Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ikinci yılı

Türkiye, 16 Nisan 2017 Pazar günü Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ni öngören anayasa değişikliğini oylamak için sandık başına gitti.

Halk oylamasında yüzde 51,41 "evet", yüzde 48,59 "hayır" oyu kullanıldı ve anayasa değişikliği, kesin sonuçların 27 Nisan'da Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girdi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, halk oylaması sonuçlarını Tarabya'daki Huber Köşkü'nde düzenlediği basın toplantısıyla değerlendirirken, şunları söyledi:

"Milletimiz, bir kez daha gerçekten çok çok müstesna farklı bir olgunluk içerisinde sandık başına gitmiş, hür iradesiyle TBMM tarafından kabul edilen anayasa değişikliği konusundaki görüşünü ifade etmiştir. Resmi olmayan sonuçlar, yaklaşık 25 milyon 'evet' oyuyla ve 1 milyon 300 bin farkla anayasa değişikliğinin kabul edildiğini göstermektedir. Öncelikle oyunun rengi ne olursa olsun sandık başına giderek iradesine sahip çıkan milletimizin her bir ferdine şükranlarımı sunuyorum. 16 Nisan, 'evet' veya 'hayır' diyen herkesin, 80 milyon nüfusu, 81 vilayeti, 780 bin kilometrekare toprağıyla tüm Türkiye'nin zaferidir. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız da bu zaferin önemli bir parçasıdır."

Halk oylamasıyla kabul edilen ve cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiğinin kesilmemesini de öngören düzenlemenin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2 Mayıs 2017'de AK Parti'ye üye oldu. Böylece, AK Parti 1. Olağanüstü Büyük Kongresi ile 27 Ağustos 2014'te partiye veda eden Erdoğan, anayasa değişikliğinin ardından AK Parti'ye 979 gün sonra yeniden üye olarak döndü.

Erdoğan, Ankara Spor Salonu'nda 21 Mayıs 2017'de yapılan AK Parti'nin 3. Olağanüstü Büyük Kongresi'nde ise bin 414 delegenin oyunu alarak genel başkanlığa seçildi.

Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından 27 Ağustos 2014'te genel başkanlık koltuğunu Ahmet Davutoğlu'na bırakan Erdoğan, 998 gün aradan sonra yeniden AK Parti Genel Başkanlığını üstlendi.

Erdoğan, kongrede partililere şöyle seslendi:

"Bundan yaklaşık 3 yıl önce, 27 Ağustos 2014'te yine bu salonda sizlere 'Her bitiş yeni bir başlangıçtır' diyerek, helalleşerek ayrılmıştık. Bu sadece hukuki bir ayrılıktı. Gönüllerimiz hiçbir zaman ayrı düşmedi. Sevinçlerimizi de hüzünlerimizi de hep tek yürek, tek kalp olarak yaşadık. İşte şimdi de tam 998 gün sonra yine aynı salonda, 'Evet, nerede kalmıştık' diyerek yeniden bir aradayız. Cumhurbaşkanlığına aday olurken bunun bir hatime değil Fatiha olduğunu, yeni bir başlangıç olduğunu ifade etmiştik. Bugün bir kez daha besmelemizi çekiyor, Fatiha'mızı okuyor, daha büyük hedefler için daha çok çalışmak üzere yeni bir başlangıç yapıyoruz."

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ni içeren 18 maddelik Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'un halk oylamasıyla kabul edilmesiyle milletvekili sayısı 550'den 600'e çıktı, milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirildi. Anayasa Mahkemesinin üye sayısı 17'den 15'e düşürüldü.

Yeni düzenlemeyle TBMM ve cumhurbaşkanı seçimleri 5 yılda bir aynı gün yapılırken, cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişiği kesilmiyor.

Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen tarafından aday gösterebiliyor.

Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebiliyor.

Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından atanıyor ve görevden alınıyor. Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri, teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenleniyor.

TBMM, üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor. TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte gerçekleştiriliyor.

Cumhurbaşkanının, seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte yapılıyor. Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis, seçimlerin yenilenmesine karar verirse cumhurbaşkanı bir kez daha aday olabiliyor.

TBMM'nin bir sonraki seçimi ve cumhurbaşkanı seçimi, 25 Haziran 2023'te yapılacak.

Türkiye, Cumhurbaşkanını ve 27. Dönem Parlamentosunun üyelerini belirlemek üzere 24 Haziran 2018'de sandık başına gitti.

Cumhurbaşkanı seçiminde 6 aday yarıştı. AK Parti ve MHP'nin kurduğu "Cumhur İttifakı" Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı, CHP Muharrem İnce'yi, HDP ise Selahattin Demirtaş'ı cumhurbaşkanı adayı olarak gösterdi.

Seçmenlerin imzasıyla cumhurbaşkanı adayı olmak üzere başvuran ve gerekli 100 bin imzayı toplayan İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ve Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek de cumhurbaşkanı olabilmek için yarıştı.

Ayrıca vatandaşlar, bu seçimde 550 yerine 600 milletvekili için oy kullandı. Seçime AK Parti, CHP, HDP, HÜDAPAR, İYİ Parti, MHP, Saadet Partisi ile Vatan Partisi katıldı. BBP'nin adayları AK Parti, DP'nin adayları ise İYİ Parti listelerinden seçime girdi.

Seçimin kazananı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Cumhur İttifakı oldu.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, TBMM'de yemin ettikten sonra Külliye'de bir tören düzenlendi ve ardından Erdoğan tarafından yeni sistemin ilk kabinesi 9 Temmuz 2017'de onaylandı.

Cumhurbaşkanı Yardımcılığına Fuat Oktay getirilirken, yeni sistemin ilk kabinesi şu isimlerden oluştu:

"Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turan, Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Kasapoğlu, Çalışma Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank."

Kaynak: AA