İstanbul
Küresel pay ve tahvil piyasalarında, dün ABD'de açıklanan enflasyon verilerinin faiz artırımları konusunda daha agresif bir ABD Merkez Bankası'na (Fed) duyulan ihtiyacı pekiştirmesi ile sert satış yaşanırken, düşük risk iştahı temasının yeni güne de taşındığı görülüyor.
ABD'de temmuz ayında yüzde 8,5 artan yıllık enflasyon, ağustosta yüzde 8,3'e gerilemesine karşın yüzde 8,1 düzeyinde bulunan piyasa beklentilerini aştı.
Verinin ardından Fed'in gelecek haftaki toplantısında, federal fonlama oranı politikasına başladığı 1990'lardan bu yana ilk kez 100 baz puanlık faiz artırımına gideceği ihtimali fiyatlamaya başlarken, faizlerde en az 75 baz puanlık artışa kesin gözüyle bakılıyor. Nomura ve Citigroup gibi önde gelen bankaların faiz artırım beklentilerinin 100 baz puan yönünde olması dikkati çekiyor.
Halihazırda para piyasasındaki fiyatlamalarda, Fed'in 75 ve 100 baz puanlık faiz artırımı ihtimali sırasıyla yüzde 66 ve yüzde 34 düzeyinde bulunuyor. Bankanın daha önce 25 baz puanlık faiz artırımına gitmesi daha olası görülen gelecek ayki toplantısı için ise 50 baz puana yüzde 51,2 ve 75 baz puana yüzde 18,3 ihtimal veriliyor.
Enflasyon verilerinin Fed'in agresif faiz artırımlarına devam edeceği beklentilerini güçlendirmesinin ardından dün New York borsasında endeksler ortalama yüzde 4,5 değer kaybederken, tahvil piyasasında da satışlar arttı.
Dow Jones endeksi yüzde 3,94, Nasdaq endeksi yüzde 5,16 ve S&P 500 endeksi yüzde 4,32 geriledi. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,46 ile 3 ayın zirvesini görmesinin ardından yüzde 3,42'de dengelenirken, 2 yıllık tahvil faizi yüzde ile 3,81 ile Kasım 2007'den bu yana en yüksek seviyeyi test etti. Dolara olan talebin artması ile dün yüzde 1,6 yükselen dolar endeksi, bugün de 110 sınırına kadar yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratların yeni güne yükselişle başladığı görülürken, bugün açıklanacak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verisinin fiyatlamaların seyrinde etkili olması bekleniyor.
Avrupa tarafında enerji krizine ilişkin gelişmeler gündemin odağındaki yerini korurken, Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin, elektrik ve doğal gaz fiyatlarındaki artışa karşı alınacak önlemleri görüşmek üzere 30 Eylül'de Brüksel'de yeniden olağanüstü toplanacağı bildirildi. Öte yandan dün Almanya'da açıklanan ZEW Ekonomik Beklenti Endeksi eylülde kötüleşmeye işaret etti.
Bu gelişmelerle dün güne karışık bir seyirle başlayan Avrupa borsalarında, küresel enflasyonist endişelerle sert düşüş yaşandı. Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,59, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,39, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,17 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,36 değer kaybetti. Dolardaki güçlenme ile avro/dolar paritesi yeniden 1'i altına inerken, Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne de satıcılı başladı.
Asya genelinde, Çin'de ekonomiye yönelik endişeler ve Japonya'da zayıf yen profili gündemi meşgul etmeye devam ediyor. Küresel çapta azalan risk iştahı temasının Asya borsaları üzerinden bugüne de taşındığı görülürken, bölge borsalarındaki düşüşte ABD'nin Çin'in olası Tayvan işgalini engellemek için bir yaptırım paketini değerlendirdiği haberleri etkili oldu.
Bugün açıklanan verilere göre, Japonya'da açıklanan temmuz ayı sanayi üretimi aylık yüzde 0,8 artışla beklentilerin altında kalırken, yıllık bazda yüzde 2 azalarak zayıf görünümünü sürdürdü. Ülkede önceki ay yüzde 9,6 artan kapasite kullanım oranı da temmuzda yüzde 2,4 yükseldi.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,8 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,6 değer kaybetti.
Yurt içinde dün Borsa İstanbul'da bankacılık sektöründe yoğunlaşan satışların genele yayılması ile endekse bağlı devre kesici sistemi çalışırken, BIST 100 endeksi yüzde 6,09 değer kaybederek 3.426,88 puandan kapandı. Toplam işlem hacmi ise 138,1 milyar lira ile rekor kırdı. Dolar/TL, dün günü yüzde 0,1 artışla 18,2498'den tamamlamasının ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,2540'tan işlem görüyor.
Analistler, enflasyonist endişeler paralelinde merkez bankalarının tarihi düzeyde faiz artırımlarına devam edeceği beklentilerinin güçlendiğini belirterek, Fed'in gelecek haftaki toplantısı öncesinde pay piyasalarında oynaklığın sürebileceğini söyledi.
Yurt içinde ise bir süredir küresel piyasalardan pozitif ayrışan BIST 100 endeksinde yaşanan düzeltmenin devam edip etmeyeceğinin izleneceğini aktaran analistler, yatırımcıların temkinli davranması gerektiğini kaydetti.
Analistler bugünün veri gündeminde İngiltere'de enflasyon, ABD'de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Avro Bölgesi'nde sanayi üretiminin öne çıktığını ifade ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.340 puanın destek, 3.500 seviyesinin direnç konumuna geldiğini bildirdi.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
09.00 İngiltere, ağustos ayı enflasyon
12.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı sanayi üretimi
15.30 ABD, ağustos ayı ÜFE
Kaynak: AA
dikGAZETE.com
