Ä°STANBUL (AA) - Türk Böbrek Vakfı (TBV) BaÅŸkanı Timur Erk, AA muhabirinin Organ Bağışı ve Nakli Haftası kapsamındaki sorularını yanıtladı.
Türkiye'de böbrek nakli konusunda 10 yıl öncesine göre en önemli geliÅŸmenin "hiç diyaliz tedavisi görmeden, diyalize baÄŸlanmadan direkt nakil sayısındaki artış" olduÄŸunu anlatan Erk, "Bu oran geçen yıl yapılan tüm nakillerin yüzde 25,7'sini oluÅŸturmaktadır. Ayrıca canlıdan yapılan nakillerde alıcı ve verici arasında 8 kriterde uyum saÄŸlanması uygulaması vardı, kullanılan ilaçlardaki ileri geliÅŸmeler sayesinde bu kriter sayısı 2'ye düÅŸtü, bazı vakalarda sadece kan uyumu kriteri ile nakil yapılabilmektedir." diye konuÅŸtu.
Erk, SaÄŸlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye'de 23 bin civarında hastanın böbrek, 952 hastanın kalp, 68 hastanın akciÄŸer, 1.717 hastanın karaciÄŸer, 283 hastanın pankreas, 1.301 hastanın kornea nakli beklediÄŸini dile getirerek, yıllardır en büyük sorunun kadavra organ yetersizliÄŸi olduÄŸunu vurguladı.
Timur Erk, ÅŸu bilgileri verdi:
"2020 öncesi yapılan böbrek nakillerinin ortalama yüzde 20'si kadavra donörden iken 2020 ve 2021'de bu oran yüzde 10'lara düÅŸtü. Geçen yıl yapılan 2 bin 499 böbrek naklinin 249'u (yüzde 10); bu yıl ekim ayı sonu itibarıyla yapılan 2 bin 692 naklin 263'ü (yüzde 9,76) kadavradan nakil. Bu oran 2019'da da yüzde 16 idi. Kovid-19 nedeniyle kadavra organ temininde düÅŸüÅŸ gözleniyor. Kovid-19 salgını döneminde canlı vericiden yapılan nakil sayıları da paralel olarak düÅŸtü."
Çapraz nakil oranının geçen yıl yüzde 7,5 olduÄŸunu kaydeden Erk, nakledilen böbreklerin yüzde 94'ünün 1 yıl sonraki muayenelerinde hala çalışmaya devam ettiÄŸini söyledi.
Timur Erk, kanser, kalp hastalığı, kronik enfeksiyon gibi ek bir hastalığı olmayan tüm organ yetmezliÄŸi teÅŸhisi konulanların potansiyel organ bekleyen hasta olduÄŸuna iÅŸaret ederek, sözlerini ÅŸöyle tamamladı:
"Böbrek yetmezliÄŸi bazında ek bir hastalığı olmayan tüm diyaliz hastaları potansiyel alıcıdır. Ancak kadavra teminin yetersiz olduÄŸu ülkemizde böbrek daha çok genç alıcılara takılmaktadır. Canlı vericiden nakil yapılabilen, böbrek, karaciÄŸer, kemik iliÄŸi organlarını bekleyen hastalar diÄŸer organları (kalp, akciÄŸer, kalp kapakçığı, pankreas, bağırsak gibi) bekleyen hastalara göre biraz daha ÅŸanslılar. DiÄŸer organları bekleyen hastaların tek organ bulma ÅŸansı kadavra donörler, kadavra donörlerin de yetersiz kalması, bu hastaların yaÅŸam ÅŸansını çok kısaltmaktadır. Böbrek bekleyen hastaların, bekleme sürecinde diyaliz tedavisi ÅŸansı bulunmaktadır. Son dönem kronik böbrek yetmezliÄŸi teÅŸhisi bulunan hastaların ilk 10 yılda hayatta kalma oranı ortalama yüzde 40'tır."
