JOHANNESBURG - Hüseyin Erdoğan/Ömer Kılıç
Merkezi Güney Afrika'da bulunan MERIT Danışmanlık Şirketinin Üst Yöneticisi Hawa Bibi Khan, ülkede farklı alanlarda yatırım imkanlarının bulunduğuna dikkati çekerek, "Türk iş adamları zaman ayırıp Güney Afrika'yı ziyaret etmeli, gözlemlemeli ve ticaret odalarıyla iletişime geçmeli." dedi.
Khan, ülkedeki yatırım imkanları hakkında AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu ve Türk iş adamlarına yönelik tavsiyelerini dile getirdi. Batılıların yıllarca Afrika'yı sömürdüğünü vurgulayan Khan, ülkede halen ekonomik alanlarda en büyük oyuncuların Batılılar olduğunu belirtti.
Khan, Apartheid (ayrılık) döneminde beyazların Güney Afrika ekonomisini kontrol ettiğini ancak bu dönemin aşılmasıyla siyahilerin de ekonomide yer alabildiklerini söyledi.
Türk şirketler daha sabırlı ve planlı yatırımlar yapmalı
Hawa Bibi Khan, Türkiye ve Güney Afrika'nın benzer ekonomilere sahip olmasının taraflar arasında daha fazla iş birliğine imkan vereceğini ifade ederek, ikili iş birliklerinde en avantajlı şirketlerin bilgi transferleri yapabilme kabiliyetine sahip firmalar olduğunu dile getirdi.
Türkiye-Güney Afrika ilişkileri konusunda iki ülkenin birbirini daha yakından tanıması gerektiğini vurgulayan Khan, "Eskiden biz Türkiye'nin sadece lokumunu biliyorduk fakat şimdi farklı sektörlerdeki faaliyetleriyle biliyoruz." dedi.
Güney Afrika şirketlerinin daha çok Asyalı ve Batılı firmalarla çalıştığını söyleyen Khan, Türkiye'yi tanıdıkça, iş adamlarıyla konuştukça, Türk ekonomisinin çok daha iyi olduğunu gözlemlediklerini buna karşın Türk iş adamlarının Güney Afrika'yı yakından tanımadığını kaydetti.
Khan, Türk şirketlerinin markalarını daha iyi tanıtmaları gerektiğine de işaret ederek, şunları ifade etti:
"İnternetteki markalaşma, bilgi kalitesi, görseller çok önemlidir ve sizi dünyaya açan pencere budur. Güney Afrikalı bir şirket ürün satın almak istediğinde doğrudan şirketin internet sitesinden bilgi edinmeye çalışır. Fakat yeterli ve doyurucu bilgiyi bulamadığında şirketin kaliteli olmadığını düşünür. Halbuki teknik açıdan başarılı olan Türk şirketleri bu kısmı ihmal ediyor. Batılı şirketlere baktığınızda internet sitelerinde tanıtıcı bilgiler, yıllık faaliyet raporları, kurumsal detaylar yer alıyor."
Uluslararası yatırım yapmadan önce derin saha ve piyasa analizlerinin yapılması gerektiği uyarısında bulunan Khan, Türk şirketlerinin de sabırla yerel pazarı anlama, verileri iyi okuma ve finansal analizlerle yatırım yapmaları gerektiğinin altını çizdi.
"Türk iş adamları Afrika'yı daha detaylı gözlemlemeli"
Hawa Bibi Khan, Güney Afrika'nın yerleşmiş inşaat endüstrisine sahip olduğunu ifade ederek, "Türkiye'de de gelişmiş bir imalat ve inşaat sektörü var. Güney Afrika'da farklı alanlarda yatırım yapmak isteyen şirketler için yardımcı ve rehber olabilecek kurumlar bulunuyor. Burada yatırım fırsatları var. Türk iş adamları zaman ayırıp Güney Afrika'yı ziyaret etmeli, gözlemlemeli ve ticaret odalarıyla iletişime geçmeli. Ayrıca yerel bir ortakla çalışarak işlerini kolaylaştırabilirler." diye konuştu.
Güney Afrika ve Türkiye arasındaki yatırım imkanlarına ilişkin Khan, "İki ülke birbirlerine karşı bugüne kadar çok öncelikli olmamış. İki ülkenin ticareti yapabileceklerinin çok altında bulunuyor ve ikili ticaret seviyesi artırılabilir. Ayrıca Güney Afrika ve Türkiye enerji bağımlı ülkeler. Güney Afrika 1960'larda Sasol adında kurduğu ve şimdi özel şirket konumunda olan kömürden sıvı yakıt üretimi teknolojisiyle Türkiye'de bir yenilik yapabilir. Türkiye’nin de kömür rezervleri var. Kömürden sıvı yakıt üretim teknolojisi kullanılabilir." ifadelerini kullandı.
Güney Afrika'da Türk iş adamları için baraj ve liman inşaatları gibi önemli yatırım imkanları bulunduğunu kaydeden Khan, iş adamlarının "Ben Afrika'ya ne satabilirim" yerine "Afrika'daki iş dünyasıyla nasıl bağlantı kurup, yatırım yapabilirim" fikriyle hareket etmesi halinde daha başarılı olabileceklerini söyledi.
