Ankara
ÇavuÅŸoÄŸlu, CumhurbaÅŸkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen Türk Devletleri TeÅŸkilatı (TDT) DışiÅŸleri Bakanları Konseyi Toplantısı’nda konuÅŸtu.
Toplantıya Özbekistan Dışişleri Bakan Vekili Bahtiyar Saidov, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ceenbek Kulubayev, Kazakistan Dışişleri Bakanı Birinci Yardımcısı Kayrat Umarov, Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Peter Szijjarto, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Türkmenistan İstanbul Başkonsolosu Myratgeldi Seyitmammedov ve TDT Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev katıldı.
Toplantı, 6 Åžubat’ta meydana gelen KahramanmaraÅŸ merkezli depremler ve dün Åžanlıurfa ve Adıyaman’da yaÅŸanan sel nedeniyle hayatını kaybedenler için saygı duruÅŸuyla baÅŸladı.
Çavuşoğlu, dışişleri bakanları olarak öğleden sonra liderlerin bir araya geleceği zirvenin hazırlığını yapacaklarını kaydetti.
En son 10 Ekim 2022'de Semerkant Zirvesi'nde bir araya geldiklerini belirten Çavuşoğlu, tarihin hızlı aktığını ve istişarelerin sıklaştırılması gerektiğini, Azerbaycan'ın bu düşünceyle TDT Olağanüstü Zirvesi düzenlenmesini önerdiğini söyledi.
TDT Dönem BaÅŸkanı Özbekistan'ın da Türkiye'nin zirveye ev sahipliÄŸi yapmasını teklif ettiÄŸini aktaran ÇavuÅŸoÄŸlu, "Zirvenin baÅŸka bir gündemle toplanmasını isterdik. Ancak, yüzyılın felaketi nedeniyle 'Afet-Acil Durum Yönetimi ve Ä°nsani Yardım' temasını seçtik. Çok derin bir keder içindeyiz. Biliyoruz ki bu keder sadece Türkiye’de yaÅŸanmıyor." dedi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Orhun Anıtlarında bulunan Bilge KaÄŸan'ın kardeÅŸi Kül Tigin’i kaybettiÄŸindeki sözlerine atıf yaparak Türk dünyasının da depremde kaybettiÄŸi kardeÅŸleri için böyle derin bir yasa boÄŸulduÄŸunu ifade etti.
Türk dünyasının sadece Türkiye'nin kederini paylaşmakla kalmadığına ve dayanışma diplomasisinin en güzel örneğini de sergilediğine işaret eden Çavuşoğlu, mevkidaşlarının da bizzat desteklerini gösterdiklerini, TDT ülkelerinin arama kurtarma ekipleri ve sahra hastaneleri gönderdiklerini belirtti.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Türklerin gök kubbeyi, yeryüzünün üstüne gerilmiÅŸ büyük bir çadır olarak gördüğünü dile getirerek "(TDT ülkelerinin) Kubbe ÅŸeklindeki 'kiyiz üyleriniz', 'boz üyleriniz' insanlarımıza barınak oldu. KahramanmaraÅŸ’ın Göksun ilçesinde Kırgızlar tarafından kurulan son çadıra son düğümü ben attım." diye konuÅŸtu.
"Birliğimiz gücümüzdür"
Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından büyük bir insani muhabbet gördüklerini kaydeden Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Azerbaycan’dan, emekli maaşını gönderen amcamızı; Özbekistan’dan, ömürlük tasarrufunu hiç düşünmeden bağışlayan teyzemizi; Kazakistan’dan, kumbarasını BüyükelçiliÄŸimize getiren Körkem kardeÅŸimizi; Kırgızistan’dan, köylerinin ihtiyaçları için topladıkları parayı gönderen Calpak-TaÅŸ köyündeki kardeÅŸlerimizi; Türkmenistan’dan, tek varlığı büyükbaÅŸ hayvanını bağışlamak isteyen OÄŸulnabat teyzemizi; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden, gönüllü olarak çalışmalara katılmak için adeta yarışan kardeÅŸlerimizi ve Macaristan’dan, resim çizip, bağış toplayan öğrenci kardeÅŸlerimizi anmak isterim."
Çavuşoğlu, bu güçlü desteğin, "Birliğimiz gücümüzdür" derlerse her felaketin üstesinden gelebileceklerini ispat ettiğini vurgulayarak, "Türk Devletleri Teşkilatı, hepimizin rüyasıydı. Gerçek oldu. Her geçen gün kurumsal altyapımızı güçlendiriyor, işbirliğimizi yeni alanlara taşıyoruz." ifadelerini kullandı.
Aralık 2022'de İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun ev sahipliğinde düzenlenen Afet ve Acil Durum Yönetimi Bakanlar Toplantısı'nın çok zamanlı yapıldığını hatırlatan Çavuşoğlu, 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi'nin bir parçası olan Sivil Koruma Mekanizması'nı hemen hayata geçirmeleri gerektiğine dikkati çekti.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Ä°stanbul Zirvesi'nde karar verdikleri gibi yeÅŸil teknolojiyi kullanan, akıllı ÅŸehirlere sahip bir Türk dünyası inÅŸa etmeleri gerektiÄŸine deÄŸinerek "Küresel enerji denklemindeki ağırlığımız artıyor. Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattı ve TANAP gibi büyük çaplı enerji projelerini beraber hayata geçirdik. TANAP’ın, Hazar bölgesinden ilave doÄŸal gazı uluslararası piyasaya taşıması için iÅŸbirliÄŸini artırmalıyız." ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Aralık 2022'de Azerbaycan ve Türkmenistan ile imzaladıkları üçlü mutabakat zaptının bu açıdan önemli olduÄŸunu vurgulayan ÇavuÅŸoÄŸlu, "Asya’nın yeniden öne çıktığı bu dönemde Orta Koridor'un küresel ticaretteki payını artırmalıyız." dedi.
Çavuşoğlu, Semerkant Zirvesi'nde bu yönde imzalanan anlaşmaların hızla hayata geçirilmesi gerektiğini ve üye devletlerin ekonomilerinin sağlıklı şekilde bütünleşmesi için Türk Yatırım Fonu'na önem verdiklerini dile getirdi.
Hedeflere daha hızlı ulaÅŸabilmek için TDT Sekretaryası'nı daha da güçlendirmeleri gerektiÄŸinin altını çizen ÇavuÅŸoÄŸlu, TDT Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev’e ve çalışma arkadaÅŸlarına da teÅŸekkür etti.
KKTC'nin gözlemci üye olarak bulunması önemli
Çavuşoğlu, içinde bulunulan tarihsel sürecin birçok sınamayı da beraberinde getirdiğine değinerek, Ukrayna'daki savaşın, Afganistan'daki gelişmelerin ve bölgedeki diğer sorunların TDT'yi ve üyelerini yakından ilgilendirdiğini söyledi.
Bu bağlamda Çavuşoğlu, "Ortak akılla, tarihin akışında savrulmayı değil, ona yön vermeyi tercih etmeliyiz. Dolayısıyla birliğimizi güçlendirmemiz şart." dedi.
Çavuşoğlu, KKTC'nin gözlemci üye olarak burada bulunmasının bu açıdan çok anlamlı olduğunu vurgulayarak, "Kıbrıs Türk halkının egemen eşitliğinin, haklarının ve eşit uluslararası statüsünün tescil edilmesi, maruz kaldığı izolasyon ve kısıtlamaların kaldırılması ortak gayemiz olmalıdır." diye konuştu.
Mevkidaşlarına tekrar "hoş geldin" diyen Çavuşoğlu, bu toplantının büyük Türk dünyasının her coğrafyadaki "budunları" için hayırlara vesile olmasını diledi.
Kaynak: AA
dikGAZETE.com