Ä°STANBUL (AA) - Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından nisan ayına iliÅŸkin Fiyat GeliÅŸmeleri Raporu yayımlandı.
Rapora göre nisan ayında tüketici fiyatları yüzde 1,69 arttı ve yıllık enflasyon 0,21 puan azalarak yüzde 19,50 oldu. Çekirdek enflasyon
göstergelerinin yıllık enflasyonundaki yavaÅŸlama temel mal grubu kaynaklı olarak devam etti, hizmet enflasyonu görece yatay seyrini sürdürdü. Çekirdek göstergelerin ana eÄŸilimi ise düÅŸük seviyelerini korudu. Bu dönemde, enerji grubunda fiyatlar aylık bazda artsa da yıllık enflasyon baz
etkileriyle geriledi. Gıda yıllık enflasyonu iÅŸlenmemiÅŸ gıda fiyatları öncülüÄŸünde yükseliÅŸini sürdürdü.
Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık deÄŸiÅŸim oranları sırasıyla 0,94 ve 1,23 puan azalarak yüzde 16,78 ve 16,30 olarak gerçekleÅŸti. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiÄŸinde, bir önceki aya göre temel mal, enerji ve hizmet gruplarının katkılarında sırasıyla 0,55, 0,25 ve 0,05 puan düÅŸüÅŸ gözlenirken, gıda ve alkol-tütün gruplarının katkıları 0,33'er puan arttı.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları yataya yakın seyretti. Bu dönemde ana eÄŸilim hizmet grubunda bir miktar düÅŸerken, temel mal grubunda önemli bir deÄŸiÅŸim göstermedi.
Nisan ayında hizmet fiyatları yüzde 0,81 yükseldi, yıllık enflasyonu ise yüzde 15,15 ile yataya yakın seyretti. Bu dönemde alt gruplarda yıllık enflasyon bir önceki aya göre kayda deÄŸer bir deÄŸiÅŸim göstermedi. UlaÅŸtırma hizmetleri fiyatlarındaki yükseliÅŸte ÅŸehirlerarası karayolu yolcu taşıma hizmetleri belirleyici oldu. DiÄŸer hizmetler grubunda, emek yoÄŸun kalemlerde (bakım onarım, ev içi hizmetler, berber-kuaför vb.) fiyat artışlarının yüksek seyrettiÄŸi gözlendi. Bunun yanında, geçmiÅŸ enflasyona endeksleme davranışına da baÄŸlı olarak eÄŸitim hizmetlerindeki yüksek fiyat artışları devam etmiÅŸti. Kira grubunda ise aylık artışlar düÅŸük seyrini korudu.
Temel mal grubu yıllık enflasyonu nisan ayında 2,47 puan düÅŸüÅŸle yüzde 17,45 oldu. Yıllık enflasyon tüm alt gruplarda gerilemeye devam etti. Aylık bazda yüzde 1,97 yükselen dayanıklı mal grubunda mobilya (yüzde 6,15), otomobil (yüzde 1) ve beyaz eÅŸya (yüzde 2,19) fiyatları öne çıktı. DiÄŸer temel mallar grubunda ise fiyat artışı ılımlı görünümünü korudu. Bu dönemde, giyim fiyatlarındaki artış mevsim ortalamalarının oldukça altında kadı. Özetle, temel mal grubu enflasyonu Türk lirasındaki deÄŸer kaybına karşın iç talepteki zayıf seyrin de etkisiyle yavaÅŸladı.
"EÅŸel mobil uygulamasının devreye girmesi akaryakıt fiyatlarında daha olumsuz bir görünümü sınırladı"Rapora göre enerji fiyatları nisan ayında yüzde 1 arttı. Bu geliÅŸmede döviz kuru ve petrol fiyatları kaynaklı olarak aylık bazda yüzde 2,35 artış gösteren akaryakıt fiyatları etkili oldu. Bu dönemde, eÅŸel mobil uygulamasının devreye girmesi akaryakıt fiyatlarında daha olumsuz bir görünümü sınırladı. Bu çerçevede, enerji grubu yıllık enflasyonu baz etkisiyle yüzde 14,42 seviyesine geriledi.
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu nisan ayında 2,09 puan artarak yüzde 31,86 oldu. Bu yükseliÅŸte, yıllık enflasyonu yüzde 45,69'a ulaÅŸan iÅŸlenmemiÅŸ gıda grubu belirleyici oldu. Özellikle, taze meyve-sebze grubunda yıllık enflasyonun yüzde 73,66'ya ulaÅŸması dikkati çekti. Bu dönemde, patates (yüzde 23,17) ve beyaz et fiyatları (yüzde 10,84) yüksek oranda artarken, kırmızı et fiyatlarında mart ayında görülen artış eÄŸilimi önemli ölçüde hızlandı (yüzde 6,39). Ä°ÅŸlenmiÅŸ gıda grubunda fiyatlar nisan ayında yüzde 0,97 arttı, grup yıllık enflasyonu 0,47 puan yükseliÅŸle yüzde 19,16 oldu. Bu grupta ekmek-tahıllar baÅŸta olmak üzere alt gruplar genelinde fiyat artışları izlendi. Bu geliÅŸmelerle, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu yüzde 23,26
seviyesine yükseldi.
Nisan ayında tütün ürünleri fiyatları yüzde 7,45 oranında arttı. Böylelikle, tütün ürünlerindeki nispi ÖTV oranının ocak ayında yüzde 63'ten yüzde 67'ye yükseltilmesinin ilk yansımaları görüldü. Bu doÄŸrultuda, alkol-tütün grubunun yıllık enflasyonu 6,95 puan artışla yüzde 9,66'ya ulaÅŸtı. Fiyat
ayarlamalarının sürmesiyle tütün grubu enflasyonundaki yükseliÅŸin mayıs ayında devam etmesi bekleniyor.
Rapora göre yurt içi üretici fiyatları nisan ayında yüzde 2,98 arttı, yıllık enflasyon 0,48 puan yükselerek yüzde 30,12 oldu. Bu artışta, döviz kuru geliÅŸmeleri ile petrol fiyatlarındaki artışın etkisi hissedildi. Bu dönemde, petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eÄŸilimi yükseldi.
Ana sanayi gruplarına göre incelendiÄŸinde, enerji grubunda belirgin olmak üzere, fiyatların alt gruplar genelinde arttığı gözlendi. Enerji grubundaki artışta petrol ürünleri ile elektrik fiyatları etkili oldu. Dayanıklı tüketim malları fiyatları mobilya grubu; dayanıksız tüketim malları fiyatları ise et ürünleri öncülüÄŸünde yükseldi.
Ara malı grubundaki fiyat artışında demir-çelik, tekstil iplik ve elyafları ile temel kimyasallar; sermaye mallarında metal yapı ürünleri, motorlu kara taşıtlarının parça ve aksesuarları ile makineler belirleyici oldu. Sonuç olarak, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı maliyet baskıları güçlendi.
