Ä°STANBUL (AA) - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, 2. Yerli Kömür Eylem Planı Çalıştayı'nın açılışında yaptığı konuÅŸmada, enerjide dışa bağımlılığın azaltılması noktasında yerli kömürün büyük önem arz ettiÄŸini, yerli kömürün istihdam ve katma deÄŸer noktasında deÄŸerlendirilmesi gereken önemli bir kaynak olduÄŸunu söyledi.
AK Parti hükümetlerinin 15 yıldır en önemli özelliÄŸinin kendini yenilemesi olduÄŸunu dile getiren Albayrak, bu kapsamda oluÅŸturdukları "yerli kömür stratejisini" tanıttı.
Albayrak, "Akıllı Kömür Stratejisi"ne deÄŸinerek, "Kömürün tüm süreçlerinde 'akıl' ve 'akılcı' stratejiler ile hareket etmeyi temel düstur edindik. Artık Türk kömür madenciliÄŸinde 'akıllı kömür' dönemini baÅŸlatıyoruz. Akıllı kömür stratejimizi üç önemli yaklaşım üzerine inÅŸa ettik. Bu yaklaşımın temelini insan odaklılık oluÅŸturuyor. Attığımız her adımda, hayata geçirdiÄŸimiz her stratejide, her uygulamada önceliÄŸimiz 'insan' olacak. Ä°nsana saygı duymayan, insanı öncelemeyen, insana deÄŸer vermeyen hiçbir uygulama, hiçbir durum, bizim yol haritamızda yer almayacak." diye konuÅŸtu.
Ä°kinci yaklaşımlarının "bilim odaklılık" olduÄŸunu anlatan Albayrak, kömür madenciliÄŸinin tüm süreçlerinde geliÅŸen teknolojilerin kullanılacağını vurguladı. Bakan Albayrak, üçüncü yaklaşımlarını "ÅŸeffaf ve açık yönetim" olarak aktardı.
'Dışa bağımlılıktan kurtulacağız, ancak...'Milli Enerji ve Maden Politikası ile ortaya koydukları dışa bağımlılıktan kurtulmanın bu stratejiyle ulaÅŸmak istedikleri hedeflerin başında geldiÄŸine iÅŸaret eden Albayrak, "Dışa bağımlılıktan kurtulacağız, ancak bunu 'ne pahasına olursa olsun' yapma gibi bir niyet ortaya koymuyoruz. Bu hedefe 'güvenli madenciliÄŸi' tesis ederek ulaÅŸmak istiyoruz. Dışa bağımlılıktan kurtulma ile at başı hatta ondan daha önde olan hedef, 'güvenli kömür madenciliÄŸi' tesis etmek. Artık, yürek burkan kazalarla gündeme gelinmesini istemiyoruz." ifadelerini kullandı.
Albayrak, kömür madenciliÄŸinde verimliliÄŸi ve üretimi artırmak için teknolojiden daha fazla yararlanacaklarını belirterek bunun daha az insanla madencilik yapmak anlamına gelmediÄŸine iÅŸaret etti.
Aynı zamanda sektörün itibarını da artırmayı hedeflediklerini belirten Albayrak, madenciliÄŸin Türkiye'deki en iyi sektörlerden biri olarak görülmesini saÄŸlamak ve dünyadaki örnekleriyle her alanda rekabet edecek hale gelmesi gerektiÄŸini söyledi.
'MÄ°GEM’in onay vermediÄŸi hiçbir kömür çıkamayacak'Albayrak, Maden Ä°ÅŸleri Genel MüdürlüÄŸünün (MÄ°GEM) yaptığı denetimler neticesinde ruhsat ve iÅŸletme izni olmayan yerlerde eÄŸer kömür iÅŸlemi yapılıyorsa bunun "kaçak" olarak nitelendirildiÄŸinin altını çizerek, ÅŸöyle devam etti:
"Efendim kaçak dediniz ama ruhsatı var gibi söylemler gündeme geliyor. Ruhsatı var da, eksikler tespit edilmiÅŸ, faaliyet durdurma verilmiÅŸ, o eksikler giderilene kadar yapılan her iÅŸlem kaçaktır. Bu anlayış ile mücadelenin dozunu artırıyoruz. Ä°ÅŸte bu sebeple, kaçak ile mücadeleyi stratejimizin temel ayaklarından biri yaptık. Bu alanda denetimleri artırıp özellikle kapatılma cezası verilmiÅŸ veya ruhsatları olmayan sahalarda her 3 ayda bir denetim yaparak, buraları takipte tutacağız. MÄ°GEM bir madende faaliyet durdurma veya ruhsatsız üretim tespit ettiÄŸinde bir yazı ile bunu Valiliklere bildiriyordu. Bunu deÄŸiÅŸtiriyoruz. 'Biz yazdık, bizden çıktı anlayışı' olmaz. Her ay valiliklere, illerindeki ruhsatsız üretim yapan, faaliyeti durdurulan sahalar ile ilgili hatırlatma ve gereÄŸinin yapılması için yazı yazacağız. Cezai yaptırımlar en sıkı ÅŸekilde uygulanacak. Özellikle, bazı durumlar suistimal ediliyordu. Mesela, tespit edilen eksiklerin giderilmesi sırasında çıkan kömürün sevkine izin verilmesi gibi. Ä°ÅŸte, 'eksikleri gideriyoruz' adı altında tamamen kömür çıkarmaya yönelik bu art niyetli yaklaşım ihtimaline son veriyoruz. MÄ°GEM’in onay vermediÄŸi hiçbir kömür, bu sahalardan çıkamayacak."
"Bilimsel yaklaşımla üretim artacak"Yer altı kömür madenciliÄŸi yapılan Amerika BirleÅŸik Devletleri veya Avusturalya gibi geliÅŸmiÅŸ ülkelerde yer altında çalışan başına randımanın ortalama 11 ton/yevmiye olduÄŸu bilgisini paylaÅŸan Albayrak, bu rakamın Türkiye'de 1,5 ton/yevmiye olduÄŸunu söyledi.
Albayrak, bu farkın hem birim maliyet, teknolojik iÅŸçi güvenliÄŸi hem de sermayenin verimli bir ÅŸekilde ülke ekonomisine kazandırılması açısından önemli bir nokta olduÄŸunu belirterek, "Demek ki bazı alanlarda biz hala boÅŸa kürek çekiyoruz. Bu oranı yükseltmek amacıyla, ruhsat hukukunun güvenliÄŸinin saÄŸlanması, rezervin süreklilik ve devamlılık arz ettiÄŸi bölgelerin belirlenerek oluÅŸturulmasının yanında mekanizasyona uygun kömür damarlarında mekanize sisteme geçilmesi faydalı olacaktır." dedi.
Kömürdeki üretim rakamlarının giderek artacağını ve bu artışın bilimsel yaklaşımla mümkün olacağını belirten Albayrak, yüksek rezerv ve geniÅŸ alana yayılmış sahalarda, tam veya yarı mekanize sisteme geçilmesi gerektiÄŸini, bu mekanizasyon sistemlerinin güvenlik açısından da faydalı olacağını anlattı.
"Ruhsat iptaline kadar gider"Albayrak, stratejinin önemli ayaklarından biri olarak nitelendirdiÄŸi "yeni güvenlik" anlayışı kapsamında Türkiye'de de artık "güvenli madencilik kültürünün" oluÅŸturulması gerektiÄŸini vurguladı.
Bu ÅŸekilde bir kültür oluÅŸturmadan güvenliÄŸi tehdit eden unsurlarla her zaman karşılaÅŸabileceÄŸini ifade eden Albayrak, "Bu kültürü oluÅŸturmak için, Türk madenciliÄŸinde güvenlik meselesini nasıl ele almamız gerektiÄŸi ile ilgili bu alanda dünyanın önde gelen üniversiteleri ve farklı ülkelerdeki kurumlar ile görüÅŸmelerimizi yapıyoruz. Dünyanın önde gelen iki üniversitesinden bu konuyla ilgili bir teklif de aldık, inÅŸallah bunun lansmanını da aralık ayında yapacağız." diye konuÅŸtu.
Albayrak, bu kapsamda madenlerdeki denetim politikasını da deÄŸiÅŸtirdiklerini anımsattarak, ÅŸöyle konuÅŸtu:
"Madenlerde risk yönetimini hayata geçirdik ve artık her maden kendi risk grubuna göre denetlenecek. Bu çerçevede, 3 gruba ayırdığımız madenleri risk grubuna göre yılda 1 kez denetimden, yılda bir, iki ve dört kez denetime alıyoruz. Ayrıca, ilk kez baskın denetimleri de gerçekleÅŸtirmeye baÅŸladık. Bu yıl 6 bin 61 maden sahası denetlendi. Bunlardan bin 780'i denetimlerden geçemeyerek faaliyetleri durduruldu. 258 kömür madenine ise faaliyet durdurma cezası verildi. Yıl sonuna kadar inÅŸallah yeni denetim modeli ile 6 bin 500'ü bulan madende denetim yapmış olacağız. Denetimlerimizi 2018 yılında daha da sıklaÅŸtıracağız. Gelecek yıl inÅŸallah en az 7 bin denetim gerçekleÅŸtireceÄŸiz. Habersiz ve anlık denetimlerle, risk barındıran madenler hızlı bir ÅŸekilde tespit edilecek ve gereken ne ise tavizsiz bir ÅŸekilde uygulanacak. Bir kere daha ÅŸu hususun altını çizmek istiyorum. Ä°ÅŸ ve iÅŸçi güvenliÄŸinde kesinlikle sıfır tolerans uygulayacağız. Güvenlik önlemlerini almayan ve risk yönetimini yapamayan madenlerde kapatma cezaları sonrasında belki de ruhsat iptaline kadar gideceÄŸiz."
A'dan Z'ye madencilik lisesiAlbayrak, madenlerde eÄŸitime daha fazla önem verileceÄŸini ve bunun için son teknoloji sanal gerçeklik uygulamalarının hayata geçirilmeye baÅŸlanılacağını duyurdu.
Bakan Albayrak, yenilebilir enerjide yapıldığı gibi madencilikte de "A'dan Z'ye bir madencilik lisesi" konseptinin oluÅŸturulduÄŸunu ve madenciliÄŸin yoÄŸun olduÄŸu ÅŸehirlerde bu liselerin açılmaya baÅŸlanacağını söyledi.
Madencilik sektöründeki ÅŸirketlerin sürdürülebilir bir iletiÅŸim stratejisi oluÅŸturmaları ve kurumsal iletiÅŸim departmanları için bütçe ayırmaları gerektiÄŸini vurgulayan Albayrak, sektörün itibarının bu konudaki adımlarla iyileÅŸtirilebileceÄŸini ifade etti.
5 santralde filtreleme sistemleri için imzaBakan Albayrak'ın konuÅŸmasının ardından Soma, Kangal, Çelikler Orhaneli Tunçbilek Elektrik Üretim AÅž ile Seyitömer Elektrik Üretim AÅŸ ve Çates Elektrik Üretim AÅž santrallerinde FGD denilen son teknoloji filtreleme sistemlerinin 2019 itibarıyla kurulması için anlaÅŸma imzalandı.
Albayrak, "Artık eski Türkiye'den kalma, eski santraller kalmıyor. Bu santraller, yeni çevre kriterlerine uygun, dünyadaki en son filtreleme sistemleriyle çalışacak." dedi.
Muhabir: Nuran Erkul Kaya
