Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği (İGİAD) İnsani Geçim Ücreti (İGÜ) Tespit Komisyonu, her yıl Aralık ayında yaptığı bir araştırma ile Türkiye’de farklı bölgelerdeki ailelerin geçinebilmesi için gerekli olan asgari ücret seviyesini tespit ediyor. Derneğin 2004 yılından beri Asgari Geçim Ücreti (AGÜ) ismiyle İstanbul için yaptığı çalışma, 2014 yılı itibariyle İGÜ olarak revize edildi. İGÜ, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) İstatistiki Bölge Sınıflaması’nda yer alan 12 farklı bölge için yapılmaya başlandı.
İstanbul'da rakamların açıklandığı basın toplantısına İGİAD Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Karahan, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Alpaydın, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adem Korkmaz katıldı.
''İGÜ'nün işletmelerde uygulanması maliyet artışı getirmez aksine verimliliği ve bereketi artırır''
İşgörenlere ödenen asgari ücretin, toplumsal dayanışma ve refah seviyesi açısından önemli bir gösterge olarak kabul edildiğini vurgulayan İGİAD Başkanı Ayhan Karahan, "Derneğin devletin her yıl açıkladığı asgari ücrete alternatif olarak sunduğu İnsani Geçim Ücreti (İGÜ) iş görenlerin harcamaları üzerinden reel rakamlarla hesaplanmakta olup; işletmelerde uygulanması halinde gelir dağılımının iyileşmesine, refah seviyesinin artmasına, toplumsal dayanışmanın gelişmesine katkı sağlayacaktır. İnsani Geçim Ücretinin (İGÜ) işletmelerde uygulanması maliyet artışı getirmez aksine verimliliği ve bereketi artırır'' dedi.
''Hükümetin işverenin vergi yükünü azaltması ve bölgesel asgari ücrete geçmesi önemlidir''
Derneğin iş dünyasına alternatif olarak sunduğu ve reel rakamlarla hesaplanan İGÜ’yü pratikte uygulanması ya da uygulama yönünde gayret gösterilmesi için tüm işverenlere tavsiye ettiklerini belirten Karahan, ''Devletin her yıl asgari ücreti belirlerken İGİAD'ın belirlediği İnsani Geçim Ücretini (İGÜ) dikkate alması asgari ücrette işgören ve işverenden alınan vergi yükünün azaltılması ve bölgesel asgari ücrete geçilmesi önem arz etmektedir'' şeklinde konuştu.
''Rakamlara uzun hesaplar neticesinde ulaştık''
Hesaplamayı nasıl yaptıklarını anlatan Yard. Doç. Dr. Yusuf Alpaydın, ''Rakamlara uzun hesaplar neticesinde ulaştık. Birçok veri kaynağını kullandık. Ağırlıklı olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hazırlanan istatistikleri kullanıyoruz. Bunlardan birincisi TÜİK'in tüketici istatistikleri. Gıda, konut, giyim gibi farklı branşlarda ve farklı alanlarda maliyetlerle ilgili enflasyon hesaplarında kullanılan veriler. TÜİK'in hane halkı bütçe anketi yani hanelerin tüketim kalıplarını ve yaşam kalıplarını ortaya çıkaran bir araştırma. Adrese dayalı nüfus verileri, SGK'dan aylık alanların verileri, işgücü istatistikleri gibi birçok veri kaynağı kullanılarak hesaplamış olduk'' şeklinde konuştu.
Bölgelere göre insanı geçim ücretinin farlılık göstermesinin sebebini açıklayan Yard. Doç. Dr. Alpaydın,''Bölgeler, TÜİK tarafından sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerine göre sınıflandırılmış yerlerdir. 12 tane bölge var. Bu bölgelerin kendi içinde yaşam kalıpları birbirine benziyor. Gelişmişlik ve tüketim düzeyleri birbirine benziyor. Gıdanın ve ulaşımın bölgelere göre maliyeti birbirinde farklı. İstanbul'da konuta ve ulaştırmaya çok fazla maliyet harcanırken daha küçük şehirlerde bu maliyetler düşük oluyor. Bu nedenle bölgesel olarak ciddi farklar ortaya çıkıyor'' dedi.
"İGÜ, çalışanların toplum içinde onurlu şekilde yaşamlarını sürdürecekleri ve aileyi içine alan çalışma''
İnsani geçim ücretinin ne olduğu hakkında bilgi veren Prof. Dr. Adem Korkmaz,'' İGÜ, derneğin kendi çalışanları için başlattığı daha sonra Türkiye çapında genişleterek insan temelli, çalışanları bir üretim faktörü olmasının ötesinde toplum içinde sosyal ve anlamlı bir varlık olarak gören ve işletmeyi toplumun bir ailesi olarak gören yaklaşımın ortaya koyduğu sonuç. Rakamlar yıllara göre değişebilir. Asgari ücret arasındaki fark açılabilir ya da kapanabilir. Asgari ücret, yıldan yıla politik ve ekonomik gelişmelere bağlı olarak bir uzlaşma ücretidir. İGÜ, tamamen çalışanların toplum içinde onurlu şekilde yaşamlarını sürdürecekleri ve aileyi içine alan, aile hesaplamalarında ciddi şekilde analizlerin yapıldığı, Türkiye'deki aile büyüklüğü ve bu aile büyüklüğü içinde çalışanların sayısı gelir esnekliklerini içine alan hesaplama yöntemi ile ortaya çıkıyor'' ifadelerini kullandı.
2017 yılı bölgelere göre aylık insani geçim ücretleri şöyle:
İstanbul: 2154 TL
Batı Marmara: 1492 TL
Ege: 1657 TL
Doğu Marmara: 1925 TL
Batı Anadolu: 1722 TL
Akdeniz: 1724 TL
Orta Anadolu: 1560 TL
Batı Karadeniz: 1479 TL
Doğu Karadeniz: 1576 TL
Kuzeydoğu Anadolu: 1521 TL
Ortadoğu Anadolu: 1678 TL
Güneydoğu Anadolu: 1699 TL
Türkiye Ortalaması: 1666 TL
TÜİK İstatistiki Bölge Sınıflaması verileri baz alınarak hesaplanıldı.
