Hafter'in Trablus hamlesi diyalog konferansı için baskı unsuru mu?

Libya'da bu ayın ortasında düzenlenmesi kararlaştırılan Ulusal Diyalog Konferansı'nın beklendiği bir dönemde, General Halife Hafter'in silahlı güçlerini Trablus'a yöneltmesi, konferans için baskı oluşturma çabası olarak yorumlandı.

Bazı siyasi analistler, Hafter'in, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'in Trablus'ta bulunduğu sırada gerçekleştirdiği askeri hamleyle Ulusal Diyalog Konferansı öncesi Trablus'a girerek ya da kenti kuşatarak bunu masada bir koz olarak kullanmayı hedeflediği görüşünde.

Bazıları ise bu adımın Hafter ile uluslararası güçlerin bir komplosu olduğu, Hafter'in uluslararası alandan yeşil ışık yakılmadan böyle bir hamleye kalkışamayacağı tezini savunuyor.

Ulusal Diyalog Konferansı'ndan günler önce Hafter'in attığı adıma karşılık, Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es-Serrac da Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na sivillerin hayatını korumak için hava saldırıları düzenleme ve güç kullanma talimatı verdi.

Trablus'un doğusuna 200 kilometre uzaklıkta bulunan Misrata kentindeki devrimci gruplar da Hafter'e bağlı güçleri durdurmak için hazır olduklarını açıklarken, UMH'ye bağlı İçişleri Bakanlığı olağanüstü hal ilan ederek, yaşanacaklardan saldırıyı düzenleyen tarafın (Hafter güçleri) sorumlu olduğunu duyurdu.

Hafter'in gözünün yıllardır, başkent Trablus'ta olduğu çok iyi biliniyor ancak bu gelişmedeki tek sürpriz zamanlama. Hafter, Libya'da birlik hükümetini oluşturacak ve herkesi şemsiyesi altına alması planlanan bir kongre konusunda uzlaşıya varılması beklenen bir zamanda, Trablus'a askeri saldırı başlattı.

AA muhabirine konuya ilişkin konuşan Libyalı Siyaset Uzmanı Ali Zleytini, Hafter'in Ulusal Diyalog Konferansı'nda pazarlık için yeni bir kart elde etmek amacıyla Trablus'a ilerleme niyetinde olduğunu söyledi.

Zleytini, Hafter'in bunun için de başkente girmek ya da en azından dışarıdan abluka altına almaktan daha iyi bir çözüm bulamadığını ifade etti.

"Hafter'in konferansta çözümü kolaylaştırmak ve aykırı ses olmaması için önce Trablus'taki milislerin baskısından kurtulmak amacıyla kendisine bağlı ordunun ilerlemesi konusunda Serrac'la anlaştığı" yönünde ciddi birtakım bilgilerin dolaştığını söyleyen Zleytini ayrıca danışıklı dövüş iddiasında bulundu.

Ülkedeki krizin çözümünün önündeki engelin "Trablus'a hükmeden silahlı milisler" olduğunu Serrac'ın kendisinin de uluslararası toplumun da çok iyi bildiğini belirten Zleytini, herhangi bir çözümden önce yapılması gerekenin başında bu milislerden silahların toplanmasının geldiğini ifade etti.

Siyasi analist Adil el-Bicavi cuma ve cumartesi günlerinin Libya tarihi için bir dönüm noktası olabileceğini kaydetti.

Bicavi, ihtimaller ve uluslararası toplumun tutumuna dair görüşlerini şu şekilde paylaştı:

"Ya uluslararası toplum sessiz kalacak ve Hafter'in niyeti hakkında önceden haberi olduğu anlaşılacak ya da Hafter'i Libya krizinin çözümüne karşı çıkan bir isyancı olarak kabul edecek ve buna bağlı olarak kendisine karşı durdurucu icraatlara girişecek."

Hafter'e karşı uluslararası bir askeri operasyonun kesinlikle olmayacağını vurgulayan Bicavi, devrik Lider Muammer Kaddafi'ye karşı 2011'deki askeri operasyondan uluslararası toplumun pişman olduğunu savundu.

Bicavi, uluslararası toplumun aynı hatayı tekrar etmeyeceğini ifade ederek, "Belki Hafter bunu biliyor ve bundan dolayı da ülkenin batısına doğru ilerliyor." diye konuştu.

Adını açıklamak istemeyen Libyalı bir diplomat ise Hafter ile Batı'nın bir komplo kurduğunu iddia etti.

Diplomat, şunları söyledi:

"Hafter ülkenin doğusu ve güneyini kontrolünde tutuyor. Böyle bir zamanlamada, Hafter'in uluslararası toplumu etkisi altında tutan ülkelerden yeşil ışık almadan Libya'nın batısına doğru ilerlemek gibi bir maceraya girişmesi mümkün değil. Bu tartışılmayacak bir konudur."

Diplomat, "Hafter uluslararası garantiler almaksızın kazanımlarını riske atacak kadar aptal değil. Burada bir komplo söz konusu." ifadelerini kullandı.

Söz konusu gelişmelere ilişkin tepkileri bu tezine kaynak gösteren diplomat, uluslararası kınama açıklamalarının, "zor durumda kalmamak amacıyla" yapıldığını savundu.

Libyalı diplomat sözlerine şöyle devam etti:

"Batı ve özellikle ABD, Hafter'i destekleyen Rusya'nın ayağının altından halıyı çekme niyetinde. Batı şayet Hafter'le şimdi anlaşmayacak olursa Libya'daki tüm kazanımları Moskova'nın eline geçecek. Libya'nın güneyinde Hafter'in savaştığı silahların tamamı Rusya'dan geldi. Tüm dünya bunu biliyor."

Tüm bu tartışmalar sürüp giderken, ülkedeki tarafları bir araya getirmesi planlanan Ulusal Diyalog Konferansı'nın yapılıp yapılmayacağı da merak konusu oldu.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Libya'daki askeri hareketlilik ve General Halife Hafter'in Trablus'u ele geçirmek için saldırı başlatmasının ardından başkent Trablus'ta düzenlediği basın toplantısında, "Bu şartlar altında ulusal diyalog konferansı yapılamaz." dedi.

Hafter'e bağlı "Libya Ulusal Ordusu" (LUO) Sözcüsü Ahmed el-Mismari de diyalog konferansının güvenliğini sağlamak için hazır olduklarını söyledi.

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu'nun (UNSMIL), Libya’daki anlaşmazlığı çözmek için uluslararası yol haritasının parçası olarak 14-16 Nisan'da ülkenin güneyindeki Gadamis kentinde diyalog konferansı düzenlemesi bekleniyor.

Libya'nın doğusundaki askeri güçlerin lideri General Halife Hafter, dün Trablus'u ele geçirmek için saldırı başlattığını açıklamıştı.

Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başkanlık Konseyi Başkanı Fayiz es-Serrac da sivillerin hayatına yönelik tehditlere karşı Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nı güç kullanma ve hava saldırıları düzenlemekle görevlendirmişti.

Trablus'un doğusuna 200 kilometre uzaklıkta bulunan Misrata kentindeki devrimci gruplar da Hafter'e bağlı güçleri durdurmak için hazır olduklarını açıklamıştı.

Kaynak: AA