Gebelik döneminde anne adaylarının sık yaşadığı şikayetlerden biri de bel ağrısıdır. Uzmanlar, bel ağrısı görülme olasılığı yüzde 40-60 oranında olduğunu söylerken, ağrıların büyük bölümü beşinci ve yedinci aylarda yaşandığı ifade ediyor. Gebeliğin her aşamasında ağrılara neden olan farklı faktörler buluyor. Medicana Bahçelievler Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Uzm. Dr. Yaşar Oral Sezen, gebelikte bel ağrıları ve tedavisi hakkında bilgi verdi.
Gebelerde bel ağrısına neden olan sebepler
Medicana Bahçelievler Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Uzm. Dr. Yaşar Oral Sezen, "Gebelerde artmış bel çukurluğu, bel çevresindeki eklem bağlarında gebelik hormonlarına bağlı gevşeklik, rahmin ağırlığı, ağır bebekler, zayıf gövde kasları, damar ve sinir basıları gibi birçok faktör gebelerde bel ve bacak ağrısına neden olabilir. Gebelikte bel ağrısına neden olan en önemli faktör eklemleri bir arada tutan bağlardaki esneklik, uzama, zayıflama ve dengesizliklerdir. Bağların zayıflama nedeni bebeğin büyümesine vücudun uyum sağlamasını ve doğum esnasında doğum yolunun genişlemesini kolaylaştıran relaksin hormonun salgılanmasıdır. Bu hormon gebeliğin ilk 3 ayında oldukça yüksektir. Hormonun etkisiyle bebeklerin leğen kemiği uyumlu hale gelir. Bağ dokularını gevşetir. Leğen kemiği çevresindeki eklemlerin esnemesini sağlar. Bu durumda belde, leğen kemiğinde, kasıkta ve bacaklarda ağrılar görülebilir''dedi.
Gebelik döneminde bel fıtığı gelişme riski
Normalde bel ve bacak ağrısına neden olan fıtıklar, gebelikten dolayı bel ağrısı yapabildiğini belirten Uzm. Dr. Sezen, "Bunun en önemli nedeni gebelikte karın kasları ve sırt kasları arasındaki dengenin bozulmasıdır. Gebelik süresindeki giderek artan beldeki çukurlaşma normalde ağrı hissi vermeyecek düşük fıtıkların bile sinirleri sıkıştırmasına ve ağrıya neden olur. Gebelerde bacak ağrısı sinir köklerine direkt basıya veya yansıyan ağrılara bağlı olarak gelişir. Ayrıca sinirlere olan baskılar sonucu sinirlerin beslenememesine bağlı ağrılarda görülebilir. Gebeliğin son ayında vücut ağırlığı yaklaşık yüzde 20 oranında artar. Buna rağmen son 2 ayda gebelerde görülen bel ağrısı şiddeti ve sıklığı azalır'' şeklinde konuştu.
Gebelerde bel ağrısı nasıl teşhisi
Gebelikte bel ağrısı yapan nedeni bulmak için iyi bir fizik muayenesi her şeyden önce geldiğini ifade eden Uzm. Dr. Sezen, bunu desteklemek amacıyla mutlak bir gereklilik duyulursa Manyetik Rezonans ile görüntülenme sağlanabileceğini belirtti.
Gebelikte bel ağrısı tedavisi
Gebelikte bel ağrısı tedavisi hakkında bilgi veren Uzm. Dr. Sezen, "Gebelik döneminde oluşan bel ağrısı tedavisi doktor kontrolü altında uygulanan fizik tedavi rehabilitasyonu, ilaç kullanımı ve istirahat ile tedavi edilmeye çalışılır. Çok gerek kalınmadıkça cerrahi bir müdahale yapılmaz. Gebelik sırasında ameliyat geçirmiş kişilerin belle ilgili şikayeti yoksa normal doğum yapabilir. Zamanında önlem alınamaması halinde bası altındaki sinirlerde kalıcı harabiyetler gelişir. Bu durumda mikro cerrahi sayesinde bel fıtığı ameliyatı mutlak cerrahi gerekiyorsa epidural anestezi gerçekleşebilir. Ameliyattan en az 3-4 hafta sonra kadın doğum uzmanıyla koordineli olarak egzersiz programı hazırlanmalı ve gebelik dönemindeki kişilerde buna göre hareket etmelidir. Ayrıca gebelik sırasında ameliyat geçirmiş kişilerin belle ilgili herhangi bir şikayeti yoksa normal doğum yapmasında hiçbir sakınca yoktur. Gebelik döneminde oluşan bel ağrısının tedavisi genellikle nedene yönelik yapılır. Gebelikte görülen her bel ağrısı bel fıtığı değildir. Fakat bel ağrısını mutlaka doktorla paylaşılmalıdır. Zamanında alınacak önlem ve uyarılarla hem olası risklerden korunmuş hem de konforlu bir gebelik dönemi geçirilmiş olunur" diye konuştu.
Uzm. Dr. Sezen, bel ağrısını azaltmak için alınabilecek önlemleri şöyle açıkladı: ''Ayakta dururken karnı içeri çekerek, karın kaslarını çalıştırmakla bel üzerindeki yük azaltılabilir. Otururken sandalye yüksekliği, diz ve kalçalar aynı seviyede kalacak şekilde oturmalı. Eğilirken dizler bükülmeli, omurgamız dik tutulmalı, yük taşırken tüm ağırlığı bacaklarımıza verilmeli. Yan yatarak dizler ve kalça bükülerek dizlerin arasına yastık koymak ağrıların azalmasına yardımcı olacaktır. Doğru kıyafet ve ayakkabı kullanılmalı, kısa topuklu ayakkabılar tercih edilmeli, destekleyici bel bandı bulunan hamilelere özel pantolon giyilmelidir''.
Gebelik döneminde oluşan bel ağrısına karşı yapılması gereken egzersizler
Gebelikte yapılması gereken egzersizler hakkında bilgi veren Uzm. Dr. Sezen, "Gebelik sırasında bel, karın, kalça kaslarını güçlendirecek esnek hale getirecek tüm egzersizler özellikle pilates çok yararlıdır. Yalnız egzersizlerin bilinçli yapılması, aşırıdan uzak kalması eğer bir merkezde yapılıyor ise hamileliğin erken döneminde dahi gebelik konusunda görevlilerin haberdar edilmesi önemlidir" dedi.
