ANKARA (AA) - ENES DURAN - Siyaset, Ekonomi ve Toplum AraÅŸtırmaları Vakfı (SETA) Hukuk ve Ä°nsan Hakları AraÅŸtırmaları Direktörü Cem Duran Uzun, OlaÄŸanüstü Hal (OHAL) Ä°ÅŸlemleri Ä°nceleme Komisyonu'yla ilgili, "oyalama amacıyla kurulduÄŸu, Avrupa Ä°nsan Hakları Mahkemesine (AÄ°HM) baÅŸvuruların önlenmek istendiÄŸi, etkili iç hukuk yolu olmadığı ve maÄŸduriyet iddialarını gideremeyeceÄŸi" gibi iddialar ortaya atıldığını belirterek, "GeçmiÅŸ tecrübeler ve hazırlıklar ortadayken komisyon aleyhine kampanya yürütmek ve baÅŸarısız olacağının konuÅŸulmasını doÄŸru bulmuyorum." dedi.
Uzun, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kamuoyunda "OHAL Komisyonu" olarak anılan "OHAL Ä°ÅŸlemleri Ä°nceleme Komisyonu"nun temmuz itibarıyla baÅŸvuru almaya baÅŸladığını söyledi.
Komisyonun, OHAL döneminde çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) yapılan iÅŸlemlere karşı yargı yolunun kapalı olması nedeniyle kurulduÄŸunu belirten Uzun, süreçle ilgili tartışmaların, Anayasa Mahkemesinin, ana muhalefet partisinin ilk kararnamelere karşı açtığı davaları, OHAL Komisyonu kurulacağı gerekçesiyle reddetmesiyle baÅŸladığını belirtti.
Kararnamelerle kamu görevinden çıkarılan kiÅŸiler ve kapatılan kurumların, Anayasa Mahkemesi ve AÄ°HM'e doÄŸrudan baÅŸvurularının da komisyon iÅŸaret edilerek geri çevrildiÄŸini dile getiren Uzun, "OHAL Komisyonu'yla ilgili, kurulduÄŸu ilk günden beri 'Bu komisyon, oyalama amacıyla kuruldu, AÄ°HM'e yapılan baÅŸvurular önlenmek isteniyor, etkili bir iç hukuk yolu deÄŸil, maÄŸduriyet iddiaları giderilemeyecek' gibi iddialar ileri sürüldü. Bütün bu tecrübeler ortadayken komisyon aleyhine kampanya yürütmek ve baÅŸarısız olacağının konuÅŸulmasını doÄŸru bulmuyorum." diye konuÅŸtu.
"Benzer komisyon tecrübeleri bu iddiaları doÄŸrulamıyor"Uzun, bakanlık ve valilik yoluyla toplanan dosyaların KHK yayımlanma sırasıyla ele alınacağını vurgulayarak, incelemeler sonucunda görevlerine geri gönderilmesine karar verilen kiÅŸilerin yeni KHK beklenmeden görevlerine iade edileceklerini kaydetti.
Komisyonun Türkiye için yeni olmadığını, daha önce de idari baÅŸvuru ile hak ihlali iddialarını ele almak amacıyla iki komisyon kurulduÄŸunu anımsatan Uzun, "Birincisi, 2004'te kurulan 'Terörle Mücadeleden DoÄŸan Zararların Tespiti Komisyonu' ve ikincisi de 'Ä°nsan Hakları Tazminat Komisyonu.' Her iki komisyon da OHAL Komisyonu'na benzer yöntemlerle, üyelerle kurulmuÅŸ ve AÄ°HM tarafından etkili bir iç hukuk yolu olarak kabul edilmiÅŸti. Komisyonun kuruluÅŸu, seçilen üyeler, yapılan hazırlıklar ve geçmiÅŸteki benzer komisyon tecrübeleri bu iddiaları doÄŸrulamıyor." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Uzun, komisyonun iki yıl boyunca çalışacağını ve gerekli görülmesi durumunda sürenin uzatılacağına dikkati çekerek, baÅŸvuru süresinin 17 Temmuz'dan itibaren veya yeni bir iÅŸlem yapılırsa o iÅŸlemin yapılış tarihinden itibaren 60 gün olduÄŸu bilgisini paylaÅŸtı.
"Komisyonda yaklaşık 200 kiÅŸilik ekip"Komisyonun kurulmasına 685 sayılı KHK ile karar verildiÄŸini anımsatan Uzun, komisyon üyelerinin 16 Mayıs'ta belli olduÄŸunu ve baÅŸkanlığına Adalet Bakanlığı MüsteÅŸar Yardımcısı Hakim Selahaddin MenteÅŸ'in seçildiÄŸini söyledi.
Uzun, MenteÅŸ baÅŸkanlığındaki heyette Yargıtay, Danıştay, Ceza ve Tevkif Evleri Genel MüdürlüÄŸü, Milli EÄŸitim Bakanlığı gibi kurumlardan üyelerin bulunduÄŸunu belirterek, komisyonda yargı kökenlilerin çoÄŸunlukta olmasını saÄŸlamak için üç üyeden birisinin hakimler arasından seçildiÄŸine dikkati çekti.
"Komisyonun dosyalara yetiÅŸemeyeceÄŸi ve sürecin yıllar alacağı" yönündeki iddiaların da gündemde olduÄŸuna iÅŸaret eden Uzun, komisyon çalışmaları ve dosya incelemelerinin sadece 7 kiÅŸiyle yapılmayacağını, ekipte ayrıca 50 civarında uzman-raportör ve 150 civarında da memur bulunduÄŸunu vurguladı.
Yaklaşık 200 personelin desteÄŸiyle komisyona baÅŸvuruların çok gecikmeden sonuçlandırılabileceÄŸine iÅŸaret eden Uzun, baÅŸvuranlar arasından ceza davaları görünen ve sonuçlanmaya baÅŸlayan kiÅŸilerin de süreci hızlandıracağını söyledi.
Uzun, komisyonun mahkeme niteliÄŸi taşımadığını, idari yöne sahip olduÄŸunu ifade ederek, "Komisyonun amacı, yargının yerine geçmek deÄŸil, henüz dava konusu olmadan idari mekanizmalarla hızlı bir ÅŸekilde OHAL iÅŸlemlerinin incelenmesi ve hataların giderilmesidir." dedi.
