TEL AVİV
İsrail Ekonomi Bakanı Eli Kohen, Türkiye ile iş birliğini artırmak istediklerini söyledi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) organizasyonuyla İsrail'de 120 Türk iş adamı çeşitli temaslarda bulundu. İsrail'in başkenti Tel Aviv'de düzenlenen iş forumuna katılan heyet, İsrailli iş adamları ile görüşmeler yaptı.
Türkiye'nin İsrail Büyükelçisi Kemal Ökem de iş adamlarına resepsiyon verdi. Tel Aviv'deki büyükelçilik konutunda düzenlenen resepsiyona Türk ve İsrailli iş adamlarının yanı sıra İsrail Ekonomi ve Sanayi Bakanı Eli Kohen ve Devlet Bakanı Eyüp Kara da katıldı.
Resepsiyonda konuşan Kohen, İsrail hükümetinin Türkiye ile ticari ve ekonomik ilişkileri geliştirmeye büyük önem verdiğini söyledi. Türkiye ile 20 yıl önce serbest ticaret anlaşması imzaladıklarını belirten Kohen, bu zaman zarfında ikili ticaret hacminde büyük artış sağlandığını kaydetti.
İki ülkenin birbirine sunacağı çok şey var
İsrail ile Türkiye arasındaki Ortak Ticaret Komisyonu toplantısının en son 2009'da Ankara'da yapıldığını hatırlatan Kohen, şunları kaydetti:
"Türkiye ile iş birliğini artırmak için bu toplantıyı bu yıl içerisinde Kudüs'te tekrar etmek istiyoruz. Türkiye'nin İsrail'e, İsrail'in de Türkiye'ye sunacağı çok şey olduğunu biliyorum. İki ülke arasındaki ticaret hacminde de artış görüyoruz. Ekonomi ülkeler arasında daha iyi siyasi ilişkiler için köprü olabilir. Ben ekonominin komşularımızla aramızda barış için köprü olacağına inanıyorum. Her hafta İstanbul ve Tel Aviv arasında onlarca uçak kalkıyor. İstanbul buradan sadece iki saat uzakta. İsrail'de daha fazla Türk iş adamının iş yapmasını ve başarılı olmasını arzu ediyoruz. Şu anda iki ülke arasındaki ticaret hacmi 4 milyar dolar civarında. Bunu beş yıldan daha az bir sürede 10 milyar dolara çıkarabileceğimizi düşünüyorum. Buna hepimiz katkı sunabiliriz."
İsrail Devlet Bakanı Kara da Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerin düzelmesinden büyük mutluluk duyduğunu belirterek, "Türkiye yanıbaşımızda dururken neden iş için Çin'e gidelim? Bunun cevabı bende yok. Bu her iki ülke ve bölge için önemli. Bölge ülkeleri ile ekonomik ilişkileri geliştirdiğimizde aşırıcılığın önüne geçeceğimize inanıyorum." ifadelerini kullandı.
Türkiye ve İsrail'in ticari bakımdan doğal ortak
Türkiye'nin İsrail Büyükelçisi Ökem, AA muhabirine yaptığı açıklamada, normalleşme sürecinin tamamlanmasının ardından gelen bu 120 kişilik heyetin içerisinde hemen her sektörden iş adamının bulunduğunu ve İsrailli karşıtları ile önemli görüşmeler gerçekleştirdiklerini söyledi.
Toplantılarda Türkiye ve İsrail'in ticari bakımdan doğal ortak olduğunun vurgulandığını belirten Ökem, "Ben de yaptığım konuşmada siyasi, ekonomik ve sosyal bakımdan bir genel çerçeve çizdim. Normalleşme sürecinin tamamlanmış olduğunu, bundan sonra her alanda ilişilerimizi geliştirmeye devam edeceğimizi vurguladım." dedi.
Görüş aylıkları doğal sayılmalı
İsrail ve Türkiye'nin görüş ayrılıkları yaşayabileceğini ve bunun doğal sayılması gerektiğini söylediğini aktaran Ökem, şöyle devam etti:
"Bugünkü toplantılarda Sayın Cumhurbaşkanımızın ifadelerinde özellikle vurguladığı bölgede kapsamlı ve adil bir barışın sağlanmasına olan desteğimizi bir kez daha vurguladım. Neticede siyasi görüşlerimizde farklılıklar olabilse de, ekonomik açıdan iki ülkenin bölgede yapabileceği çok şey var. Türkiye ve İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin nedenlerinden biri de bu ilişkiden fayda görecek bir diğer tarafın da Filistin olması gereğiydi. Bunu ben buradaki bütün temaslarımda, İsrail yerel basınına verdiğim beyanatlarımda da vurguluyorum. Türkiye'nin Filistin'e olan yardımları devam edecektir."
Türkiye'nin Filistin'le olan iş ve ticaret ilikilerinin de ayrıca devam ettiğini hatırlatan Ökem, "Tam da bu ziyaretle eş zamanlı olarak Filistin'i de Dış Ekonomik İlişkiler Kurulundan (DEİK) bir heyetimiz ziyaret ediyor. Onlar da toplantılarını o tarafta yaptılar." dedi.
Toplantılarda özellikle Türk müteahhitlerin bölgedeki iş fırsatlarından yararlandırılması konusunda İsrail tarafına hatırlatmada bulunduklarının altını çizen Ökem, "Türk müteahhitleri dünyaca ünlü. Güçleri ve kapasiteleri herkes tarafından gayet iyi biliniyor ve bunun İsrail tarafından teslim edildiğini de gördük. Onlar kendi iç düzenlemelerini yapacaklar biz de takip edeceğiz." dedi.
Sadece inşaat sektöründe değil aynı zamanda enerji, turizm, tekstil, dayanıklı ev malzemeleri ve gıda konusunda iki tarafta atılması gereken birçok adım bulunduğunu kaydeden Ökem, bu fırsatların değerlendirilmesi için her iki tarafta da büyük istek olduğunu ifade etti.
İsrail bölgede kendisine en yakın ticari ortak olarak Türkiye'yi görüyor
Ökem, İsrail'in bölgede kendisine en yakın ticari ortak olarak Türkiye'yi gördüğünü ve bu ilişkilerin gelişmesinin bölgedeki refahın artmasına, Ürdün ve Filistin gibi üçüncü ülkelerle de ilişkilerin gelişmesine katkı sağlayacağını kaydetti.
Türk iş adamlarının İsrail'de yoğun ilgi gördüklerini belirten Ökem, önümüzdeki dönemde özellikle ekonomik alanda karşılıklı bakan ziyaretlerinin de öngörüldüğünü söyledi.
İki ülke arasında bir başka iş birliği başlığı olan enerji konusuna da değinen Ökem, "Enerji konusunda müzakereler devam ediyor. Bu da bu işin sağlıklı yürüdüğü anlamına geliyor. Bu müzakereleri Enerji Bakanlığımızın ekibi yürütüyor. Gaz anlaşmasının zamanlaması konsunda çok fazla spekülasyon yapılıyor, ben bir zaman veremeyeceğim. Ne zaman olursa o zaman olur. Bunu acele yapmaktan ziyade doğru yapmak önemli. Doğrusu olsun, geç olsun ama güç olmasın." ifadelerini kullandı.
Sanayi ve Ticaret Odası Federasyonu ile iş birliği protokolü imzalandı
TİM Başkanı Büyükekşi de birçok sektörden önemli iş adamlarından oluşan bir grubu İsrail'e getirdiklerini belirterek, "İsrailli üst düzey iş adamları, Sanayi ve Ticaret Odası Federasyonu ve Üreticiler Birliği Başkanı ile toplantı yaptık. Daha sonra bir iş formu gerçekleştirdik. Sanayi ve Ticaret Odası Federasyonu ile iş birliği protokolü imzaladık. Türk ve İsrailli iş adamları arasında beş yüz ikili iş görüşmesi gerçekleştirildi. Normalleşme sürecinden sonra buraya gelen en büyük heyet olarak büyük ilgi ile karşılaştık. Büyükelçiliğimizin rezidansındaki resepsiyona da İsrailli iki bakan geldi. Bu da bizim heyetimize verilen önemi gösteriyor." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiyeden 4 tekstil firması İsrail'de mağaza açacak
Türkiye'nin İsrail'e ihracatının 3 milyar dolar seviyesine ulaştığını da aktaran Büyükekşi, "Bu yıl ihracatımız artış eğiliminde. 2017'nin ilk çeyreğinde yüzde 20 oranında artarak 803 milyon dolar olarak gerçekleşti. İsrail’le olan iş hacmimizi de 5 milyar dolara çıkaracağız. Karşılıklı ticaret hacmini de 10 milyar dolara çıkarmak istiyoruz. " dedi.
Türkiye'nin de İsrail'in de ekonomik açıdan güçlü yönleri olduğuna değinen Büyükekşi, "Türkiye'nin müteahhitlik sektörü dünyada Çin'den sonra ikinci ve Türkiyen çok güçlü bir sanayiye sahip. Seksen milyonluk genç ve büyük bir nüfusa sahip. İsrail'n de yüksek teknoloji ve inovasyon alanlarında avantajları var. Bu iki gücü bir araya getirdiğimizde büyük bir sinerji çıkar diye konuştuk. Ortak yatırımlar olabilir. Üçüncü ülkelerde de ortak iş birlikleri yapılabilir. Bunları konuştuk. Bu konuda son derece olumlu adımlar atıldı." ifadelerini kullandı.
Perakende sektöründen de bazı firma temsilcilerinin heyette bulunduğunu belirten Büyükekşi, LC Waikiki, Koton, Filo ve Damat'ın yakında İsrail'de mağaza açmayı planladıklarını söyledi.
Büyükekşi, kendilerinin de İsrail'den iş adamları heyetini Türkiye'ye davet ettiklerini ve bu ziyaretin de yakında gerçekleşmesini ümit ettiklerini kaydetti.
Muhabir: Turgut Alp Boyraz
