KUALA LUMPUR (AA) - Uluslararası çevre örgütü Greenpeace'in Malezya Proje Koordinatörü Heng Kiah Chun, plastik atıkların geri dönüÅŸümü sorununa iliÅŸkin, "Dünya genelinde mevcut plastik atıkların sadece yüzde 9'u geri dönüÅŸtürülebiliyor." dedi.
Greenpeace'in Kuala Lumpur ofisinde örgütün Malezya genelinde yaptığı araÅŸtırma ve faaliyetlere iliÅŸkin AA muhabirine konuÅŸan Heng, Malezya'ya yasa dışı yollarla getirilen plastik atıkların sebep olduÄŸu çevre kirliliÄŸi ve dünya genelinde plastik atıkların geri dönüÅŸtürülme problemine iliÅŸkin deÄŸerlendirmelerde bulundu.
Örgütün Malezya ofisini 2017'de açtığını ve geçen yıldan bu yana ülkedeki çevre kirliliÄŸi sorunlarıyla ilgili incelemelerde bulunduklarını belirten Heng, "AraÅŸtırmalarımızın sonucunda Malezya'ya getirilen plastik atıkların çoÄŸunun ABD, Ä°ngiltere, Almanya ve Japonya gibi gelir seviyesi yüksek ülkelerden geldiÄŸini tespit ettik. Yaptığımız incelemelerde bütün plastik atıkların geri dönüÅŸtürülemediÄŸini ve en nihayetinde kırsal bölgelerde doÄŸaya bırakıldığını gördük." dedi.
Heng, geliÅŸmiÅŸ ülkelerin geri dönüÅŸtürülemeyen plastik atıklarını Malezya, Endonezya ve Vietnam gibi geliÅŸmekte olan ülkelere yolladığının altını çizerek "Sadece 2018'de Malezya'ya, 19 ayrı ülkeden toplam 626 bin 328 metrik ton plastik atık kaçak yollarla getirildi. Ülke genelinde dışarıdan atık ithal ederek bundan para kazanan çok sayıda yasa dışı geri dönüÅŸüm tesislerinin varlığı biliniyor. Hükümet bu yıl içinde tesislerden 150'sini kapattı." diye konuÅŸtu.
Yasa dışı geri dönüÅŸüm tesislerinin geri dönüÅŸtürülemeyen plastikleri kırsal bölgelerdeki nehirlere dökerek veya yakarak imha ettiÄŸini vurgulayan Heng, "Malezya ve diÄŸer geliÅŸmekte olan ülkeler çöp dökme yeri olarak kullanılmamalı. GeliÅŸmiÅŸ ülkeler, kendi sorumluluklarını baÅŸka ülkelerin üzerine yıkmayı bırakmalı." ifadelerini kullandı.
"Sorunun kaynağı tek kullanımlık plastikler"Heng ayrıca plastik atıkların yakılarak imha edildiÄŸi bölgelerde yaÅŸayanlarda astım, kalp, böbrek, ciÄŸer gibi hayati organlarda kronik hastalıkların arttığına iliÅŸkin ÅŸikayetler geldiÄŸini söyledi.
Plastik atıklar sorununun kaynağına inilmesi gerektiÄŸini belirten Heng, sözlerini ÅŸöyle sürdürdü:
"Plastik atık probleminin büyümesinde bütün dünyanın katkısı var. Geri dönüÅŸtürülemeyen plastik atıkların çoÄŸu tek kullanımlık plastiklerden oluÅŸuyor ve günümüzde tek kullanımlık plastiklere aşırı derecede baÄŸlıyız. Sorunu kökünden halletmemiz gerekirse tek kullanımlık ve gerekli olmayan plastiklerin tüketilmesini azaltmamız lazım. Bunu yaptıktan sonra geri dönüÅŸüm sorunlarını konuÅŸabiliriz."
Heng, tek kullanımlık plastiklerin genellikle restoran, alışveriÅŸ merkezi ve ofis gibi hızlı tüketimin yoÄŸun olduÄŸu yerlerde raÄŸbet gördüÄŸünü hatırlatarak "BaÅŸta Malezya olmak üzere tüm dünya hükümetleri tek kullanımlık plastik tüketiminin en aza indirilmesi için uÄŸraÅŸmalı ve ÅŸirketler, paketleme sisteminde plastik yerine alternatif materyal kullanmalıdır." dedi.
"Kullan at kültüründen vazgeçmek lazım"Heng, Greenpeace'in geri dönüÅŸtürülemeyen plastik atıklarla ilgili halkı bilinçlendirmeye çalıştığına iÅŸaret eden "Malezya ofisi olarak bu yıl hazırladığımız raporun baÅŸlığına 'geri dönüÅŸüm efsanesi' ismini verdik. Çünkü halkın büyük çoÄŸunluÄŸunda plastik atıkların hepsinin geri dönüÅŸüme kazandırılabildiÄŸi algısı mevcut." ifadesini kullandı.
Tek kullanımlık plastik paketlemenin 1980'li yıllarda tüm dünyada yayıldığına dikkati çeken Heng, "Tek kullanımlık plastiklerin hayatımıza girmesi kullan at kültürünü beraberinde getirdi." diye konuÅŸtu.
"Bir plastiÄŸi kullanıp atmak ve daha sonra baÅŸkasının bunu geri dönüÅŸtürmesini beklemek doÄŸru deÄŸil. Çünkü geri dönüÅŸüm, emek ve enerji isteyen uzun bir süreç." diyen Heng, plastik atık sorununun önüne geçmek için insanlığın kullan at kültüründen vazgeçmesi gerektiÄŸinin altını çizdi.
"Plastik atıkların sadece yüzde 9'u geri dönüÅŸtürülebiliyor"Plastik atık üretiminin sebep olduÄŸu kötü sonuçlara deÄŸinen Heng, "1950-2017 arasında dünya genelinde toplam 8 milyon 300 bin metrik ton plastik atık üretildi. Son 60 yılda dünyadaki yıllık plastik üretimi 200 kat arttı. Öyle ki 2015 itibarıyla dünyada yaÅŸayan her kiÅŸi başına 1 tondan fazla plastik üretilmiÅŸ durumda." bilgisini paylaÅŸtı.
Heng, dünya genelinde plastik atık geri dönüÅŸümüne iliÅŸkin istatistiklerin de saÄŸlıklı olmadığını belirterek "Yaptığımız incelemelere göre 2015'ten bu yana dünya genelinde mevcut plastik atıkların sadece yüzde 9'u geri dönüÅŸtürülebiliyor. Bu atıkların yüzde 12'si depolama alanlarında sıkıştırılırken yüzde 79'u ise doÄŸaya kalıyor." ifadesini kullandı.
Greenpeace'in dünya genelinde plastik atık sorununu gündeme getirmek için önemli adımlar attığını söyleyen Heng, "Her ülke bu konuda kendi üzerine düÅŸen sorumluluÄŸu yerine getirmeli. Geri dönüÅŸümün tek çözüm olmadığını, asıl sorunun gereksiz plastik kullanımı olduÄŸunu tüm dünyanın anlaması lazım. Malezya genelinde çok sayıda ülkeden çöp örnekleri bulduk. Bu ülkelere soruyoruz. Bütün plastikler geri dönüÅŸtürülebiliyorsa o halde neden bu atıkları gönderiyorsunuz?" deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Heng Chun, Greenpeace gönüllülerinin Malezya'daki plastik atık merkezlerinde yaptığı incelemeler sonucu topladığı 19 farklı ülkeden plastik atık örneklerini AA muhabirine gösterdi.
Muhabir: Ömer Faruk Yıldız
