BEYRUT (AA) - Lübnan'da ABD yaptırımlarının hedefindeki Hizbullah ve onun siyasi müttefiklerinin desteÄŸiyle kurulan Hassan Diyab hükümetini, ülkedeki ekonomik kriz ve biriken sorunlar nedeniyle zorlu süreç bekliyor.
Lübnan'ın yeni BaÅŸbakanı Hassan Diyab, dün akÅŸam CumhurbaÅŸkanı MiÅŸel Avn ile görüÅŸmesinin ardından Baabda CumhurbaÅŸkanlığı Sarayı'nda "Lübnan'ı kurtarma hükümetini" açıkladı.
Kabinesinin teknokratlardan oluÅŸtuÄŸunu ve yeni seçim yasası için çalışacaklarını ifade eden Diyab, ilk olarak, protestocuların taleplerini dikkate aldıkları mesajını verdi.
KurtuluÅŸun temelini oluÅŸturan istikrarı korumaya odaklanmaları gerektiÄŸini belirten Diyab, "Kaybedecek zaman yok. Vakit çalışma vakti." dedi.
Yeni hükümeti, Ä°ran ve BeÅŸÅŸar Esed rejimine yakınlığıyla bilinen Åžii Hizbullah örgütü ve siyasi müttefiklerinin oluÅŸturduÄŸu 8 Mart Bloku'nun belirlediÄŸi Müslüman Sünni, Åžii ve Dürzi ile Hristiyan isimlerden oluÅŸuyor.
Körfez ve Batı ülkelerine yakınlığıyla bilinen 14 Mart Bloku'nu oluÅŸturan, eski BaÅŸbakan Saad el-Hariri'nin partisi Sünni Müstakbel Hareketi, Hristiyan Lübnan Güçleri Partisi, Hristiyan Ketaib Partisi ve Dürzi Ä°lerlemeci Sosyalist Partisi ise kabinede yer almadı.
20 üyelik kabinede 6 kadın yer alıyorSavunma bakanlığına ilk kez bir kadının atandığı küçültülmüÅŸ yeni kabinede, Savunma Bakanı Zeyne Aker Adra'nın (aynı zamanda baÅŸbakan yardımcısı) yanı sıra Enformasyon Bakanı Menal Abdussamed, Gençlik ve Spor Bakanı Fertinye Uhanyan, Adalet Bakanı Mari Kloud Necm, Çalışma Bakanı Lemya ed-Duveyhi ve Göçmen Bakanı Gada Åžureym olmak üzere 6 kadın yer alıyor.
Diyab, hükümeti kurma görevini aldığı ilk günlerde kabinesini kadın ve teknokratlardan oluÅŸturmaya özen göstereceÄŸini söylemiÅŸti.
8 Mart Bloku'nun Hariri'den vazgeçmesi kolay olmadı8 Mart Bloku'nun, Hariri'den vazgeçmesi ise zor oldu.
Hizbullah'ın Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, ekonomik kriz ve hükümetin vergi politikalarına karşı gösterilerin baÅŸladığı ilk günlerden itibaren hükümetin istifasına karşı olduklarını dile getirerek, "Hariri ile ulusal birlik hükümetine devam" çaÄŸrısı yapmıştı.
Hizbullah'ın yanı sıra, Åžii Emel Hareketi lideri Meclis BaÅŸkanı Nebih Berri, kendi hareketine ABD ve müttefiklerince uzun yıllardır uygulanan yaptırımlara hükümetin de maruz kalmaması için, ABD'ye yakınlığıyla bilinen Hariri'nin yeniden baÅŸbakan olmasına yoÄŸun çaba harcadı.
Ancak Berri, sonuç alamaması üzerine 19 Aralık 2019'da akademisyen Hassan Diyab'ı öne çıkardı.
Uluslararası toplumun tepkisi merak ediliyorUluslararası toplumun Hizbullah öncülüÄŸündeki 8 Mart Bloku'nun destekleriyle kurulan yeni hükümete tavrının nasıl olacağı ise merak konusu.
Dürzi Ä°lerlemeci Sosyalist Partisinin lideri Velid Canbolat, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, gelecek günlerin ülke için "daha da zor" olacağına iÅŸaret etti.
Siyasi boÅŸluk olmaması için "her hükümetin olumlu karşılanacağına" dikkati çeken Canbolat, "uluslararası oyunlarda kaybolmamak için bariyerleri yıkmaları gerektiÄŸini" savundu.
Yeni hükümeti neler bekliyor?Suriye krizi baÅŸta olmak üzere hemen hemen tüm bölgesel sorunlardan etkilenen Lübnan, mezhepçi grupların iç çekiÅŸmeleri, sonu gelmeyen siyasi istikrarsızlık, petrol fiyatlarında son yıllarda yaÅŸanan düÅŸüÅŸ ve ülkenin en önemli gelir kaynaklarından turizm sektörünün durma noktasına gelmesi nedeniyle ekonomik krizle boÄŸuÅŸuyor.
Lübnan'a destek için Fransa'nın baÅŸkenti Paris'te 2018'de CEDRE konferansı düzenlenmiÅŸti. Konferansta, Lübnan'daki altyapı reformlarını gerçekleÅŸtirmek amacıyla 860 milyonu hibe ve diÄŸeri düÅŸük faizli kredi olmak üzere 11 milyar dolarlık yardım vaadinde bulunuldu. Ancak Lübnan hükümetleri, gerekli reformları hayata geçiremediÄŸi için henüz söz konusu kredileri kullanamadı.
Diyab hükümetini, ekonomik krize çözüm bulması için gerekli reformları hayata geçirmesi gereken zor bir süreç bekliyor.
Ayrıca yeni hükümetin, Ä°srail ile yıllardan beri süregelen sınır anlaÅŸmazlığı ve ülkedeki 2 milyona yakın Filistin ve Suriyeli mültecilerin sorunları gibi yoÄŸun mesai gerektiren konular da bekliyor.
Lübnan'daki ekonomik durumLübnan ekonomisinin, 1975-1990 yıllarındaki iç savaÅŸtan bu yana en büyük krizi yaÅŸadığı ifade ediliyor.
Ülkede faaliyet gösteren birçok ÅŸirket, çalışanlarını iÅŸten çıkarma veya maaÅŸlarını ciddi oranda düÅŸürme yönünde adımlar attı.
"InfoPro Research" araÅŸtırma ÅŸirketinin verilerine göre, ekonomik kriz ve hükümetin vergi politikalarına karşı toplumsal gösterilerin baÅŸladığı 17 Ekim 2019'dan bu yana 160 bin Lübnanlı iÅŸini kaybetti.
Yerel para birimi Lübnan lirası ise Merkez Bankası kuru sabit tutsa da karaborsada yüzde 40'a varan deÄŸer kaybı yaÅŸadı.
Bankalar, sermayenin çıkışına karşı sert kararlar alarak, yurt dışı havaleleri askıya aldı ve müÅŸterilerin hesaplarındaki dövizleri çekmelerine kısıtlamalar getirdi.
20 üyeli yeni hükümetLübnan’daki protestoların istifaya zorladığı hükümetin yerine kurulan kabinede yer alan isimler ÅŸöyle:
1- BaÅŸbakan Hassan Diyab
2- Savunma Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Zeyne Aker Adra
3- Ä°çiÅŸleri Bakanı Muhammed Fehmi
4- Haberleşme Bakanı Talal Havvat
5- EÄŸitim ve Yüksek ÖÄŸretim Bakanı Tarık Meczub
6- Gençlik ve Spor Bakanı Fertinye Uhanyan
7- Maliye Bakanı Gazi Vezni
8- Sağlık Bakanı Hamad Hasan
9- Ziraat ve Kültür Bakanı Abbas Murtaza
10- Enformasyon Bakanı Menal Abdussamed
11- Sanayi Bakanı İmad Hubballah
12- Dışişleri Bakanı Nasif Hatti
13- Kamu İşleri ve Ulaştırma Bakanı Mişel Neccar
14- Adalet Bakanı Mari Kloud Necm
15- Çalışma Bakanı Lemya ed-Duveyhi
16- Ekonomi ve Ticaret Bakanı Raul Name
17- Enerji ve Su Bakanı Rimun Gacar
18- Çevre ve Ä°dari Ä°ÅŸler Bakanı Minyanus Kattar
19- Sosyal İşler ve Turizm Bakanı Remzi Muşerrefiye
20- Göçmen Bakanı Gada Åžureym
Muhabir: Mahmut Geldi
