Meclis yeni İçtüzükle çalışmalarına başlayacak

TBMM-Alp Özden

AK Parti ve MHP tarafından hazırlanan TBMM İçtüzüğü'nde Değişiklik Yapan İçtüzük Teklifi, TBMM Genel Kurulunda 27 Temmuz'da kabul edilmişti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onaylamasının ardından değişen İçtüzük kuralları yürürlüğe girdi.

Anayasa gereği çalışmalarına 1 Ekim'de başlayacak olan Genel Kurul'da, yeni İçtüzük kuralları geçerli olacak.

Buna göre, bütün partilerin üzerinde anlaştığı Danışma Kurulu önerileri üzerinde her gruba tanınan 10'ar dakikalık konuşma hakkı kalkacak.

Danışma Kurulunda uzlaşma sağlanamadığı durumlarda partilerin, kendi gündemlerine ilişkin getirdiği grup önerileri üzerindeki konuşma sürelerinde de kısıtlamaya gidilecek. Grup önerileri üzerinde her parti grubuna tanınan 10'ar dakikalık süre, öneriyi veren gruptan bir milletvekiline 5 dakika, diğer gruplara ise 3'er dakikayla sınırlandırılacak.

Süresinde komisyonda gündeme alınmayan tasarı ve tekliflerin, Genel Kurulda doğrudan gündeme alması üzerinde komisyon, hükümet ve teklif sahibi 5'er dakikayı geçmemek üzere söz alabilecek. Bunun dışında bir milletvekiline daha tanınan konuşma hakkı, yeni İçtüzükle uygulamadan kalktı. Her hafta salı günü, farklı partilerden bir milletvekili bu istemde bulunabilecek. Bir milletvekili, bir yasama yılında birden fazla teklifin doğrudan gündeme alınmasını talep edemeyecek.

TBMM Genel Kurulunun mesai saatleri uzadı. Aksi karar alınmadıkça her salı 15.00'te toplanan Genel Kurul, salı günleri yine aynı saatte açılacak, 21.00'de kapanacak. Çarşamba ve Perşembe günleri 15.00-19.00 saatleri arasında çalışan Genel Kurul, teklifin kabulüyle 14.00-21.00 saatleri arasında mesai yapacak.

Genel Kurulu yöneten TBMM Başkanı ya da başkanvekillerinin frak giyme zorunluluğu kalkacak, koyu renk elbise giyebilecekler.

Milletvekilleri, sadece görüşmeye tabi tezkerelerin oylanması ile kanunların maddelerine geçilmesi ve tümünün oylanmasında yoklama isteyebilecek. Oturumu yöneten Başkan ve Divan üyeleri toplantı yeter sayısına dahil edilecek.

Bir milletvekili veya bakana, "geçen birleşim tutanağında yer alan bir beyanını düzeltme" kapsamında tanınan 5 dakikalık söz hakkı kaldırıldı. Milletvekili ya da bakan bu talebini Meclis Başkanlığına yazılı verecek.

Usul tartışmalarında lehte ve aleyhte en çok ikişer kişiye tanınan 10'ar dakikalık söz hakkı, 3'er dakikaya indi.

Milletvekilleri, tasarı ve tekliflerin komisyonlara havalesine ilişkin oturumun başında yaptığı itirazı, bundan sonra yazılı olarak Meclis Başkanlığına iletecek.

Değişiklik önergeleri aykırılık sırasına göre okunup işleme konulacak. Aynı mahiyetteki önergelerden en kısa olanı okunup, diğer önergelerin sadece imza sahipleri okunarak birlikte işleme alınacak.

TBMM Genel Kurulunda, genel görüşme ve Meclis araştırması önergelerinin özetleri okunmayacak.

Anayasa değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin maddelerinin oylanmasında artık açık oylama talebinde bulunulamayacak. Tasarı ve tekliflerin tümünün oylamasında, en az 20 milletvekilinin talebi halinde açık oylama yapılabilecek. Aksi halde bu oylamalar ve maddelerin oylamaları işaret oyuyla yapılacak.

TBMM'ye silahlı giren ve Genel Kurulun çalışma düzenini, huzurunu bozucu döviz, pankart ve benzeri materyali getiren, kullanan milletvekilleri, kınama alacak.

Görüşmeler sırasında Cumhurbaşkanına, TBMM'ye, TBMM Başkanına, Başkanlık Divanına, birleşimi yöneten başkanvekiline, milletvekiline, Türk milletinin tarihine ve ortak geçmişine, Anayasa'nın ilk 4 maddesinde çerçevesi çizilen anayasal düzene hakaret eden, söven, Türkiye Cumhuriyeti'nin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğü esasında Anayasa'da düzenlenen idari yapısına aykırı tanımlamalar yapan milletvekili hakkında, Meclisten geçici çıkarma cezası uygulanacak.

Fiili saldırıda bulunan, TBMM Genel Kurulu ve komisyonlara silahlı olarak giren milletvekilleri de Meclisten geçici çıkarılacak.

Geçici olarak Meclisten çıkarılan milletvekili, izin alıp kürsüden af dilerse, izleyen birleşimden itibaren Meclise girebilecek.

"Kınama" ve "Meclisten geçici çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekili için para cezası uygulanacak. Buna göre, "kınama" cezası alan milletvekilinin bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte biri, "Meclisten geçici olarak çıkarma" cezasına çarptırılan milletvekilinin ise bir aylık ödenek ve yolluğunun üçte ikisi kesilecek.