GAP Eylem Planı’nı açıklayan Başbakan Ahmet Davutoğlu, 2018 yılında bölgenin ihracatını 22 milyar dolara çıkaracaklarını belirterek, yeni eylem planının Türkiye’nin komşu ülkelerine de altyapı ve güç kaynağı olacağını vurguladı.
Çeşitli ziyaret ve programlara katılmak amacıyla Mardin’e gelen Başbakan Ahmet Davutoğlu, burada yeni GAP Eylem Planı’nı açıkladı. Dünya ekonomisinin daraldığı ve küresel krizin yaşandığı 2008’den bu yana Türkiye’nin dünyada kendisini sürekli kalkındıran ülkelerin başında geldiğini belirten Davutoğlu, “AK Parti iktidarları döneminde sağlanan büyük niteliksel sıçrama ve hemen hemen ekonominin bütün alanlarında görülen gelişmelerle sağlıktan turizme ve tarıma kadar ilk 10’a girdiğimiz birçok özel ve sektörel alanlar var. Kapasitenin iyi kullanımı ve var olan ekonomik istikrar ile yakalanan bu gelişimi 2013 yılının sonunda bu kez AR-GE çalışmalarını başladığı ve sektörel gelişmelerle ülke ekonomisinin daha uzun soluklu direnç unsurları kazanacağı bir çerçeve oturtmaya karar verdik. Geçtiğimiz aylarda 25 büyük sektörel dönüşüm ve bin 350 eylem adımını kamuoyu ile paylaştık. Sonra İngiltere ve İsviçre’de, bu hafta da New York’ta çalışmalarımızı hem muhataplarımızla paylaştık hem de 25 sektörel dönüşüm çerçevesinde atacağımız adımları dünyanın en büyük yatırımcı kuruluşları ile değerlendirdik” dedi.
“TÜRKİYE EKONOMİSİNİN GÜCÜ ÇOK YÜKSEK”
Dünyadaki ekonomik dalgalanmaların karşısında Türkiye ekonomisinin gücünün çok yüksek olduğuna dikkat çeken Davutoğlu, “Bütçeden gelir bakımından hiçbir sorunumuz yok. Bankacılık sistemimiz son derece sağlam. Bankacılık sektörünün direnci bütün bu şoklarda kendini açıkça göstermiştir. Kurlardaki dalgalanma Türkiye’nin şartlarından çok dolar ve euro ile alakalıdır. Bankacılık alanındaki bütün gelişim ve değişim ne olursa olsun bütün bunların ana damarı altyapı, üretim ve reel sektördeki gelişmelerdir” diye konuştu.
“KERVAN YOLUNDA YÜRÜMEKTEDİR”
Küresel ekonomide yaşanan gelişmeler ne olursa olsun üretim, reel sektör ve kalkınma odaklı perspektiflerinden taviz vermeden yola devam edeceklerini anlatan Başbakan Davutoğlu, “Kervan yolunda yürümektedir. Kimse bu kervanın istikamet değiştireceğine ya da duraklayacağına yönelik hesap yapmamalıdır. Yüzde 3 kalkınma geçen sene sağladık. Bu bizim hedeflerimizin gerisinde kaldı. Ancak bu kalkınma Latin Amerika’nın üç misli civarındadır. Avrupa’daki kalkınma 2,3 civarındadır. Bütünün aldığımızda daha düşüktür. Türkiye bütün kriterlerde hedeflenenin üstünde kalkınma sağlıyor” dedi.
“30 YILDA 400 MİLYAR DOLAR KAYIP”
Geçtiğimiz Cuma günü süreçte önemli bir aşamaya gelindiğini de vurgulayan Davutoğlu, şunları kaydetti:
“Silahların tümüyle terk edilmesine yönelik bir açıklama söz konusu oldu. Süreç öncesinde 30 yılda yaşadıklarımız neredeyse iliklerimizi sömüren bir etki yaptı. Toplam kaybımız 400 milyarı geçmiştir. Yüzde 0,5 daha az kalkındık bu yüzden. Teşvik paketini açıkladık. Şiddet ortamı değişmediği için bunun uygulanmasında zorluk yaşandı. 6-7 Ekim olaylarının getirdiği darbe diğer dış etkenlerden ağır oldu. Ekonomi ile demokrasi arasında doğrudan irtibat var. Demokrasinin olmadığı yerde, ekonominin gelişmesi mümkün olmaz. Kişisel özgürlükler olmadığı yerde girişimciliğin gelişmesi mümkün değildir. Güvenlik, özgürlük ve kalkınma bir ülkeyi ayağı kaldırır. Biz onun için özgürlüklerin korunması için iç güvenlik reformunu yaparken bir daha 6-7 Ekim olayları yaşanmasın dedik. Çözüm süreci konusunda adımlar atarken demokrasiyi güçlendirmek için yaptık. Bugün de GAP Eylem Planı’nı açıklıyoruz. Bunlar birbirinin ayrılmaz unsurlarıdır.”
“GİRİŞİM VE İSTİHDAM SAYISI ARTTI”
Girişimci bilgi sistemine göre 2006-2013 döneminde ülke tamamında girişim sayısının yüzde 48 oranında arttığını, teşvik sistemiyle Doğu ve Güneydoğu’da bu sayının daha çok arttığını anlatan Başbakan Davutoğlu, şöyle konuştu.
“Aynı döneminde Türkiye’de istihdam artışı yüzde 58, 6’ncı bölgede yüzde 159 olmuştur. Bu rakamlar canlanmayı ortaya koyuyor. 2002 yılında 690 milyon dolardı ihracat. Bugün Mardin ile ilgili şu rakamı paylaşmak istiyorum; Mardin’in ihracatı 930 milyon. Sadece Mardin’de bu kadar ihracat yapılıyor. Bölgede ise 2014 yılında ise 9,3 milyar dolara ulaştı. Bugün açıklayacağımız eylem planı ile bunu 2018’de 22 milyar dolara çıkarmak istiyoruz.”
“2008’DE AÇIKLADIĞIMIZ PLAN BÜYÜK ÖLÇÜDE HAYATA GEÇTİ”
2008’de hazırladıkları GAP Eylem Planı’nın insani gelişmelere de katkı yaptığını kaydeden Davutoğlu, 2008-2013 döneminde istihdam edilen kişi sayısının 488 bin kişi arttığını dile getirdi. Bebek ve anne ölümlerinin azaldığını anlatan Davutoğlu, “Bölgede sulamaya açılan alan 424 bin hektara ulaştı. Sulama kanal inşaatlarının çoğunu bitirdik. Daha önce de böyle büyük projeler ilan edilirdi ancak ilan edildiğiyle kalırdı. 2008’de açıkladığımız eylem planı büyük ölçüde hayata geçirmiştir” dedi.
Şimdi yeni GAP’a geçileceğine dikkat çeken Davutoğlu, “Yeni Türkiye yeni GAP. Yeni Türkiye çerçevesinde GAP Eylem Planı’nı yeniden gözden geçirdik. Çok yoğun bir çalışma içindeydik. Bu çağdaş bir kalkınma hamlesinin devamı mahiyetinde. Var olan kapasiteyi artırma çalışmalarının yanında son teknolojiyi kullanarak organik tarım, yenilebilir enerji gibi kavramlardan beslenen bir kalkınmayı Güneydoğu’ya hakim kılacağız. Vatandaşların yaşam koşullarının düzelmesiyle göç azalacak. Büyük şehirlerdeki baskı düşecek. Yeni plan ile mevcut yatırımları planlayacağız. Yenilikçi, istihdam arttırıcı, insanı kalkınmayı teşvik eden yeni boyutlar ortaya koyacağız. Ülkenin 2023 hedeflerine bölgenin de intibak etmesini sağlayacağız” diye konuştu.
“İŞSİZLİĞİ YÜZDE 10’UN ALTINA DÜŞÜRMEYE KARARLIYIZ”
Yeni planın ekonomik kalkınmanın hızlandırılması, sosyal gelişmenin güçlendirilmesi, şehirlerde yaşana bilirliğin arttırılması, altyapının geliştirilmesi ve kurumsal kapasitenin arttırılması ana başlıklarından oluştuğunu belirten Başbakan Davutoğlu, “2018 yılında bölgenin ihracatının 22 milyara çıkarıp, işsizliğin yüzde 10’unun altına düşürmeye kararlıyız. 115 eylem basılmış bir şekilde dağıtılacak. Bazı eylemleri sadece ana teması ile zikredeceğim. Daha sonra isim isim takip edilebilir. Sulama alanında 651’in hektar alan sulamaya açılacak. Böylece toplamda 1 milyon hektar alanı suya kavuşturmuş olacağız. 362 kilometre ana kanal tamamlayacağız. Kralkızı ve Dicle cazibe sulaması şebeke inşaatlarını tamamlayacağız. Silvan projesi çerçevesinde inşaatlarına başlanan çalışmaları tamamlayacağız. Mardin-Ceylanpınar ovaları cazibe sulaması, Bozova sulaması, Suruç ovası pompaj sulaması şebeke inşaatlarını tamamlayacağız. Tarımsal üretimde verimliliği arttıracak ve tarıma dayalı sanayi alt yapısını destekleyeceğiz. Kırsal kalkınma projelerine hibe desteği sağlayacağız. Yerel ve geleneksel ürünlerin geliştirilmesine öncelik vereceğiz. Organik tarımla uğraşan çiftçilerin katma değerli ürünler yürütmeleri için mali destek programı uygulayacağız” dedi.
“KÖYLERİ, MERALARI, YAYLALARI ŞENLİKLİ HALE GETİRİYORUZ”
90’lı yıllardan sonra meraların koyun melemelerini özlediğine vurgu yapan Davutoğlu, şunları kaydetti:
“İnsanların o güzel törenlerini zılgıtlarını özlemişti. Meraları, köyleri, yayları tekrar şenlikli hale getiriyoruz. İnşallah bu yaylada çatışmalar görülmeyecek, herhangi bir şiddet yaşanmayacak. Küçükbaş ve büyükbaş hayvancılığı destekleyeceğiz. Sanayi alt yapısını temelini oluşturan OSB yatırımlarına devam edeceğiz. Bölge sınır kapılarını güçlendireceğiz. Başta KOBİ’lere olmak üzere finansman imkanlarını arttıracağız. Başta GAP olmak üzere 43 ilde kullanılacak girişim sermayesi fonunu işlevlendireceğiz. İşletme kredilerini yaygınlaştıracağız. Ilısı Barajı ve HES projesini tamamlayacağız. Cizre Barajı ve HES’i yapacağız. Mardin ve Şırnak doğalgaz boru hattı inşaatlarını tamamlayacağız. Doğal kaynak ve yenilenebilir enerji çerçevesinde Karacadağ çerçevesinde jeotermal kaynak tesisi yapacağız. Karacadağ gazaltlarının incelenmesini tamamlayacağız. Turizm alanında GAP Bölgesi Turizm Master Planı’nı harekete geçireceğiz. Bölgeyi turizm çekim merkezi haline getirmek amacıyla markalaşma projesi çalışmalarına devam edeceğiz. Ziyaretleri, Diyarbakır surları, Hasankeyf ve Cudi gibi önemli mekanların uluslararası düzeyde tanıtımını yapacağız. Bütün eğitim kademelerinde alt yapıyı geliştirecek ve fırsat eşitliğini sağlayacağız. 17 bin 64 derslik yapacağız. Kütüphaneler kuracağız. Bölge üniversitelerinde uluslararası öğrenci sayısını arttırmak amacıyla bursları ve Erasmus’u etkin kullanacağız. Yatırım programı kapsamında 8 bin 750 kişilik yurt oluşturacağız. Kreş ve bakım evi sayısını arttıracağız. Sağlık alanında 8 bin 210 adet yeni yatak kapasitesi oluşturacağız. Eğitimlere devam edeceğiz. Sağlık personeli sayısını da arttıracağız. Kadın istihdamını içeren sosyal kalkınma projeleri yürüteceğiz. Kadına yönelik konularda toplumun bilgi seviyesinin arttırmak için çalışmalar yapacağız. Gençlik merkezlerini tamamlayacağız. 18 yeni sosyal hizmet merkezi yapacağız. Gaziantep ve Diyarbakır’da 100’er kişilik huzurevi yapacağız. Kültür ve spor aktivitelerinin gerçekleştirebileceği mekanları tamamlayacağız. Dicle Vadisi Projesi’ni etaplar halinde gerçekleştireceğiz. Türkiye’nin en büyük asma köprüsü Nissibi’yi yakında açacağız. Van-Şırnak karayoluna başlayacağız. Bin 700 kilometre yeni yol yapacağız. Lojistik altyapıyı güçlendireceğiz.”
“BÖLGENİN GÖRÜNTÜSÜ TÜMÜYLE DEĞİŞECEK”
GAP Eylem Planı ile sadece kısa bir özet sunduğunu da anlatan Başbakan Davutoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:
“GAP Eylem Planı tamamlandığında bölgenin görüntüsü her alanda tümüyle değişecek. İkinci bir hamle dönemi bölgede hayata geçirilecek. Özel sektörün devreye girmesi için mutlaka güvenliğin, huzurun ve sükunetin sağlanması büyük önem taşıyor. Türkiye’nin geleceği parlaktır. Dışarıdaki durgunluk kesinlikle bizim bu yatırımlarımızı engelleyemeyecektir. Aksine bu kalkınma hamleleri Türkiye’nin gücüne güç katacaktır. Bu eylem planını hayırlı olmasını diliyorum. Bu eylem planı sadece Türkiye açışından değil, çevre ülkeler için de ders niteliğindedir. Bunun Suriye ve Irak’a altyapı oluşturacağına yönelik inancımı da belirtmek istiyorum. Oralardaki şiddet ortamı ortadan kalktığında GAP’ta yaşadığımız bu kalkınma o bölgeler için de hem ilham hem de güç kaynağı olacaktır. 2023’e giderken bu faktörler Türkiye’yi ekonomisi güçlü 10 ülkeden biri haline getirecektir.”
(İHA)
