Çin ve Rusya'dan Myanmar toplantısını engelleme girişimi

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER

Myanmar'da Arakanlı mültecilere soykırım yapıldığını belgeleyen Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Myanmar Bağımsız Araştırma Misyonu'nun BM Güvenlik Konseyi'ni bilgilendirmesine karşı çıkan Çin, Rusya ve Bolivya toplantının yapılmasını engelleme girişiminde bulundu.

BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri Çin, Rusya, konseyin geçici üyesi ve eylül ayı dönem başkanı Bolivya, toplantınının yapılabilmesi için oylama talep etti.

Myanmar'da Arakanlı mültecilere yönelik soykırımın görüşülmesini BM Güvenlik Konseyi'ne taşımak istemeyen Çin'e destek veren Rusya ve Bolivya, oylamada gerekli olan 9 oyun sağlanması üzerine toplantının yapılmasını engelleyemedi.

ABD, Fransa İngiltere ve 6 ülke toplantının yapılması yönünde oy kullanırken Etiyopya, Ekvator Ginesi ve Kazakistan ise çekimser kaldı.

Çin'in BM Daimi Temsilcisi Ma Zhaoxu, uluslararası barış ve güvenliğin sağlanmasından sorumlu BM Güvenlik Konseyi'nin Myanmar'daki insan hakları meselelerini görüşemeyeceğini ve bu konunun konseye getirilmesinin sorunu çözmeye yönelik çabalara ters düştüğünü savundu.

Çin'e destek veren Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia ise Myanmar toplantısına destek veren ülkeleri eleştirerek, Arakan krizinin çözümüne yönelik süreci ''baltalamakla'' suçladı.

ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise 700 binden fazla Arakanlının Myanmar ordusunun şiddeti sonucu zorla yerinden edilerek Bangladeş'e sığınmak zorunda kalmasının uluslararası barış ve güvenliği tehdit ettiğinin inkar edilemeyeceğini söyledi.

Haley,'' Bir kez daha Arakanlıların Myanmar güvenlik güçlerinin işkence, sakatlama, katliam ve toplu tecavüzüne maruz kaldığını duyuyoruz ve bir kez daha bu salondaki bazı ülkelerin, Güvenlik Konseyi'nin ve tüm dünyanın Myanmar'da Arakanlılara neler olduğunu duymasını engellemeye çalıştığını görüyoruz.'' dedi.

BM Uluslararası Myanmar Bağımsız Araştırma Misyonu Başkanı Marzuki Darusman ise geçen ay yayımlanan 444 sayfadan oluşan raporlarında Arakanlı Müslümanların Myanmar ordusu tarafından, soykırım olarak tanımlanan 5 maddeden 4'üne maruz kaldığını hatırlattı.

10 bin Arakanlının öldüğünün tahmin edildiğine dikkati çeken Darusman, Myanmar'a silah ambargosu ve sorumlara yönelik yaptırım uygulanması çağrısında bulundu.

Hollanda'nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Lise Gregoire-van Haaren ise Myanmar'da Arakanlılara karşı soykırım suçu işleyenlerin Uluslararası Ceza Mahkemesine sevk edilmesi gerektiğini belirtti.

BM'ye göre, 25 Ağustos 2017'den sonra Arakan'dan kaçıp Bangladeş'e sığınanların sayısı 720 bine ulaştı. Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayımladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtladı.

Arakanlıların topraklarına dönüşü için Myanmar ve Bangladeş hükümetleri arasında imzalanan anlaşma, yerinden edilenlerin durumlarını belgelendirmeleri mümkün olmadığı için uygulamada işlevsiz kalıyor.

BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti "etnik temizlik" ya da "soykırım" olarak adlandırıyor.

Uluslararası medya ve yardım kuruluşlarının Arakan bölgesine girişini ciddi oranda kısıtlayan Myanmar hükümeti, Arakanlı Müslümanların dönüşlerine ilişkin verdiği sözleri de yerine getirmedi.

İnsan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanların gerekli güvenli ortam sağlanmadan Myanmar'a dönmelerinin, yeni bir etnik temizlik kampanyasına yol açacağı endişesini taşıyor.

Kaynak: AA