TBMM İçtüzük değişikliği Resmi Gazete'de

ANKARA (AA) - TBMM İçtüzüğü'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Karar, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, TBMM Genel Kurulu, milletvekili genel seçimi kesin sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulunca (YSK) ilanını takip eden 5. gün yerine 3. gün saat 14.00'te çağrısız olarak toplanacak. Bu birleşimde önce milletvekillerinin ant içme töreni yapılacak.

Ant içme, her milletvekilinin Anayasa'daki metni kürsüden yüksek sesle aynen okuması suretiyle olacak. Milletvekilleri, seçim çevresi, soyadı ve adlarının alfabe sırasına göre ant içecekler.

Ant içme töreninde bulunmayan milletvekilleri veya ara seçimde milletvekili seçilenler, katıldıkları ilk birleşimin başında ant içecekler.

Milletvekilleri ant içerek görevlerine başlayacak. Ant içmekten imtina eden milletvekilleri, bu sıfatından kaynaklanan haklarından yararlanamayacak.

İçtüzükte Danışma Kurulunun tespitine, teklifine veya görüş bildirmesine bağlanmış olan bütün hallerde, Danışma Kurulu, yapılan ilk çağrıda toplanamaz, oy birliğiyle tespit, teklif yapamaz veya görüş bildiremezse, Meclis Başkanı veya siyasi parti grupları ayrı ayrı istemlerini doğrudan Genel Kurula sunabilecek. Bu durumda istemin oylanması ilk birleşimin gündemindeki Başkanlığın sunuşlarında yer alacak. Danışma Kurulu önerileri görüşmesiz oylanacak.

Grup önerisinde ise öneriyi veren gruptan bir milletvekili 5 dakikayı geçmemek üzere önerinin gerekçesini açıklayabilecek. Açıklamanın ardından diğer guruptan birer milletvekiline de isterlerse 3'er dakika söz verilecek. Danışma Kurulu ve grup önerileri konusunda Genel Kurulda işaret oyuyla karar verilecek.

Belirlenen süre içinde komisyonda gündeme alınmayan tasarı, teklif ve kanun hükmünde kararnamelerin doğrudan Genel Kurul gündemine alınmasını hükümet veya teklif sahipleri isteyebilecek. Bu istemler üzerine komisyon, hükümet ve teklif sahibi 5'er dakikayı geçmemek üzere söz alabilecek. Genel Kurul, işaret oyuyla karar verecek. Bu istemler, her hafta salı günü ayrı bir siyasi parti grubundan bir milletvekili tarafından yerine getirilmek kaydıyla bir tane olmak üzere işleme alınacak. Bir milletvekili bir yasama yılında bu kapsamda bir defadan fazla istemde bulunamayacak.

Resmi tatile rastlamadığı takdirde TBMM Genel Kurulu, salı günü saat 15.00'ten 21.00'e, çarşamba ve perşembe günleri ise saat 14.00'ten 21.00'e kadar toplanacak. TBMM vasıtasıyla yapılacak televizyon yayınında, önemli ve özel haller saklı kalmak kaydıyla bu günler ve saatler esas alınacak.

İçtüzük değişikliğiyle Genel Kurulu yöneten TBMM Başkanı ya da başkanvekillerinin frak giyme zorunluluğu kalktı. Başkanlık kürsüsünde Başkan ve görevli katip üyeler koyu renk elbise giyecek. Genel Kurul salonunda bulunan milletvekilleri, bakanlar, TBMM Başkanlığı idari teşkilat memurları ve diğer kamu personelinden erkekler ceket ve pantolon giyerek, kravat takacak. Kadınlar ise ceket ve etek veya ceket ve pantolon giyecek.

Milletvekillerinin oylama öncesinde yoklama talebine sınırlama getirildi. Buna göre, Başkan birleşimi açarken tereddüde düşerse yoklama yapacak. Görüşmeye tabi tezkerelerin oylanması ile kanunların maddelerine geçilmesi ve tümünün oylanması esnasında, işaretle oylamaya geçilirken en az 20 milletvekili ayağa kalkmak veya önerge vermek suretiyle yoklama yapılmasını isteyebilecek.

Yoklama, elektronik oy düğmelerine basmak veya imzalı pusula vermek suretiyle yapılacak. Oturumu yöneten Başkan ve diğer Başkanlık Divanı üyeleri toplantı yeter sayısına dahil edilecek.

Yoklama sonucunda üye tam sayısının en az 3'te 1'inin mevcut olmadığı anlaşılırsa, oturum en geç 1 saat sonrasına ertelenebilecek. Bu oturumda da toplantı yeter sayısı yoksa, birleşim kapatılacak.

Bir milletvekili veya bakana "geçen birleşim tutanağında yer alan bir beyanını düzeltme" kapsamında tanınan 5 dakikalık söz hakkı kaldırıldı. Milletvekili ya da bakan bu talebini Meclis Başkanlığına yazılı verecek.

Usul tartışmalarında lehte ve aleyhte en çok ikişer kişiye tanınan 10'ar dakikalık söz hakkı, 3'er dakikaya indi. Milletvekilleri, tasarı ve tekliflerin komisyonlara havalesine ilişkin oturumun başında yaptığı itirazı, bundan sonra yazılı olarak Meclis Başkanlığına iletecek.

Değişiklik önergeleri aykırılık sırasına göre okunup işleme konulacak. Aynı mahiyetteki önergelerden en kısa olanı okunup, diğer önergelerin sadece imza sahipleri okunarak birlikte işleme alınacak.

TBMM Genel Kurulunda, genel görüşme ve Meclis araştırması önergelerinin özetleri okunmayacak.

Anayasa değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin maddelerinin oylanmasında artık açık oylama talebinde bulunulamayacak. Tasarı ve tekliflerin tümünün oylamasında, en az 20 milletvekilinin talebi halinde açık oylama yapılabilecek. Aksi halde bu oylamalar ve maddelerin oylamaları işaret oyuyla yapılacak.

TBMM'ye silahlı giren ve Genel Kurulun çalışma düzenini, huzurunu bozucu döviz, pankart ve benzeri materyali getiren, kullanan milletvekilleri, kınama alacak.

Görüşmeler sırasında Cumhurbaşkanına, TBMM'ye, TBMM Başkanına, Başkanlık Divanına, birleşimi yöneten başkanvekiline, milletvekiline, Türk milletinin tarihine ve ortak geçmişine, Anayasa'nın ilk 4 maddesinde çerçevesi çizilen anayasal düzene hakaret eden, söven, Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü esasında Anayasa'da düzenlenen idari yapısına aykırı tanımlamalar yapan milletvekili hakkında, Meclisten geçici çıkarma cezası uygulanacak.

Fiili saldırıda bulunan, TBMM Genel Kurulu ve komisyonlara silahlı olarak giren milletvekilleri de Meclisten geçici çıkarılacak.

Geçici olarak Meclisten çıkarılan milletvekili, izin alıp kürsüden af dilerse, izleyen birleşimden itibaren Meclise girebilecek.

"Kınama" ve "Meclisten geçici çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekili için ilk defa para cezası uygulanacak. Buna göre, "kınama" cezası alan milletvekilinin 1 aylık ödenek ve yolluğunun 3'te 1'i, "Meclisten geçici olarak çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekilinin ise 1 aylık ödenek ve yolluğunun 3'te 2'si kesilecek.

Muhabir: Hamdi Çelikbaş