Türk bilim insanları elektrikli araçların pil ömrünü uzatacak

Ä°ZMÄ°R (AA) - Dünyanın en büyük sivil araÅŸtırma fonu olan UFUK 2020 kapsamında açılan "elektrikli araçlardaki batarya paketlerinin geliÅŸtirilmesi" çaÄŸrısında, Avrupa BirliÄŸince desteklenmeye hak kazanan Ä°zmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (Ä°YTE), hızlı ÅŸarj durumunda elektrikli araçlardaki pil ömrünün uzatılması için soÄŸutma tasarımlarını geliÅŸtirecek.

TÜBÄ°TAK tarafından ulusal koordinasyonu yürütülen Ufuk2020 Programı kapsamındaki "HELIOS Projesi", ÅŸehir içi elektrikli mobilite hizmetlerinde (elektrikli otobüsler) kullanılmaya yönelik akıllı, ölçeklenebilir, yüksek performanslı, modüler batarya paketlerinin geliÅŸtirilmesini hedefliyor. Projede 8 ülkeden 18 ortak yer alıyor.

Proje koordinatörü Ä°YTE Makine MühendisliÄŸi ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Erdal Çetkin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, son derece önemli olan projenin diÄŸer Türk ortaklarının Vestel Elektronik, Bozankaya ve TÜBÄ°TAK olduÄŸunu söyledi.

Projenin Ä°YTE ayağında, pil paketinin ısı yönetim sisteminin tasarlanması ve geliÅŸtirilmesinin bulunduÄŸunu aktaran Çetkin, bu sistem sayesinde batarya sıcaklıklarının istenen aralıkta tutulmasının hedeflendiÄŸini anlattı.

Doktora öÄŸrencisi Åžahin Güngör ve yüksek lisans öÄŸrencisi Sinan Göçmen ile çalışmalara baÅŸladıklarını belirten Doç. Dr. Erdal Çetkin, "Bu çalışma, pil paketini sıfırdan alıp yeni nesil elektrikli araçlar için üretilmesine yönelik bir proje. Biz pil paketlerinin ısı yönetim sistemini tasarlayacağız. Bunun için birçok bilgisayar simülasyonuyla çeÅŸitli deneyler yapacağız ve en son, üretimini de gerçekleÅŸtireceÄŸiz. Åžu anda üç kiÅŸilik bir ekibiz. Daha sonra yeni ekip elemanlarını da projeye dahil etmek istiyoruz." dedi.

Çetkin, elektrikli araçların geliÅŸtirilmesinin çok önemli ve güncel bir konu olduÄŸuna dikkat çekerek, bu projede yapacakları çalışmaların 5-10 yıl sonrasındaki teknolojinin ne olacağını ortaya koyabileceÄŸini aktardı.

Bu anlamda ülke adına gururlu olduklarını vurgulayan Erdal Çetkin, "Proje kapsamında AB fonları ile araÅŸtırma çalışmaları gerçekleÅŸtirilecek ve bilim insanları yetiÅŸtirilecektir. Ayrıca elde edilecek bilgi birikiminin ülkemizde kalacak olması ve geliÅŸtirilecek teknolojilerin yerli elektrikli araçlarda kullanılabilme potansiyeli, ülkemizin uzun vadede elektrikli araç sektöründeki rekabetçiliÄŸini artıracaktır." diye konuÅŸtu.

Doç. Dr. Çetkin, otomotivde elektrikli araçlara yönelimin arttığını hatırlatarak ÅŸunları kaydetti:

"Elektrikli aracınızı bu proje sayesinde daha kısa sürede ÅŸarj edeceksiniz ve güvenlik riskleri ortadan kalkacak. Cep telefonunuzu uzun süre kullandığımızda kapasitesi düÅŸer, elektrikli araçlarda da bu durum var. EÄŸer batarya sıcaklıkları aşırı derecede artarsa bataryaların yanması ve patlaması gerçekleÅŸebilmektedir. Proje sayesinde güvenlik risklerinin ortadan kaldırılması saÄŸlanacaktır. Ayrıca bataryaların ÅŸarj ve deÅŸarj edilmesi durumlarında artan sıcaklık nedeniyle pillerin depolayabileceÄŸi enerji miktarı da zamanla azalmaktadır. Bu ise hızlı ÅŸarj edilen elektrikli araç bataryalarının daha kısa sürede kapasitelerinin düÅŸmesine yol açmaktadır. Yani aracın ilk kullanıldığında katedebileceÄŸi mesafe 400 kilometre ise devamlı hızlı ÅŸarj edilen bir aracın ulaşım mesafesinin kısa zamanda 350 kilometreye kadar düÅŸmesi olaÄŸandır. GerçekleÅŸtireceÄŸimiz çalışmalar sayesinde elektrikli araçlarda hızlı ÅŸarj nedeniyle sürüÅŸ mesafesindeki düÅŸüÅŸün mümkün olduÄŸunca azaltılmasını hedefliyoruz. O yüzden ileriki aÅŸamalarda dezavantajları ortadan kalktıkça elektrikli araçların daha çok tercih edileceÄŸini düÅŸünüyorum."

Projenin modüler pil paketlerinin geliÅŸtirilmesine yönelik bir çalışma olduÄŸunu ve otomobillerdeki pillerin yanı sıra otobüs ve kamyonlarda da uygulanabileceÄŸini belirten Çetkin, bununla ilgili 5 patentlerinin bulunduÄŸunu söyledi.

Doç. Dr. Erdal Çetkin, söz konusu teknolojiyi Türkiye'nin Otomobili'nde de kullanmak istediklerini sözlerine ekledi.

Ä°YTE Rektörü Prof. Dr. Yusuf Baran ise söz konusu çalışmanın Türkiye'nin prestiji ve ekonomisi açısından da son derece önemli olduÄŸunu vurgulayarak, "Fonu, uluslararası kaynaklardan Türkiye bilim dünyasına getirmek bizler için daha büyük mutluluk kaynağı oluyor." ifadesini kullandı.

Ufuk2020, Avrupa Komisyonu tarafından yürütülen 80 milyar avro bütçeli araÅŸtırma ve inovasyon programını kapsıyor.

Ufuk2020 kapsamında, çeÅŸitli sektörlerde AB Komisyonunun hibe saÄŸladığı projeler destekleniyor. AB'nin Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerine hibe destek saÄŸlayan Ufuk2020 Programı'nın Türkiye'deki koordinasyonu, TÜBÄ°TAK tarafından yapılıyor.