Soma şehitleri facianın 6'ncı yılında dualarla anılacak

MANÄ°SA (AA) - Manisa'nın Soma ilçesinde, 13 Mayıs 2014'te 301 iÅŸçinin hayatını kaybettiÄŸi maden faciasının üzerinden 6 yıl geçti.

"Cumhuriyet tarihinin en büyük maden faciası" olarak kayıtlara geçen olayın 6'ncı yılında, vefat eden 301 iÅŸçi için Manisa ValiliÄŸi, Soma Kaymakamlığı, Manisa BüyükÅŸehir Belediyesi ve Soma Belediyesince anma programı düzenlenecek.

Soma Madenci ÅžehitliÄŸi'ndeki anma programı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirleri dolayısıyla az sayıda katılımla ve sosyal mesafe gözetilerek yapılacak.

Katılımcılar daha sonra şehit madencilerin kabirlerini ziyaret edecek.

Maden faciasında yaÅŸamını yitiren iÅŸçilerden 39'unun mezarının bulunduÄŸu Madenciler ÅžehitliÄŸi'ndeki hazırlıklar devam ediyor.

"Herkes bize sahip çıktı"

Soma Belediye BaÅŸkanı Ali Tulup, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 6 yıl önce kelimelerle ifade edilemeyecek bir acı yaÅŸadıklarını dile getirdi.

Türkiye'nin ve dünyanın her kesiminden insanın Soma'nın acısını paylaÅŸtığını belirten Tulup, "Devletimizin ve hükümetimizin bize büyük desteÄŸi oldu. Acılar paylaÅŸtıkça azalır. Herkes bize sahip çıktı. Bu acıyı atlatmak kolay olmuyor. Devletimiz, hükümetimiz, iÅŸ adamlarımız, sanatçılarımız, vatandaÅŸlarımız, kimin elinde avucunda ne varsa bize destek oldular. Ä°çimize bir ateÅŸ düÅŸtü, 6 yıl geçmesine raÄŸmen bu acının unutulması mümkün deÄŸil. Tek duamız, bundan sonra böyle bir acının yaÅŸanmaması." diye konuÅŸtu.

Åžehit madenci yakınlarıyla sürekli görüÅŸtüklerini anlatan Tulup, gidenin yerinin dolmadığını ancak hayatın da devam ettiÄŸini dile getirdi.

Devletin bu süreçte madenci çocuklarına iÅŸ imkanı saÄŸladığını hatırlatan Tulup, "Okuyan çocuklara eÄŸitim hayatı boyunca burs verdi. Madencilik Soma'da devam ediyor ancak iÅŸ güvenliÄŸine büyük önem verildi. O günden sonra maden sektöründe çalışma ÅŸartlarında da gözle görülür bir iyileÅŸme oldu. Hem madencilerimizin özlük hakları hem de ücretleri iyileÅŸti." diye konuÅŸtu.

Tarihin en büyük maden faciası

Soma Holding'e baÄŸlı Soma Kömürleri AÅž'nin iÅŸlettiÄŸi maden ocağında, 13 Mayıs 2014'te yangın çıktı.

Toplam 5 bin madencinin çalıştığı ocakta, saat 15.00 sıralarında baÅŸlayan yangın nedeniyle 420 metre derinlik ve 3,5 kilometre uzunluÄŸundaki galeriler dumanla doldu, vardiya deÄŸiÅŸimi sırasında meydana gelen yangın nedeniyle pek çok iÅŸçi, madende mahsur kaldı.

Olayın ardından Afet ve Acil Durum Yönetimi BaÅŸkanlığı (AFAD) koordinasyonunda, Türkiye Kömür Ä°ÅŸletmelerine baÄŸlı tahliye ekipleri, çevre maden ocaklarından gelen iÅŸçiler ile SaÄŸlık Bakanlığına baÄŸlı 112 Acil Servis ve Ulusal Medikal Kurtarma Ekiplerinin (UMKE) de katılımıyla arama kurtarma çalışması baÅŸlatıldı.

Madende arama kurtarma çalışmaları, aralıksız 96 saat sürdü ve ilk anda 162 iÅŸçi kurtarıldı, 301 madencinin ise cansız bedenine ulaşıldı. Tüm ülkeyi yasa boÄŸan maden faciasında 486 iÅŸçi yaralandı, 432 çocuk yetim kaldı.

Devlet kurumları bölgeye koÅŸtu

Kazanın ardından tüm ülke üzüntüye boÄŸuldu, üç gün yas ilan edildi. Diyanet Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı, ailelerin acılarını paylaÅŸmak ve cenaze kaldırma iÅŸlemlerini gerçekleÅŸtirmek üzere yaklaşık bin 500 din görevlisini ilçeye gönderirken, ülke genelindeki tüm camilerinde sela okutuldu, cuma namazından sonra dua edildi.

Hayatını kaybeden madencilerin ailelerine psikolojik destek saÄŸlamaları için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile SaÄŸlık Bakanlığından psikologlar bölgede görevlendirildi.

Türkiye ÅŸehit madencilerin yakınlarına sahip çıktı

Facianın ardından Türk milleti, ÅŸehit madenci ailelerine destek olmak için kolları sıvadı. AFAD'ın koordinasyonunda yardım kampanyası düzenlendi. Kampanya kapsamında 50 milyon lira toplanırken her ailenin hesabına 160 bin lira yatırıldı.

Ailelerin maddi sıkıntılarla karşılaÅŸmaması için ilk etapta her aileye, yaÅŸamını yitiren madencilerin aldığı maaÅŸ kadar emekli maaşı baÄŸlandı. Prim eksikliÄŸi nedeniyle emekliliÄŸi hak etmeyen 70 madenci için de Torba Yasa ile düzenleme yapıldı. Böylece prim borçları devlet tarafından karşılanarak bu ailelere de maaÅŸ olanağı saÄŸlandı.

Türk Kızılay tarafından 301 madenci ailesine kiÅŸi başı 3 bin 500 lira yardım yapıldı.

BeÅŸiktaÅŸ Belediyesi tarafından kazada hayatını kaybeden 301 madenci ailesine tahsis edilmek üzere alınan 30 daire, düzenlenen kura töreninin ardından madenci yakınlarına teslim edildi.

Galatasaray Futbol Kulübü, kazada ÅŸehit olan madenci çocukları ile kazadan etkilenen madencilerin çocuklarının ücretsiz eÄŸitim gördüÄŸü "Soma Çocuk GeliÅŸim Merkezi"nin eÄŸitim giderlerine destek saÄŸlamak için 453 bin 333 bin lira bağışta bulundu.

Şehit madenci ailelerine ikinci konutları da verildi

DoÄŸuÅŸ Grubu'nun madenci aileleri için yaptırdığı konutların anahtarları, önceki yıl CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın Manisa'da katıldığı toplu açılış töreninde hak sahiplerine verildi.

Toplam 100 milyon liraya mal olan proje kapsamında 32 derslikli bir okul ile 200 kişinin ibadet edeceği Akşemsettin Camisi de yaptırıldı.

Gaziantep Organize Sanayi Bölgesi'nin finansmanını saÄŸladığı TOKÄ° tarafından yapılan 301 konutun da kuraları çekildi, anahtar teslimi yapıldı.

Dava Yargıtay'da

Olayın ardından Soma Kömür Ä°ÅŸletmeleri AÅž Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Can Gürkan, Genel Müdürü Ramazan DoÄŸru, Ä°ÅŸletme Müdürü Akın Çelik, Teknik Müdür Ä°smail Adalı, Teknik Nezaretçi Ertan Ersoy ve Emniyet Teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik tutuklandı.

Kamuoyunda "Soma Maden Faciası Davası" olarak bilinen davanın ilk duruÅŸması, 13 Nisan 2015'te Akhisar'da baÅŸladı. Açılan davada, tutuklu 5 sanık ile tutuksuz yargılanan vardiya amirlerinin "olası kasıtla öldürme" suçundan 301 kez 20 yıldan 25 yıla, "neticesi sebebiyle ağırlaÅŸmış yaralama" suçundan da 162 kez, 2 yıldan 6 yıla kadar hapisle cezalandırılmaları istendi.

Tutuksuz sanıklar hakkında ise "taksirle birden fazla kiÅŸinin ölümüyle birden fazla kiÅŸinin yaralanmasına neden olma" suçundan 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası istenirken, bunlardan 25'i hakkında da bu suçları "bilinçli taksirle" iÅŸledikleri iddiasıyla aynı aralıktaki cezanın üçte birden yarısına kadar artırılarak uygulanması talep edildi.

Akhisar Cumhuriyet BaÅŸsavcılığının ÅŸirketlerin sahibi Alp Gürkan ile yöneticileri hakkında "bilinçli taksirle birden fazla kiÅŸinin ölümüne ve birden fazla kiÅŸinin yaralanmasına neden olma" suçlarından açtığı dava da ocak ayında ana davayla birleÅŸtirildi.

Davanın 11 Temmuz 2018'deki karar duruşmasında, 5 tutuklu sanığın 15 yıl ile 22 yıl 6 ay arasında değişen hapisle cezalandırılmasına, 9 sanığın adli kontrol şartıyla serbest bırakılmasına, 37 sanığın ise beraatine karar verildi.

Ä°zmir Bölge Adliye Mahkemesi 14. Ceza Dairesi, davada yerel mahkemenin 5 tutuklu sanığa verilen 15 ila 22 yıl 6 ay arasında deÄŸiÅŸen hapis cezalarını yerinde buldu. Daire, ÅŸirketin yönetim kurulu baÅŸkanı Can Gürkan'ın ise yurt dışı yasağı konularak tahliye edilmesine karar verdi.

Dava, halen Yargıtay aşamasında.