Dünyada ilk kez bir caretta carettaya 3D çene protezi yapıldı, hem de Muğla’da.
Dalyan-İztuzu’nda faaliyet gösteren Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Deniz Kaplumbağaları Araştırma, Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’nde (DEKAMER), dünyada ve Türkiye’de ilk kez uygulanan bir cerrahi operasyon gerçekleştirildi. AKUT ekipleri tarafından geçtiğimiz aylarda yaralı olarak bulunan ve merkeze getirilen caretta carettanın tedavi altına alındığı ve ekibin merkeze ulaştırdığı üçüncü kaplumbağa olması nedeniyle "Akut-3" adı verildiği belirtildi.
ÇENESİ PARÇALANMIŞ
Konuyla ilgili açıklama yapan Merkez Müdürü Prof. Dr. Yakup Kaska, "Bu vakada hayvanın kendi başına beslenmesi gibi bir ihtimal söz konusu değil. Acıpayam Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Doğan Sözbilen ile uygulanabilecek alternatif tedaviler ve yeni teknolojiler hakkında konuşurken, gelecek vaat eden 3D teknolojisinin işe yarayabileceği konusu gündeme geldi. Bu yeni teknoloji Akut-3’ün ait olduğu denizlere özgürce geri dönebilmesi ve bundan sonraki benzeri yaralanmalarda çözüm olabilmesi açısından bir fırsat olabilirdi. Görüşmeler sonucunda deniz kaplumbağalarında dünyada ilk defa uygulanacak bir yöntemin adımlarını atmaya başladık. BTechInnovation’dan Kuntay Aktaş ve Murat Eğri ile başlayan görüşmelerin ardından çalışmanın uygulanabilirliği, maliyeti, sponsorluk destekleri gibi birçok konu konuşuldu ve en sonunda bu çalışmanın yapılabileceğine karar verdik" dedi.
GAYET SAĞLIKLI
Uzun uğraşlar sonucu hazırlanan protezin uçak kargo ile DEKAMER’e getirildiğini anlatan Kaska, "Caretta carettaya çene protezi ve doku flebi uygulaması için gerekli cerrahi operasyon yapıldı. Aradan geçen yaklaşık 3 haftanın ardından halen tedavisi devam etmekte olan Akut-3, gayet sağlıklıdır. Ancak vücudun protezi kabul etmesi süreci devam etmektedir. Vücudun protezi kabul etmesinin ardından ise ikinci önemli aşama başlayacaktır. Kaplumbağanın protez çenesini fonksiyonel olarak kullanması için gerekli olan ve oldukça uzun sürmesini beklediğimiz rehabilitasyon aşaması. Tüm bu aşamaları atlatabilirse, Akut-3 tekrar denizlerde görülebilir ve yaban hayatında çeşitli yaralanmalar sonucunda yaşamını kaybeden, doğaya dönmesi şu an için imkansız varsayılan canlıları tekrar doğal ortamında görme şansını yakalayabiliriz" dedi.
HERHANGİ BİR SORUNLA KARŞILAŞILMADI
Prof. Dr. M. Enes Altuğ ise cerrahi müdahale hakkında şunları söyledi:
"Diazem-propofol ve sevofluran anestezi kombinasyonu ile gerçekleştirildi. Protez uygulamalarından önce aseptik cerrahi kurallarına uygun olarak defektli çene kemiklerindeki nekrotik kısımlar uzaklaştırıldı, protez yerleştirilecek bölge cerrahi ensizyon ile hazırlandı. Titanyum çene protezleri alt ve üst çeneye tespit edilerek rekonstrüksiyon sağlandı. Protez ve fleb yaraları için gerekli rutin kontrol ve pansuman uygulamaları ve kan muayeneleri yapıldı. Post-operatif 18 günlük süreçteki klinik muayenelerde protez uyumu ve deri flebinin iyileşmesi ile ilgili herhangi bir sorunla karşılaşılmadı ve doku reddi görülmedi."
(İHA)
