Geleneksel Bosna evlerini renkli maketlerde yaşatıyor

SARAYBOSNA - Lejla Bıogradlıja

Geleneksel Bosna Hersek evlerini ahşaptan renkli maketlerde yaşatan Mumaer Mujcic, başkent Saraybosna'daki küçük dükkanını ziyaret eden müşterilerini bu mütevazi evlerle tanıştırıyor.

Bu kültürün gelecek nesillere de aktarılmasını amaçlayan ahşap ustası Mujcic, tarihi Başçarşı'da bulunan "Bosna Masalı" isimli küçük dükkanında Boşnak halk şarkıları sevdalinkalar eşliğinde geleneksel evlerin maketlerini yapıp boyuyor.

AA muhabirine konuşan Mujcic, Bosna Hersek kültürünün önemli bir parçası olan bu evleri iki yıldır ahşap maketlere taşıdığını anlatarak, "Eski evlerin büyülü yapısı beni çok etkiledi. İnsanlar eski zamanların değerini gitgide kaybediyor. Ben de buna istinaden kültürümüzün yaşatılması adına bir şeyler yapmak istedim." dedi.

Eskiden insanların Bosna Hersek'te nasıl yaşadığını göstermek istediğini aktaran Mujcic, "Bir Bosna evinin maketini elinize aldığınızda, o dönemde buradaki insanların nasıl yaşadığını görürsünüz. Aileler bu evlerde bir araya gelirdi. Hayat bugünkünden çok daha sade ve güzeldi." diye konuştu.

Mujcic, minyatür evlerin ahşap kısmını atölyesinde, boyama ve süslemesini ise dükkanında yaptığını belirterek, bir ev maketini büyüklüğüne ve detaylarına göre 2 ila 5 günde tamamladığını ifade etti.

Yaptığı işin ilhamla çok yakından ilgili olduğunu vurgulayan Mujcic, "Keyfim yoksa ya da dertlendiysem bazen bir ev maketini bir ayda bitirdiğim de olur." dedi.

Mujcic, eski evlerin bir anlamda aileyi temsil ettiğini vurgulayarak, "Geleneksel Bosna evlerinde aile ilk sıradaydı. İnsanlar bu evlerde yaşar, çalışır ve ölürlerdi. Çocuklar evlerin geniş avlularında oyunlar oynardı. Bu evler kültürümüzün bir anlamda temellerini oluşturuyor." diye konuştu.

Yaptığı bazı ev maketlerinin Saraybosna'daki Tarih Müzesi'nde de sergilendiğini aktaran Mujcic, "Dükkanımdaki en büyük ev maketi, müzede de sergilenmişti. Bu maket, 4 ila 5 asır öncesine ait evleri anlatıyor. Kendi dükkanımı açınca onu müzeden aldım ve vitrinimin baş köşesine koydum." ifadelerini kullandı.

Mujcic, dükkanını Bosna Hersek kültürünün temel taşlarından biri kilimle süslediğini anlatarak, "Saraybosna'da bir marka haline gelmek istiyorum. Burayı açmaya karar vermeden önce kendime 'Saraybosna'ya gelsem ne almak isterdim?' diye sordum. Eski Bosna evi aslında çok şık bir hatıra." dedi.

Mujcic, dükkana gelen ziyaretçiler için hazırladığı broşürde, geleneksel Bosna evine dair şu ifadeleri kullanıyor:

"Eski Bosna evleri, yüzyıllar boyunca bu topraklarda özel bir mimariyle yapıldı. Geçmiş zamanın, dedelerimizin yaşamlarının bu sessiz, yalnız ve hüzünlü şahitleri, bir zamanlar hayatın içlerinden aktığı o günlerin sırlarını ve unutulmuş gerçeklerini anlatmak istiyor gibi. Bosna stili, yapılarda zamanla ortaya çıktı. Bu evler genellikle tek katlı olurdu. Zemin taşla kaplanırken, katın iskeletleri ahşaptan yapılırdı. Duvarlar ise kerpiç olurdu. Pencereler belirli bir ölçüye göre ayarlanır, çatı da ahşapla kaplanırdı. Yaşam alanı olarak genellikle merdivenle yukarı çıkılan yüksek kat kullanılırdı. Oturma odası evin en büyük ve en çok pencereli odası olurdu. Zemin katta genellikle dükkan açılırdı. Evlerin büyük çoğunluğunda yemyeşil ağaçlardan oluşan büyük bahçeler de olurdu."

Geleneksel evlerin belirgin detayları olan pencere ve kapılarıyla ahşaba aktarıldığı maketler, büyüklüğüne göre 20 ila 75 avro arasında satılıyor.

Kaynak: AA