Çin'den sızan gizli belgeler ülkedeki Kovid-19 salgınının ilk dönemine ışık tuttu

NEW YORK (AA) - CNN'nin ele geçirdiÄŸi Hubei eyaleti Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nden sızan 117 sayfalık gizli belgelere göre Çinli yetkililerin Kovid-19 salgını hakkında dünyaya, içerideki durumdan çok daha iyimser veriler paylaÅŸtığı belirtildi.

CNN, kendilerine belgeleri ulaÅŸtıran kiÅŸinin Çin saÄŸlık sistemi içinde çalışan biri olduÄŸunu belirterek, belgelerin 6 ayrı bağımsız uzman tarafından incelendiÄŸini ve özgünlüÄŸünün teyit edildiÄŸini açıkladı.

Söz konusu belgelerin Kovid-19 salgınının baÅŸlangıcından bu yana Çin'in içinden sızan en önemli belgeler olduÄŸu kaydedilerek, salgının baÅŸlangıcında yerel makamların içeride ne zaman ve neyi bildiklerine dair önemli bilgiler taşıdığına iÅŸaret edildi.

CNN’nin haberinde, belgelerin Çin’deki saÄŸlık sistemindeki yetersizlikleri ortaya koyduÄŸuna iÅŸaret edilerek, ülkedeki salgının ilk dönemlerinde Kovid-19 vakalarının tespit ve teyidinin 23 gün gibi uzun bir süre aldığı ve virüs testlerinde yaÅŸanan baÅŸarısızlık sonucu çoÄŸunun negatif geldiÄŸi vurgulandı.

Belgelerde iç denetimlerde salgının yayıldığı bölgede saÄŸlık sektöründe yaÅŸanan fonlama ve eleman yetersizliÄŸinin de altının çizildiÄŸi kaydedilen haberde, Çin'deki mevcut katı bürokratik yönetim modelinin salgın konusunda erken uyarı sistemini engellediÄŸi deÄŸerlendirilmesi yapıldı.

Haberde belgelerin, Çin saÄŸlık sisteminin yukarıdan aÅŸağı bürokratik sınırlamalardan dolayı salgının ilk acil aÅŸamalarını doÄŸru yönetemediÄŸini, bu süreçte atılan yanlış adımları ve kurumsal baÅŸarısızlık modelini gösterdiÄŸi belirtildi.

Haberde, Çinli yetkililerin Hubei eyaletindeki Wuhan ÅŸehrini Kovid-19 salgınının merkezi olarak göstermesine raÄŸmen, aralık başında eyalette Wuhan'a komÅŸu diÄŸer ÅŸehirler Yichang ve Xianning’ta daha önce hiç açıklanmayan, önceki yıla kıyasla 20 kat daha büyük bir grip salgını meydana geldiÄŸine dikkat çekildi.

Söz konusu belgelere göre Kovid-19 salgının merkezi Wuhan’da 2 Aralık 2019 itibarıyla 2 bin 32 grip salgını tespit edilirken, 320 km batısındaki Yichang’da 6 bin 135, Xianning’de de 2 bin 148 vakanın kayıtlara geçtiÄŸinin altı çizildi.

Sızan belgelerin, Çin hükümetinin Kovid-19 salgını ile ilgili bulguları gizlemeye yönelik kasıtlı bir giriÅŸimi olduÄŸuna dair hiçbir kanıt taşımadığı deÄŸerlendirilirken, öte yandan yetkililerin salgının ilk patlak verdiÄŸi dönemde eriÅŸebildikleri bilgilerle halka açıkladıkları bilgiler arasında çok sayıda tutarsızlığı ortaya koyduÄŸu vurgulandı.

Belgelerde ayrıca, zaman zaman tartışmalara neden olan virüsün laboratuvardan sızdığı yönündeki iddialar üzerine Çinli yetkililer tarafından herhangi bir bilginin dile getirilmediÄŸi veya kayıtlara geçirilmediÄŸi ifade edildi.