Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın'dan 'S-400' açıklaması

ANKARA (AA) - CumhurbaÅŸkanlığı Sözcüsü Ä°brahim Kalın, Bloomberg tv kanalına verdiÄŸi mülakatta, Rusya'dan S-400 alınması halinde ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulayacağına yönelik açıklamalar konusunda deÄŸerlendirmelerde bulundu. Kalın, "Bu konularda karar vermek egemen bir ülke olarak Türkiye’nin tasarrufundadır. Türkiye nereden, hangi savunma sistemini, hangi teknolojiyi alacağına kendisi karar verir." ifadelerini kullandı.

ABD ile iliÅŸkilerin iyi olmasından yana olduklarını kaydeden Kalın, Türkiye'nin hiçbir zaman egemenlik haklarını sınırlayacak bir angajman içine girmediÄŸini ve girmeyeceÄŸini vurguladı. Kalın, ABD'nin yaptırım uygulaması halinde buna göre gerekli adımların atılacağını, tepkinin verileceÄŸini belirterek ABD'nin bu tutumunun ikili iliÅŸkilere katkısının olmayacağını, Türkiye'nin kararlılığını deÄŸiÅŸtirmeyeceÄŸini kaydetti.

Kalın, "Buradan bir geri dönüÅŸ söz konusu deÄŸil. AnlaÅŸmalar yapıldı, imzalar atıldı, önümüzdeki yıl da teslim edilecek. AnlaÅŸma teknoloji transferini içeriyor. Zaten bizim için en önemli konulardan bir tanesi de teknoloji transferinin saÄŸlanmasıydı. Biz bu teknolojiyi sadece hazır alıp kullanmak istemiyoruz, aynı zamanda üretmek istiyoruz." ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Ä°brahim Kalın, Patriot füzeleri ya da Batı’da üretilmiÅŸ benzer sistemlerle ilgili uygun ÅŸartlar saÄŸlanırsa, Türkiye'nin bunları da deÄŸerlendireceÄŸini ifade etti.

"Silah satışının dondurulması konusunda opsiyonsuz değiliz"

ABD senatosunun Türkiye'ye silah satışının durdurulmasına iliÅŸkin tasarıya onay vermesinin CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan'ın ABD BaÅŸkanı Trump ile yaptığı telefon görüÅŸmesinde de gündeme geldiÄŸini kaydeden Kalın, konunun görüÅŸmede yapıcı ÅŸekilde ele alındığını bildirdi. Kalın, "Trump da bu konunun bir mesele olmasını arzu etmediÄŸini söyledi. Ä°ÅŸin bir de kongre ayağı var, onu nasıl yönetecekleri ABD’nin kendi iç meselesi. Ama biz, müttefiklik ruhuna aykırı bu adımın atılmamasını arzu ederiz. Ama bu adımı atmaları halinde de Türkiye opsiyonsuz deÄŸildir." ifadelerini kullandı.

NATO sözleÅŸmesinde, "NATO dışında bir savunma sistemi alırsanız üyeliÄŸiniz sona erer" gibi bir maddenin olmadığını kaydeden Kalın, bu tür yorumları yapanların Türkiye’nin, Suriye’de PYD ile ABD’nin iliÅŸkisi konusunda ve diÄŸer alanlarda dile getirdiÄŸi eleÅŸtirileri hazmedemeyen çevreler olduÄŸunu söyledi.

Kalın, "Türkiye NATO’dan çıksın, çıkmalı, artık güvenilir bir NATO üyesi deÄŸil diyenler artık açıkçası eski Türkiye özlemi içerisinde olanlar." dedi.

ABD’nin Ä°ran’dan petrol alımının durdurulması çaÄŸrısına iliÅŸkinse Kalın, ÅŸunları kaydetti:

"Tabii ki biz de burada kendi ekonomik çıkarlarımız çerçevesinde hareket edeceÄŸiz. Ä°ran bizim sınır komÅŸumuz, önemli bir ticaret ortağımız. DoÄŸalgaz ve petrol anlaÅŸmalarımız var. Bunları riske edecek bir angajmanın içerisine elbette girmeyiz. Bu yeni yaptırım paketine (Ä°ran’la ilgili) sadece biz ya da bölge ülkeleri deÄŸil, Avrupa ülkeleri de karşı. Çünkü bu, Avrupalı ÅŸirketleri de zarara sokacak bir karar. Nükleer anlaÅŸmayı da maalesef riske eden bir yaklaşım. Halbuki raporlar Ä°ran’ın ÅŸu ana kadar nükleer anlaÅŸmaya uyduÄŸunu gösteriyor. Bizde de bunun hilafına bir bilgi söz konusu deÄŸil. Açıkçası Amerikan yönetimi de bunun dışında, buna mugayir bir delil ortaya koyabilmiÅŸ deÄŸil. Dolayısıyla orada baÅŸka bir siyasi kavga var, nükleer bahane olarak kullanılıyor."

"Kabul edilebilir bir ÅŸey olmaz"

FETÖ soruÅŸturması kapsamında Türkiye'de tutuklu bulunan Rahip Brunson ile ABD’li konsolosluk çalışanlarına iliÅŸkin yargılamaların devam ettiÄŸini hatırlatan Kalın, Türkiye’deki yargı sistemine, verilen kararlara saygı gösterilmesi gerektiÄŸini belirtti.

Kalın, ABD açısından makul ve meÅŸru kaygılar olabileceÄŸini ancak Türkiye'nin de Hakan Atilla'nın aldığı ceza gibi konularda birtakım endiÅŸeleri olduÄŸunu bildirdi.

"Türk-Amerikan iliÅŸkilerinin düzelmesi son derece kolay"

Türkiye ile ABD arasındaki iki temel konunun Türkiye açısından beka meselesi olduÄŸunu kaydeden Kalın, bunları ABD'nin PYD ve YPG'ye verdiÄŸi destek ve FETÖ elebaşının ABD'de yaÅŸaması olarak sıraladı.

Kalın, ÅŸöyle devam etti:

"Bizim beklentimiz sadece YPG-PYD’nin Menbiç’ten çıkması deÄŸil, ABD’nin bu terör örgütüyle her türlü iliÅŸkisini ve angajmanını sonlandırmasıdır. Åžu ana kadar DEAÅž’la mücadele gerekçesiyle bu iliÅŸkiyi meÅŸrulaÅŸtırıyorlardı. Åžimdi bir 'Bitti' diyorlar, bir 'Bitmedi' diyorlar. Mücadele bittiyse o zaman iÅŸ birliÄŸini sonlandırmaları gerekir. Türk-Amerikan iliÅŸkilerinin düzelmesi son derece kolay. FETÖ ve PYD konusunda ABD yönetimi adım atarsa, bu iki konuyu mesele olmaktan çıkartırız. DiÄŸer konularda müttefiklik ruhuna ve eÅŸit aktörler ilkesine dayalı olarak birlikte çalışmaya devam ederiz."

Türkiye-Rusya iliÅŸkileri

Türkiye'nin deniz komÅŸusu Rusya ile iyi iliÅŸkiler içinde olmasının normal olduÄŸunu vurgulayan Kalın, ABD yönetiminin Rusya ile iyi iliÅŸki arayışı içinde olmasının da doÄŸal olduÄŸunu ve buna yönelik eleÅŸtiri dile getirmeyenlerin Türkiye'yi de eleÅŸtiremeyeceÄŸini ifade etti.

Kalın, "Türkiye'nin Rusya ile iliÅŸkilerini geliÅŸtirmek için S-400'leri aldığı" yorumlarının doÄŸru olmadığını belirterek, "Böyle bir ÅŸey söz konusu deÄŸil. Biz ulusal çıkarlarımızı esas alarak bu politikaları belirliyoruz. Bizim dış politikada bütün ülkelerden talebimiz ve beklentimiz eÅŸit aktör iliÅŸkisidir. Ne kimse Türkiye’ye bir ÅŸey dikte etmeli, ne de biz ediyoruz. Karşılıklı ulusal çıkarlar çerçevesinde eÅŸit aktörler olarak bir dış politika pratiÄŸini ortaya koymaya çalışıyoruz. Dolayısıyla, 'S-400 ve nükleer rüÅŸvettir' gibi yorumlar, aslı astarı olmayan spekülasyonlardan ibaret." deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Terör örgütü PKK'nın Moskova'da ofisi olduÄŸunun hatırlatılması üzerine Kalın, konunun Rus tarafıyla birçok kez görüÅŸüldüÄŸünü ve görüÅŸülmeye devam edildiÄŸini kaydetti.

Kalın, "Åžu anda ABD’nin PYD-YPG’ye verdiÄŸi destekle Rusya’nın angajmanını herhalde aynı kefeye koymak mümkün deÄŸil. Milyarlarca dolar para harcadılar PYD ve YPG’ye. Silahlandırdılar, binlerce TIR dolusu silah verdiler. Bu desteÄŸi dünyada ABD’den baÅŸka kim verdi PYD ve YPG’ye? Yani bir eleÅŸtiri dile getirilecekse burada öncelikle ABD nasıl olur da PKK gibi bir terör örgütünün Suriye koluna bu desteÄŸi verebilir, öncelikle bunun sorgulanması lazım." dedi.

Türkiye-AB iliÅŸkileri

AB'nin Lüksemburg toplantısından sonra Türkiye ile Gümrük BirliÄŸi’nin güncellenmesinin düÅŸünülmediÄŸi yönündeki açıklamasını da deÄŸerlendiren Kalın, "Türkiye’yi bu kadar gözardı eden, önemini kavrayamayan bir bakış açısının Avrupa’ya da katkısı yok." ifadelerini kullandı.

Kalın, Türkiye'nin olduÄŸu gibi AB'nin de üzerine düÅŸen sorumluluklar olduÄŸunu vurgulayarak bunları yerine getirmeden sürekli Türkiye'ye bir talimat verircesine bir tutum içinde olunmasının kabul edilemeyeceÄŸini kaydetti. Kalın, "Müzakere sürecinin devam etmesi için biz elimizden geleni yapmaya devam edeceÄŸiz. Daha genel bir perspektiften baktığımızda, Avrupa gibi bir coÄŸrafyanın hem güvenliÄŸi hem ekonomik ve nüfus hareketliliÄŸi açısından Türkiye ile iyi iliÅŸkiler geliÅŸtirmesi iki tarafın da menfaatinedir." diye konuÅŸtu.

"Müttefiklerimiz bize yardım eder, etmez bu hiç önemli deÄŸil"

Irak topraklarının Türkiye’ye karşı bir terör örgütü tarafından kullanılmasına müsaade etmeyeceklerini ifade eden Kalın, Irak yönetimiyle bu konuda çalışmaya devam edeceklerini söyledi.

Kalın, "Müttefiklerimiz bize yardım eder etmez bu hiç önemli deÄŸil. Biz bu konuda kararlı bir ÅŸekilde mücadeleye devam edeceÄŸiz. Geri adım söz konusu deÄŸil." ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin yayılmacı politika izlediÄŸi eleÅŸtirilerine Kalın, "Kimin toprağını iÅŸgal etmiÅŸiz?" diye sordu.

Cerablus ve El Bab'ı örnek gösteren Kalın, "Suriye’nin toprak bütünlüÄŸü ve siyasi birliÄŸinin saÄŸlanması için YPG gibi giriÅŸimlere de tamamen karşıyız. Bu giriÅŸimlerimiz sayesinde de PYD-YPG siyasi süreçlerde kendisine yer bulamadı. Fırat’ın doÄŸusu ile ilgili politikamızda herhangi bir esneme söz konusu deÄŸil." diye konuÅŸtu.

Seçim sonrası oluÅŸturulacak yeni kabine

CumhurbaÅŸkanlığı Sözcüsü Kalın 24 Haziran seçimlerinin kesin sonuçları YSK tarafından açıklandıktan sonra 8 Temmuz'da milletvekillerinin yemin edeceÄŸine iÅŸaret ederek, "CumhurbaÅŸkanımız yemin edecek ve sonra da yeni kabineyi açıklayacak. CumhurbaÅŸkanımız farklı kiÅŸilerin bilgi birikiminden istifade etmek ister. Bakanları dışarıdan atamayı deÄŸerlendirdiÄŸini zaten ifade etti ama ÅŸu anda bir sayı vermem mümkün deÄŸil." deÄŸerlendirmesinde bulundu.

Bakanlara ilave olarak oluÅŸturulan kurulların CumhurbaÅŸkanına raporlar hazırlayacağını, politika oluÅŸturacağını bildiren Kalın, "Bunların yapıları da esnek olacak. Sayıları 3, 5, 7 ve daha fazla olabilir. Åžu anda sayıları 9 ama CumhurbaÅŸkanı geçici, süreli kurullar da kurabilir. Üyelerini CumhurbaÅŸkanı atayacak ve bunlar öncelikli olarak ülkenin temel meseleleriyle ilgili politika üretimine dönük çalışmalar yapacak. BaÅŸkanlıklarını CumhurbaÅŸkanı yapacak. Bu toplumsal istiÅŸareyi kurumsal hale getiren çok önemli bir yenilik." bilgisini paylaÅŸtı.

Yabancı yatırımcılar için çok elveriÅŸli bir ortam olduÄŸuna dikkati çeken Kalın, Türkiye’ye yatırım yapan herkesin kazandığının altını çizdi.

Seçim ortamına raÄŸmen ekonomide sıkıntı olmadığını kaydeden Kalın, dolardaki hareketliliÄŸin biraz da küresel piyasadaki faiz oranlarıyla ilgili olduÄŸunu vurguladı. Kalın, uluslararası sermayenin Türkiye'ye gelmesi konusundaki teÅŸvik edici tavrın devam edeceÄŸini kaydetti.

Muhabir: Aynur Ekiz