WASHINGTON (AA) - ABD BaÅŸkanı Donald Trump, Dünya SaÄŸlık Örgütünün (DSÖ) ABD'nin "esaslı reform" taleplerini yerine getirmediÄŸini belirterek, "Bugün Dünya SaÄŸlık Örgütü ile iliÅŸkimizi sonlandırıyoruz." açıklamasında bulundu.
Trump, Çin yönetimine yönelik atılacak yeni adımları duyurmak için Beyaz Saray'da bir basın toplantısı düzenledi.
Çin'in uzun yıllardan beri "ABD'den yararlandığını" ve bunun da bir önceki BaÅŸkan Barack Obama döneminde arttığını savunan Trump, Çin'in Dünya Ticaret Örgütünde "geliÅŸmekte olan ülke" konumunda bulunmasının da bu ülkeye birçok avantaj saÄŸladığını belirtti.
Trump, Çin'in, Güney Çin Denizi'ndeki tutumuna iliÅŸkin, "Çin'in Pasifik Okyanusu'nda hukuksuz yollarla hak iddia ettiÄŸi topraklar, seyrüsefer serbestisini ve uluslararası ticareti tehdit ediyor. Ayrıca Çin, Hong Kong'un otonomluÄŸunun korunmasına iliÅŸkin dünyaya verdiÄŸi sözü de tutmadı." ifadesini kullandı.
ABD'nin, Çin ile "açık ve yapıcı" bir iliÅŸki istediÄŸini ancak bunu yaparken de ulusal çıkarları koruması gerektiÄŸini belirten Trump, "Çin hükümeti sürekli olarak bize ve birçok baÅŸka ülkeye verdiÄŸi sözü tutmadı. Bu aÅŸikar gerçekler görmezden gelinemez ya da bir kenara itilemez." görüÅŸünü paylaÅŸtı.
Trump ayrıca, ABD'nin "fikri mülkiyetini" de korumak istediklerini vurgulayarak, "Ülkemizin önemli üniversite araÅŸtırmalarını daha iyi korumak için, potansiyel güvenlik tehdidi olarak gördüÄŸümüz Çin'den gelen bazı yabancı vatandaÅŸların da ülkeye giriÅŸini askıya alıyoruz." bilgisini verdi.
"Çin, dünyayı yanlış yönlendirmesi için DSÖ'ye baskı uyguladı"
Trump, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından dolayı da Çin'i sorumlu tutarak, "Çinli yetkililer, DSÖ'ye karşı bildirim yapma sorumluluklarını yerine getirmedi ve dünyayı yanlış yönlendirmesi için DSÖ'ye baskı uyguladı." dedi.
Salgının baÅŸlarında DSÖ'yü dinlemeyerek Çin'e seyahat yasağı uyguladığını anımsatan Trump, ÅŸöyle konuÅŸtu:
"Çin'in DSÖ üzerinde mutlak bir hakimiyeti var. ABD, DSÖ'ye yılda neredeyse 450 milyon dolar fon saÄŸlarken, Çin sadece 40 milyon dolar ödedi. DSÖ'den esaslı reformlar yapmasını istedik ancak onlar harekete geçmeyi reddetti. DSÖ, oldukça ihtiyaç duyulan reformları yapmadığı için biz de bugün DSÖ ile iliÅŸkimizi sonlandırıyoruz. Bu örgüte saÄŸlanan fonları, hak eden acil küresel saÄŸlık durumlarına aktaracağız."
Hong Kong konusunda yaptırım tehdidi
Dünyanın Çin konusunda bazı sorulara yanıt aradığına iÅŸaret eden Trump, bu salgın döneminde ABD'nin tedarik zincirinin dışa baÄŸlılığının zararlarını da net bir ÅŸekilde gördüklerini vurguladı.
Trump, finansal piyasalar konusunda kurulan çalışma grubuna da, ABD finansal piyasalarında yer alan Çinli ÅŸirketlerin eylemleri üzerinde çalışma emri verdiÄŸini bildirdi.
Çin'in bu hafta, Hong Kong'un 1984'te imzalanan Sino-Ä°ngiliz Ortak Deklarasyonu ile edindiÄŸi idari özerkliÄŸi ve özgürlüklerine zarar veren eylemlere kalkıştığını belirten Trump, "Çin'in son adımları göstermiÅŸtir ki Hong Kong artık yeterince otonom bir bölge deÄŸildir. Çin, 'iki sistem, tek ülke' formülünü, 'tek ülke tek sistem' olarak deÄŸiÅŸtirdi. Bu nedenle de, yönetimimine Hong Kong'a verilen politika ayrıcalıklarını kaldırılması talimatı veriyorum." diye konuÅŸtu.
Trump ayrıca, "ABD, Hong Kong’un otonomisine zarar veren Çin ve Hong Konglu yetkililere de yaptırım için gerekli adımları atacak." dedi.
