Fas'ta gözler yeni kurulacak koalisyonda

Fas'ta iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (PJD) oylarını artırarak yeniden seçimleri kazanmasının ardından gözler, yeni kurulacak koalisyon hükümetine çevrildi.

PJD, Fas Kralı 6. Muhammed'in danışmanlığını yapan Fuad Ali el-Himme'nin Asalet ve Çağdaşlık Partisi (PAM) ve bir önceki hükümeti kuran İstiklal Partisi'nin (İP) önünde seçimi tamamlayarak hükümeti kurmaya hak kazandı.

Yeni anayasanın kabulünden sonra 2011 yılında yapılan seçimlerde PJD 107, İP 60, PAM ise 47 milletvekili çıkarmıştı. 2011 seçimlerine oranla milletvekili sayılarını artıran partiler ise PJD (125) ve PAM (102) oldu.

Ülkede, tek başına hükümeti kurmak için 198 milletvekiline sahip olmak gerekiyor. Koalisyona ihtiyaç duyulması halinde ise yeni anayasaya göre, seçimlerde en çok oyu alan parti hükümeti kurmakla görevlendiriliyor.

Fas İçişleri Bakanlığı tarafından dün açıklanan resmi sonuçlara göre PJD 125, PAM 102 ve İP 46 milletvekili elde etti. Bu sonuç çok sürpriz olmasa da Faslı siyaset uzmanları Adalet ve Kalkınma Partisi ile Asalet ve Çağdaşlık Partisi'nin bu kadar yüksek sayıda milletvekili çıkarmalarını beklemiyordu.

Uzmanlar, seçimin PJD, PAM ve eski iktidar partisi İP arasında geçeceğini ve bu üç partinin birbirine yakın milletvekili sayısına ulaşacağını öngörmüştü.

PAM ve İP beklediği sonucu alamadı

Sadece PJD'ye karşı muhalefet yaptıklarını her fırsatta dile getiren PAM Genel Başkanı İlyas el-Amari oylarını ikiye katlasa da partisi için beklediği sonucu alamadı.

Seçim gecesi İP'li yöneticiler, kendilerine gelen bilgilere göre partilerinin ikinci olarak seçimi tamamlayacağı yönünde açıklamalar yaptı. Ancak, seçim sonuçları açıklandığında partinin seçimleri üçüncü sırada tamamladığı görüldü.

Bu seçimlerde İstiklal Partisi 14 ve Milli Bağımsızlar Birliği 15 milletvekili kaybederken, PAM'ın milletvekili sayısını ikiye katlaması meclisteki koalisyon hesaplarını zora sokacak. Çünkü, seçim öncesinde PJD ve PAM karşılıklı olarak birlikte koalisyon yapmayacakları yönünde açıklamalarda bulundu.

Faslı siyaset uzmanları bu açıklamalara rağmen iki parti arasında koalisyonun kurulabileceğini belirtirken, PJD'nin eski ortağı İP ile tekrar koalisyon kurması durumunda ise hükümetin güvenoyu alması ihtimalini uzak görüyor.

İP ile koalisyon kurulması durumunda, PJD'nin daha önceki hükümette yaptığı gibi çoklu koalisyon için çaba sarf etmesi gerekiyor. Bir diğer seçenek de Adalet ve Kalkınma Partisi, Milli Bağımsızlar Birliği, Halk Hareketi ve İlerleme ve Sosyalizm partisinden oluşan mevcut koalisyon hükümetinin devam etmesi.

Hükümet kurma süreci nasıl gerçekleşiyor?

Fas anayasasına göre, hükümet kurma görevi Kral tarafından en çok oyu alan partiden seçilen herhangi bir milletvekiline veriliyor.

Kral'ın PJD bünyesindeki hangi milletvekilini seçeceği bilinmiyor. Fas anayasasında, hükümet kurma yetkisi alan partinin, bunu gerçekleştirememesi durumunda görevin kime verileceğiyle ilgili herhangi bir bilgi ise bulunmuyor.