Türkeş, 'başkanlık' istediği için yargılanmıştı

ANKARA

MHP'nin merhum lideri Alparslan Türkeş, 36 yıl önce başkanlığı savunduğu için idamla yargılanmıştı.

"Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini" içeren anayasa değişikliğinin oylanması öncesi Türkiye'de tartışılan konulardan biri de merhum Türkeş'in bu sistemi savunup savunmadığı konusu.

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, "Hayır" kampanyası yürüten siyasi partiler Alparslan Türkeş'in parlamenter demokrasiden yana olduğunu söylese de tarihi gerçekler bunu doğrular nitelikte değil.

MHP'nin merhum lideri Türkeş, "Cumhurbaşkanlığı sistemi" modeliyle Türkiye'ye özgü hale getirilen başkanlık sisteminin tarifini, 1979'da yayımlanan "Temel Görüşler" adlı kitabında yapmıştı.

Eski Türk devletlerinin başkanlık ile yönetildiğine ve bunun sayesinde başarı geldiğine atıfta bulunan Türkeş, kitabında şunları yazmıştı:

"Milliyetçi Hareket, tek başkan, tek Meclis sistemini savunur. Çağımız kuvvetli, adil ve hızlı icra çağıdır. Türk milleti, dünya imparatorlukları kurduğu devirlerde kuvvetli, adil ve hızlı icra sistemini uygulamıştır, kuvvetli ve hızlı icra, icra gücünün tek elde toplanmasıyla mümkündür. Bunun için tarih ve töremize uygun olarak başkanlık sistemini savunuyoruz. İcrayı, cumhurbaşkanlığı ve başbakanlık olarak ikiye bölemeyiz. Her konuda bütünleşmeci olduğumuza göre, icranın başında da bütünleşmeci olmalıyız. Türk tarih felsefesi ve tarihinde icra organı hiçbir zaman bulunmamış yani tek bir başkan tarafından yürütülmüştür. Milliyetçi Türkiye'de de demokratik milli Cumhuriyet ilkesi içinde başkan, Türk milletinin yürütme organının tek başı olacaktır. Tek başkan sistemine uygun olarak yasama organı yönünden de tek meclis sistemini savunuyoruz..."

Merhum Türkeş'in oğlu, Başbakan Yardımcısı Tuğrul Türkeş de AA Editör Masası'nda, babasının "Temel Görüşler" ile "9 Işık" kitabında, başkanlık sistemine yer verdiğini anlattı.

Türkeş, "Babam, koalisyonların uzun ömürlü olmamasını dikkate alarak, başkanlık sistemini kuvvetle savunuyor ve bunun halk oylaması ile hayata geçmesini istiyor." dedi.

Başbakan Yardımcısı Tuğrul Türkeş, babasının bu düşünceleri savunduğu için 12 Eylül sonrası idamla yargılandığını da anlattı.

MHP'nin merhum lideri Alparslan Türkeş'in yargılanmasına ilişkin ayrıntılara, 29 Nisan 1981 tarihli "MHP ve Ülkücü Kuruluşlar İddianamesi"nde yer veriliyor.

İddianame, Ankara, Çankırı ve Kastamonu Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı'nda görevli Hava Hakim Albay Nurettin Soyer başkanlığındaki altı kişilik bir ekip tarafından hazırlanmış.

Mamak'taki Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Mahkeme Salonu’nda görülen davanın 587 sanığı bulunuyor ve bunların içinde Alparslan Türkeş, Muhsin Yazıcıoğlu, Sadi Somuncuoğlu, Yaşar Okuyan ve Nevzat Kösoğlu gibi önemli isimler yer almıştı. Türkeş ve Yazıcıoğlu da dahil, 200'den fazla isim için "anayasal düzeni değiştirmek" suçundan idam cezası istenmişti.

Muhabir: Barış Gündoğan