Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2015 yılı 'Yıllık Gayrisafi Yurtiçi Hasıla Verileri'ni açıkladı. Buna göre; üretim yöntemine göre GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 6,1 arttı. Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2015 yılında bir önceki yıla göre yüzde 14,3 artarak 2 trilyon 337 milyar 530 milyon TL oldu. 2015 yılında gayrisafi yurtiçi hasılada en yüksek payı yüzde 16,7 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 11,5 ile toptan ve perakende ticaret ve yüzde 8,2 ile inşaat izledi. Yıllık gayrisafi yurtiçi hasılada en düşük pay hanehalklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.
Bağımsız Yıllık Gayrisafi Yurtiçi Hasıla hesaplandı. Ulusal Hesaplar Sistemi (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyum kapsamında ana revizyon çalışmaları tamamlandı. Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH), yıllık veriler kullanılarak, dönemsel GSYH tahminlerinden bağımsız olarak, üretim, harcama ve gelir yöntemlerine göre hesaplandı. Dönemsel GSYH tahminleri, yeni bağımsız hesap ile revize edildi. 2015 yılında kişi başına GSYH cari fiyatlarla 29 bin 885 TL, dolar cinsinden 11 bin 14 dolar olarak hesaplandı.
Hanehalkı nihai tüketim harcamaları 2015 yılında bir önceki yıl zincirlemiş hacim endeksine göre yüzde 5,5 arttı. Hanehalkı tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 60,4 oldu. Hanehalkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, yüzde 21,7 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 16,0 ile ulaştırma ve yüzde 15,6 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar oldu.
2015 yılında devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 13,9 olurken, sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 29,7 oldu. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,1, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 9,2 artış gösterdi. Mal ve hizmet ihracatı, 2015 yılında bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 6,6 artarken, ithalatı da yüzde 3,8 arttı. Gelir yöntemiyle gayrisafi yurtiçi hasıla hesaplamalarına göre, 2009 yılında işgücüne yapılan ödemeler toplam gayrisafi katma değerden yüzde 30,2 pay alırken, 2015 yılında yüzde 33,2 pay aldı. İşletme artığı/karma gelir, katma değerden 2009 yılında yüzde 51,5, 2015 yılında ise yüzde 50,3 pay aldı. İşgücüne yapılan ödemelerin gayrisafi katma değer içindeki payı 1998 yılında yüzde 28,8 iken 2015 yılında yüzde 33,2 olarak hesaplandı. Bu oran 2001 yılında yüzde 28,1 olarak hesaplanırken, 1998 yılı sonrası en düşük değeri olarak gözlendi. 2001-2008 yılları arasında işgücüne yapılan ödemelerin payı yatay bir seyir izlerken, 2008 sonrası dönemde kademeli bir şekilde arttı. İşletme artığı /Karma gelirin cari fiyatlarla gayrisafi katma değer içerisindeki payı, 1998 yılında yüzde 54,6 iken bu oran 2015 yılında yüzde 50,3 oldu. 2001-2005 döneminde bu oran yüzde 55,5’e kadar yükselirken, sonraki dönemde 2009-2011 dönemi hariç sürekli azaldı.
Kaynak: IHA
dikGAZETE.com
