığındaki CHP heyeti ilk olarak kurucu Genel Başkan Atatürk'ün mozolesine çelenk koyacak. Kılıçdaroğlu'nun Anıtkabir Özel Defteri'ni imzalamasının ardından heyet, ikinci genel başkanları İsmet İnönü'nün mezarına çelenk bırakacak.

Akşam saatlerinde ise Nazım Hikmet Kongre ve Sanat Merkezi'nde 96. kuruluş yıl dönümü kapsamında bir dizi etkinlik düzenlenecek.

Kokteyl ve plaket sunumunun ardından, tiyatrocu Pınar Ayhan'ın "Orada Duruverseydi Zaman" adlı müzikal belgeselinin gösteriminin yapılacağı geceye Genel Başkan Kılıçdaroğlu'nun da katılması bekleniyor.

Kaynak: AA