'Hüseyinbey' ve 'Çelikoğlu' Denizli'ye uyum sağladı

DENÄ°ZLÄ° (AA) - Kapsülünün ihtiva ettiÄŸi morfinin tıbbi ve bilimsel amaçlı kullanımı yönünden önemli bir endüstriyel ürün olan haÅŸhaÅŸ, çeÅŸitli ülkelerde BirleÅŸmiÅŸ Milletler denetiminde belirli kota dahilinde üretiliyor.

Tohumu gıdada kullanılan haÅŸhaşın, Türkiye'de de ilgili kanun ve yönetmelik çerçevesinde kontrollü ekimine izin veriliyor.

Tıpta kullanımının yanı sıra sofraları da süsleyen haÅŸhaÅŸ, kozmetik sanayisinin de vazgeçilmezleri arasında yer alıyor.

EskiÅŸehir Geçit KuÅŸağı Tarımsal AraÅŸtırma Enstitüsü tarafından geliÅŸtirilen "ÇelikoÄŸlu" ve "Hüseyinbey" adlı haÅŸhaÅŸ çeÅŸitlerinin Denizli'ye adaptasyonunun tespiti amacıyla deneme üretimi yapıldı.

Baklan ilçesindeki deneme tarlasında ekimi yapılan çeÅŸitlerde, tohum verimliliÄŸi ve morfin bakımından diÄŸerlerine göre yüzde 50 artış olduÄŸu görüldü.

Tarım ve Orman Ä°l Müdür Yardımcısı Necdet Demir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kentin, haÅŸhaÅŸ üretimi bakımından önemli merkezlerden biri olduÄŸunu söyledi.

Åžehirde geçen yıl 74 bin 500 dekarda yaklaşık 12 bin 500 ton haÅŸhaÅŸ üretildiÄŸini hatırlatan Demir, ekim alanının 2019 yılında 112 bin 500 dekara çıktığını belirtti.

Bu yıl yaklaşık 20 bin ton civarında haÅŸhaÅŸ üretimi hedeflediklerine iÅŸaret eden Demir, ÅŸöyle konuÅŸtu:

"HaÅŸhaşın kabuÄŸu TMO tarafından alınıyor, içi ve taneleri ise çiftçi tarafından özel sektöre satılıyor. TMO, haÅŸhaşın kabuÄŸundaki morfin oranına bakıyor. Çiftçilerimiz ise hem kabuÄŸunun büyük olmasını hem de içinin dolu olmasını istiyor. Yerli tohumda morfin oranı düÅŸük olduÄŸu için yeni çeÅŸitler geliÅŸtirilmeye baÅŸlandı. ÇelikoÄŸlu ve Hüseyinbey çeÅŸitlerinin bölgeye adaptasyonunu görmek için deneme ekimi gerçekleÅŸtirdik. Yeni çeÅŸitlerimizin hem morfin oranı hem de iç randımanı diÄŸerlerine göre yüzde 50 daha yüksek."

Demir, bu ürünlerin önümüzdeki yıllarda bölgede hakim ürün olacağına inandıklarını vurguladı.

HaÅŸhaÅŸta iklim faktörünün de çok önemli olduÄŸuna dikkati çeken Demir, "Yeni geliÅŸtirilen çeÅŸitler yaÄŸmura ve kuraklığa daha dayanıklı. Yeni çeÅŸitlerin dekar başı 130-150 kilogram verim aldık. Bu rakam yerel çeÅŸitlerde 50-60 civarında." diye konuÅŸtu.

Baklan ilçesinde haÅŸhaÅŸ üretimi yapan Ali Yılmaz da "Çiftçilerimize haÅŸhaÅŸa ağırlık vermesini tavsiye ediyorum. Ürünün serbest piyasada TMO gibi birçok alım yeri var. Önceki yıllara göre piyasa deÄŸeri de yüksek. Yeni çeÅŸitlerin verimi de çok iyi." ifadelerini kullandı.

HaÅŸhaÅŸ ekilecek ve kapsül üretilecek yerler ülkenin tarımsal ve ekonomik durumu, yurt içi ihtiyacı, ihraç imkanları ve mevcut stok durumuna göre her yıl tespit ediliyor.

HaÅŸhaÅŸ ekimi yapmak isteyenlerin ise TMO'dan izin belgesi alması gerekiyor. TMO, ihtiyaca göre haÅŸhaÅŸ ekimi için izin belgesi düzenliyor. Ä°zin belgeleri bir üretim yılı için geçerli olduÄŸu gibi baÅŸkalarına da devredilemiyor.

Muhabir: Mustafa DeÄŸirmencioÄŸlu