Kadın Doğum Uzmanı Prof. Dr. Özlem Pata, "Koronavirüs salgın günlerinde dışarı çıkmak akılcı değil. Annelerin kendilerini ev ortamında korumaya alması gerekir. Gebelikte Covid-19 anneden bebeğe geçmiyor, ama gebelik sonrasında dikkatli olunması gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Yazılı bir açıklama yapan Pata, Koronavirüs sürecini ‘savaÅŸ’ olarak belirterek, “Tüm dünya ve Türkiye maalesef ki kötü bir dönemden geçiyor. Gerçekten bir savaÅŸ var ve bu savaÅŸ tüm insanlığın bir virüse karşı savaşı. Koronavirüs salgın günlerinde dışarı çıkmak akılcı deÄŸil. Annelerin kendilerini ev ortamında korumaya alması gerekir. Gebelikte Covid-19 anneden bebeÄŸe geçmiyor, ama gebelik sonrasında dikkatli olunması gerekiyor Gebelik kadın yaÅŸamında ayrı bir dönem bu dönemde kadın vücudunda birçok fizyolojik deÄŸiÅŸiklikler meydana geliyor. Bu deÄŸiÅŸiklikler bazı durumlara karşı kadını korurken bazı durumlara karşı duyarlılığını ve cevabını deÄŸiÅŸtiriyor.
ÖrneÄŸin grip virüsü (influenza), Corona grubu (SARS-CoV, MERS-CoV) virüsler gebelerde daha ÅŸiddetli seyredebiliyor. Hatta bu virüse baÄŸlı öldürme oranları normal popülasyona göre daha fazla gözlenebiliyor. Covid-19 yeni tanımlanan ve son 6 aya kadar hiç tanımadığımız bir virüstü. Biz daha önceki viral enfeksiyon örneklerine bakarak Covid-19’un gebeler üzerine etkilerinden çok korktuk. Ama Çin ve Ä°talya’nın sayıları kısıtlı da olsa ‘Covid- 19 pozitif’ gebelere baktığımızda özellikle gebelerin bu viral enfeksiyonu daha ÅŸiddetli geçirdiÄŸi gözlenmedi. Sadece erken doÄŸum ve ‘fetal distress’ riski, yani bebeÄŸin sıkıntıya düşme hali sanki biraz daha fazla gibi görünüyor." ifadelerini kullandı.
Gebelerin bu enfeksiyondan korunmak için diÄŸer insanlardan farklı olarak yapması gereken herhangi bir ÅŸey olmadığını ifade eden Pata “Ä°zolasyon çok çok önemli. Bu süreçte mümkün olduÄŸunca dışarı çıkmamalılar, beslenme düzenlerine dikkat etmeliler, bol sıvı almalılar. Çünkü bu virüs boÄŸazdaki hücrelerde ürüyor ve sonra akciÄŸerlere iniyor, mide asiditesinde ise yok oluyor. Ayrıca temizlik de gerçekten çok önemli. Ellerin sabun ile uygun ÅŸekilde yıkanması çok önemli. Hastanelere veya saÄŸlık kuruluÅŸlarına da kontrolleri dışında mümkün olduÄŸunca gitmemeleri ve kontrollere giderken maske takmaları önemli." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Toplumsal olarak beslenme bilincinin zayıfladığını vurgulayan Pata şunları kaydetti:
“Toplum olarak kötü beslendiÄŸimiz kesin. Çünkü beslenme bilincimiz yok, beslenmede dengeli öğün dağılımı genellikle baÅŸarılamıyor, aşırı veya yetersiz beslenmeye baÄŸlı olarak geliÅŸen saÄŸlık sorunları gün geçtikçe artıyor. Düzenli beslenme önemli. Bol proteinli sebze ve lif ağırlıklı gıdalar ile meyve tüketmek önemli. Bunun yanında kalsiyum açısından süt ve süt ürünlerini öğünlere eklemek gerekir. Dünya SaÄŸlık Örgütü günde minimum 5-9 porsiyon meyve sebze tüketilmesini öneriyor. Bunu günlük beslenmesinde saÄŸlayamayan bireylerin yaÅŸa ve cinsiyete uygun günlük bir multivitamin almalarını öneririm. Bunun yanında özellikle C vitamini viral enfeksiyonlara karşı koruyucu etkisi biliniyor. Bu dönemde buna da dikkat etmek gerekir. Ayrıca evde kalmak demek fazla ve kalorisi yüksek gıda tüketip egzersiz yapmamak demek deÄŸil. Obesite çağın hastalığı, evde de yapılacak egzersizler var unutmamak gerek.”
D vitaminini ihmal etmeyinGebelerin, evde kaldığı sürece güneÅŸ görmediÄŸini ve D vitamini eksiklikleri yaÅŸadığını ifade eden Prof. Dr. Özlem Pata, “D vitamini sadece kas kemik geliÅŸimimiz için deÄŸil, vücut savunma mekanizmasından metabolizmamıza kadar tüm sistemlerin fonksiyonu açısından önemlidir. EksikliÄŸinde raÅŸitizm, osteoporoz-kırık riskinin arttığı biliniyor. Ama son çalışmalar, kanserlerle iliÅŸkisi, otoimmün hastalıklar, kalp hastalıkları, ÅŸeker hastalığı, ÅŸizofreni ve depresyon, ayrıca karaciÄŸer ve akciÄŸer hastalıkları ile iliÅŸkili olduÄŸunu ortaya koydu. Covid-19 pandemi sürecinde de gebelerin D vitamini depolarının eksilmemesi çok önemli. D vitamini besinlerden alınabilir. ÖrneÄŸin yumurta, ceviz, mantar, balık D vitamin açısından zengin gıdalardır ama güneÅŸ ışınları ile de kendi vücudumuz D vitamin üretebilir. Åžu günlerde dışarı çıkamadığımız için D vitamini depolarımızda eksiklikler görülebilir. Türkiye’de yapılan çalışmalar annelerde yüzde 40-80, yenidoÄŸanlarda yüzde 80-97 oranlarında D vitamin eksikliÄŸi olduÄŸunu göstermektedir. Hatta SaÄŸlık Bakanlığı tüm gebelere D vitamin alımını önermektedir. Bu nedenle D vitamini depoları kontrol edilerek, uygun dozda D vitamini almak gerekir." ifadelerini kullandı.
Pata, her yaşın ve cinsiyetin vitamin ihtiyacının farklı olduğunu belirterek şu değerlendirmelerde bulundu:
“YaÅŸamın her döngüsünde insan metabolizması aynı deÄŸildir. YenidoÄŸan dönemi, bebeklik, çocukluk, ergenlik, gençlik, yetiÅŸkinlik ve yaÅŸlılık dönemlerinde ihtiyacımız olan besin öğeleri, vitaminler, sıvı ihtiyacı ve bunların dengesi deÄŸiÅŸir. Bunun dışında cinsiyete göre de ihtiyaçlar deÄŸiÅŸiklik gösterebilmektedir. Bundan dolayı dışarıdan vitamin takviyesi alınacak bile olsa cinsiyete, yaÅŸa ve ihtiyaca uygun vitaminler seçilmelidir. Kadınları ele alacak olursak her ay menstrual kanama döngüleri vardır. Kimi az kimi fazla kanama görür. Buna baÄŸlı olarak da demir ihtiyacı deÄŸiÅŸir. Gebelik dönemi ise tamamen farklı bir dönem. Bu dönemde 2 farklı canlının, anne adayı ve fetüsün saÄŸlıklı yaÅŸamını, geliÅŸim ve büyümesini düşünmek zorundayız. Bazı besin öğeleri ve vitamin eksikliklerinde bazı anomalilerin arttığını biliyoruz. Bu nedenle içerisinde uygun miktarda folik asit içeren bir multivitamin alınması önerilmektedir. Ve bu takviye ile tüm dünyada nöral tüp defektlerinin 8 kat azaldığı bilinmektedir. Haftada iki defa balık yenmeli, yenilemiyorsa Omega takviyesinin alınması gerekir. Bu, anne ve bebek saÄŸlığı açısından büyük önem taşımaktadır. Bunlar dışında Akdeniz tarzı beslenme ile gebeliÄŸe baÄŸlı ÅŸeker hastalığının azaldığı ayrıca anne ve gelecek neslin kronik saÄŸlık problemlerinin de azalabileceÄŸi ispatlanmıştır.”
Covid-19’un gebelik sırasında anneden bebeÄŸe geçmediÄŸini ama doÄŸum sonrasında bebeÄŸi emzirirken maske takılması gerektiÄŸini kaydeden Pata, “Bu virüs gençlere ve çocuklara kibar davranıyor gerçekten ama bu bir ÅŸey yapmayacağı anlamına gelmemeli. Özellikle evlerinde bebek ve çocukları olan aileler de çok dikkat etmeli. Çocuklarında izolasyona ve 20 saniye boyunca sabunla el yıkamaya, ayrı havlular kullanmaya çok dikkat etmeliler. Gebelik döneminde anneden bebeÄŸe doÄŸrudan geçiÅŸ yapmadığı düşünülüyor. Ancak doÄŸumdan sonra durum deÄŸiÅŸiyor. Covid-19 pozitif anneler bebeÄŸini emzirebilir mi, diye düşünürsek anne sütünün yarar ve zarar oranına bakıldığında emzirme öneriliyor ama emzirme sırasında annenin maske takması özellikle belirtiliyor.” ifadelerini kullandı.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com