ANKARA - Merve Özlem Çakır - Mustafa Çalkaya
Rusya, Türkiye'ye uyguladığı ekonomik yaptırımları aşamalı olarak kaldırırken, son olarak soğan, karanfil, tuz, karnabahar, brokoli, ciklet ithalatındaki yasağa son verdi. Buna karşın aralarında domates ve üzümün de bulunduğu 425 milyon dolarlık pazar payı olan tarımsal üründe ithalat engeli hala sürüyor.
Rusya, Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından, 1 Ocak 2016 itibarıyla bazı ekonomik yaptırımlara giderek, Türkiye'den domates, portakal, elma, kayısı, lahana, tuz, brokoli, mandalina, salatalık, armut, şeftali, erik, üzüm, çilek, kuru soğan, karanfil ile tavuk ve hindi eti ithalatına yasak getirdi. İlişkilerin normalleşmesine bağlı olarak hükümet kararıyla bu ürünlerden portakal, mandalina, kayısı, şeftali ve erikteki yasak 9 Ekim 2016'da kaldırıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir süre önce Rusya ziyareti sırasında soğan, karanfil, tuz, karnabahar, brokoli ve ciklet ithalatındaki engelin de kaldırıldığı açıklandı.
Önceki yıl bu ürünlerde ihracat değeri karanfilde 3,4 milyon dolar, tuzda 3,2 milyon dolar, kuru soğanda 8,7 milyon dolar, karnabaharda 574 bin dolar, ciklette 2,4 milyon dolar olmak üzere toplamda 18,3 milyon doları bulmuştu.
Söz konusu yılda Türkiye'nin en büyük pazarları kuru soğan ve karnabaharda Rusya, brokolide Gürcistan, karanfilde ise Hollanda oldu. Ambargo sonrası bu ürünlerde diğer pazarlarda ihracat artışları olmasına rağmen Rusya'nın yasağı nedeniyle bir önceki senenin ihracat rakamlarına ulaşılamadı.
Domateste kayıp çeyrek milyar dolar
Öte yandan, Rusya'nın Türkiye'den tavuk eti, hindi eti, domates, salatalık, turşu, üzüm, elma, armut ve çilek ithalatı yasağı devam ediyor. Bu ürünlerin Rusya'ya 2015 yılındaki toplam ihracat tutarı 425 milyon doları aşıyor.
Bu ürünler arasında sadece domatesin ihracatı 258,8 milyon dolar, üzümün ihracatı da 97,6 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.
Ayrıca, Türk ihracatçılarının Rusya'ya satamadığı diğer ürünlerin değeri de tavuk etinde 8 milyon dolar, hindi etinde 655 bin dolar, hıyarda 27 milyon dolar, elmada 13 milyon dolar, armutta 3 milyon dolar, çilekte 17 milyon dolar olarak hesaplandı.
