Bakü
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), Anadolu Ajansının Global İletişim Ortağı olduğu, Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı (T3 Vakfı), Azerbaycan Dijital Gelişim ve Ulaştırma Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yürütücülüğünde, ülkenin önemli kurum ve firmalarının destekleriyle Bakü Crystal Hall ve Deniz Kenarı Bulvarı Milli Park'ta düzenlenen TEKNOFEST Azerbaycan'da MMU sanal gerçeklik simülatörünü ilk kez sergiledi.
Festivale katılanlar sanal gerçeklik gözlüğünü takarak adeta gerçek bir MMU kokpitine geçti ve pilotluk deneyimi yaşadı.
TUSAŞ Simülatör Teknolojileri Müdürlüğü bünyesinde görev yapan Bilgisayar Mühendisi Hüseyin Kayayurt, AA muhabirine, MMU simülatörünü ilk kez TEKNOFEST Azerbaycan'da sergilediklerini söyledi.
Sanal gerçeklik gözlüğüyle gerçek uçakta nasıl bir ortam varsa kullanıcıya bu ortamı kokpit içinde sağladıklarını ifade eden Kayayurt, şöyle konuştu:
"Bu Milli Muharip Uçak'ın kokpiti. Bu simülatörü pilotlar, mühendisler, analistler kullanıyor. Uçak yapılmadan önce burada modelliyoruz. Pilotlar simülatör aracılığıyla bunu kullanıyorlar ve bize olması gerekenler ya da değiştirilmesi gerekenlerle ilgili geri bildirimler veriyorlar. Bu geri bildirimlere göre parçalar yeniden tasarlanıyor, üretiliyor, yazılım olarak tekrar modelleniyor ve parçanın son haline erişmeye çalışıyoruz. Bu şekilde uçak üretilmeden, parçalar tasarım aşamasındayken müdahale edip maliyeti düşürüyoruz. Buradaki uçak modeli, üretilecek Milli Muharip Uçak'ın aynısı olacak. Verdiği tepkiler aynı olacak. Pilotların bu noktada bize geri dönüşleri çok önemli. Aynı şey mühendisler için de geçerli."
Gerçek uçaktakinin aynısı
Kayayurt, TUSAŞ bünyesinde halen Hürjet, Atak simülatörleri bulunduğunu, Hürkuş için simülatör üretildiğini, Özgür Projesi için de bu yönde bir planlama bulunduğunu söyledi.
Hüseyin Kayayurt, şirketin ürettiği tüm hava araçları için aşama aşama simülatörler yapıldığını belirtti.
Simülatörü kullanan kişinin sanal gerçeklik gözlüğünü taktığında gerçekte uçağı uçururken ne görüyorsa aynısını gördüğünü dile getiren Kayayurt, şunları kaydetti:
"Burada angajmana da giriyoruz. Milli Muharip Uçak'a bir füze geliyor ve pilotun yapması gereken manevralar var. Füzenin geliş açısına, hızına, havanın sıcaklığına göre her şey değişebiliyor. Bütün senaryoların testleri koşuluyor ve o senaryoda hangi manevrayı yapması gerektiğini pilota öğretmiş oluyoruz. Bunu havada deneme şansınız yok. Bunları deneyimleyebiliyor. Uçağın yakıt ikmali konusunda da senaryolar var. Hangi durumda, ne kadar irtifada, hangi hızda yakıt kullanımı ne kadar sürüyor, yakıt ikmali nasıl yapılmalı? Bunlar deneyimlenebiliyor. Simülatörün eğitim ve mühendislik olmak üzere 2 görevi var. Simülatörü kullanan pilot dünyanın herhangi bir yerinden kalkış yapıp iniş gerçekleştirebiliyor. Bir anlamda göreve çıkmadan önce ön gösterim yapabiliyorlar. Akla gelen tüm senaryolar gerçekleştirilebiliyor."
Simülatörü kullanan bir pilot da "Kanopi (kokpitin üstündeki cam) çok aşağıda, bunu yukarı kaldırmamız lazım. Bunu üretim aşamasında fark ettiğinizde çok geç. O parçayı tekrar ürettiğinizde de maliyet artıyor. Bu değişikliği yazılımla düşük maliyetli, hızlı değişebilir modüler bir yapıda uygulayabiliyoruz. Bu şekilde çok daha efektif yaklaşım sergileyebiliyoruz." dedi.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
