ANKARA - NAZLI YÜZBAŞIOĞLU
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin zirvesini değerlendiren uzmanlar, bu buluşmanın, tarafların terörizmle mücadele, silahsızlanma ve Suriye gibi konularda harekete geçeceğinin ve iki ülkenin belirli konularda ortak alanlar yakaladıklarında iş birliği yapacağının işareti olduğu görüşünü dile getirdi.
Trump ve Putin'in Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö'nün ev sahipliğinde başkent Helsinki'deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda yaptıkları 2 saati aşkın görüşmeyi AA muhabirine değerlendiren uzmanlardan Kıbrıs Bahçeşehir Üniversitesi İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Nurşin Ateşoğlu Güney, zirveye dair en önemli hususun, iki tarafın da bir diyalog başlatmak ve uzlaşabildikleri ortak noktalarda iş birliği yapmak istemesi olduğunu söyledi.
Güney, zirvenin ardından yapılan açıklamalarda Suriye ve İsrail'in güvenliğinin gündeme gelmesine ilişkin, Trump'ın Suriye'nin güneyini öncelikli tuttuğunu ve bu bağlamda İsrail'in, Rusya ile İran'ın uzantılarının buradan çekilmesi ve Golan Tepeleri'nde bir istikrar alanı oluşturmak için temas kurduğunu ifade etti.
Güney, şöyle devam etti:
"Karşılıklı bir alışveriş gibi düşünebiliriz bunu. Rusya ve Rusya'nın desteklediği rejim karşısında İsrail'i destekleyen ABD'nin, İran'ın Suriye'deki etkisini kısıtlamak üzere zemin yokladığını düşünüyorum. Bu konuda bir esneklik olabilme ihtimali yüksek. İki büyük gücün Suriye'nin geleceği konusunda bütün diğer güçlere kıyasla burada etkili olmak üzere diyaloğu sürdürmeye karar verdiğini görüyoruz. Bu da hem bizi hem de Suriye'de etkili olabilen ülkeleri etkileyecek ama bu durum en çok da İran'ı rahatsız edecek diye düşünüyorum."
Silahsızlanma konusunun da gündeme gelmesinin dikkate değer olduğunu belirten Güney, bir yandan da terörizmle mücadele konusunda nasıl iş birliği yapılacağına dair diyalog kapısının açık olduğunu düşündüğünü dile getirdi.
Güney, "İki taraf da Helsinki'deki zirve ile belirli ortak konularda açılan fırsat penceresini değerlendirmekte kararlı olduğunu uluslararası kamuoyu ile paylaştı." değerlendirmesinde bulundu.
"Helsinki zirvesi mutlaka tarihe geçecek"Kapadokya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Ali Karasar, Helsinki zirvesinin mutlaka tarihe geçecek diplomatik olaylardan biri olduğunu belirterek, "Tarihin bu zirveyi barış ve iş birliği adına büyük bir adım olarak mı yoksa içi boş bir diplomatik tiyatro olarak mı yazacağını hep birlikte göreceğiz." dedi.
"Suriye konusunda yeni ve net bir şey yok"Altınbaş Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Çağrı Erhan da zirvenin ardından yapılan basın toplantısında yöneltilen soruların her konuda iki lider arasındaki derin görüş ayrılıklarını ortaya çıkardığını, özellikle ABD'li basın mensuplarının sorularının, ABD'deki seçimlere Rusya'nın müdahale edip etmediği konusunun hala gündemde olduğunu gözler önüne serdiğini söyledi.
Erhan, liderlerin Suriye konusundaki değerlendirmelerine ilişkin ise "Bugüne kadar zikredilenlerin dışında, bir an önce silahların susması ve terör örgütlerinin temizlenmesi dışında tarafların bu görüşmede üzerinde mutabık kaldığı net bir husus, yeni bir şey görmedim." ifadesini kullandı.
"Suriye'de savaş bitmiştir, paylaşma başlamıştır"İstinye Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, her iki tarafın da kendi kamuoyuna önemli mesajlar verdiğini belirterek, Trump'ın "seçimde kara bulut yok, Clinton'ı kolayca yendim." ifadesiyle, Putin'in de "materyal varsa ortak incelemeye hazırız." sözüyle, Rusya'nın ABD'deki başkanlık seçimlerine müdahil olmadığı yönünde genel kanaati pekiştirmek istediğini söyledi.
Her iki tarafın mutabık kaldığı noktalardan birinin uluslararası terörle mücadelede iş birliği olduğunu ifade eden Caşın, "Suriye'deki gelişmelerin değerlendirildiği yönündeki açıklama, ABD ve Rusya'nın savaşı bitirdiğini gösteriyor. Putin'in 'havadan ve karadan savaşı durdurmaya hazırız.' sözü, bana göre 'Suriye'de savaş bitmiştir, bundan böyle paylaşma başlamıştır.' anlamına geliyor." değerlendirmesinde bulundu.
Helsinki zirvesinin tarihi olduğunu söyleyen Caşın, "Çok yakın bir gelecekte belki de ABD'de iki ülke arasındaki müzakerelerin başlayacağını düşünüyorum." dedi.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
