ANKARA (AA) - DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu, medya kuruluÅŸlarının temsilcileriyle dış politika vizyonunu paylaÅŸmak üzere toplantı düzenledi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Atatürk'ün "Yurtta sulh, cihanda sulh" ilkesinden ÅŸaÅŸmadıklarını kaydederek, Türkiye'nin giriÅŸimci ve insani dış politika yürüttüÄŸünü bildirdi.
Milli menfaatlerin esas olduÄŸunu, 2017 yılının aktif geçtiÄŸini ifade eden ÇavuÅŸoÄŸlu, 2018 için planlar ve hedefler hakkında da bilgi verdi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, "Medeniyetler Ä°ttifakı'nı 2018 içinde tekrar canlandırma konusunda Ä°spanya ile teyitleÅŸtik. Bu yılın sonunda yeni bir genel sekreter ataması olacak. Genel sekreterliÄŸe de eski Ä°spanya DışiÅŸleri Bakanı (Miguel Angel) Moratinos aday. Medeniyetler Ä°ttifakı'na her zamankinden fazla ihtiyacımız olduÄŸu açıktır. Artan ırkçılık, yabancı düÅŸmanlığı, nefret, hoÅŸgörüsüzlük özellikle Batı dünyasında hat safhaya geldi." diye konuÅŸtu.
"Dünya adeta birleÅŸti, buna da Türkiye öncülük etti "ASEAN, Balkanlar ve Kafkasya'da Türkiye'nin yoÄŸun çalışmalar yürüttüÄŸünü belirten ÇavuÅŸoÄŸlu, ABD yönetiminin Kudüs'ü "Ä°srail'in baÅŸkenti" olarak tanıması kararının dünyada ÅŸok etkisi yarattığını hatırlattı.
ÇavuÅŸoÄŸlu, "Her ÅŸerde bir hayır vardır diyoruz. Böyle bir adıma karşı dünya adeta birleÅŸti. Buna da Türkiye öncülük etti. Bu açıklamaya karşı en net duruÅŸ sergileyen ülke Türkiye oldu. Türkiye yalnız kalmadı. Sayın CumhurbaÅŸkanımızın liderliÄŸinde ve Sayın CumhurbaÅŸkanımızın giriÅŸimiyle Vatikan'ın da Batı ülkelerinin de tüm Ä°slam dünyasının da desteÄŸi alındı." dedi.
Suriye'de siyasi çözüme ağırlık verilecekSuriye krizinin çözümü için 2017'de samimi gayretlerin neticesini aldıklarını vurgulayan ÇavuÅŸoÄŸlu, çatışmasızlık bölgelerinin oluÅŸturulması için atılan adımların sonuçlarının alındığını söyledi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, "2018 içinde siyasi çözüme ağırlık vereceÄŸiz; bir taraftan Astana ve Soçi, diÄŸer taraftan Cenevre sürecinin tekrar canlandırılması ama sonuç alıcı ÅŸekilde canlandırılması." ifadesini kullandı.
Suriye'nin yeniden inÅŸasıÇavuÅŸoÄŸlu, "Åžimdi çözüm sonrasında Suriye'nin yeniden inÅŸası için AB baÅŸta olmak üzere katkı saÄŸlayabilecek tüm aktörlerle görüÅŸmelere ÅŸimdiden baÅŸladık. Åžimdiden planlayalım ki siyasi bir çözüm olduÄŸunda hızlı ÅŸekilde Suriye'yi yineden inÅŸa edelim." dedi.
IKBY'deki gayrimeÅŸru referandumIrak'taki gayrimeÅŸru referandumu hatırlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye'nin başından beri niye karşı olduÄŸunu net ÅŸekilde izah ettiÄŸini dile getirdi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, "Erbil'de Mesut Barzani'nin kendisine bugünkü yaÅŸadıklarının hepsinin gerçekleÅŸeceÄŸini tek tek söyledik ama kime inandılarsa, kimin aklına uydularsa bundan vazgeçmediler. Masada güçlü olurum dedi. Masaya bile oturamadı." diye konuÅŸtu.
IKBY ile iliÅŸkilerin nasıl ilerleyeceÄŸi sorulan ve Neçirvan Barzani'nin görüÅŸme talebinde bulunduÄŸu hatırlatılan ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸunları söyledi:
"Esasen Kürt yönetimi ve oradaki Kürtler bir ÅŸeyi gördüler. BaÅŸtan sona samimi davranan ve kendilerine doÄŸruları söyleyen bir ülke varsa o da Türkiye idi. Türkiye olmadan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin bir anlamı yok. Her ÅŸeyleri bize baÄŸlı. Bölgenin dünyaya açılan kapısı Türkiye. Bizim iznimiz olmazsa dışarıda gidemezler. Bizimle iliÅŸkileri tekrar düzeltmek, geliÅŸtirmek istiyorlar. Biz de bazı ÅŸeylerden emin olmalıyız. Tabii ki talepler var ve bunlar deÄŸerlendiriliyor."
Gabriel ile görüÅŸmeÇavuÅŸoÄŸlu, 6 Ocak'ta Almanya DışiÅŸleri Bakanı Sigmar Gabriel ile Hannover yakınında küçük bir ÅŸehirde görüÅŸecekleri bilgisini verdi.
"Almanya ile hiçbir problemimiz yok ama Almanya'nın bizimle problemi var." diyen ÇavuÅŸoÄŸlu, Almanya ve bazı ülkelerin sorunlarının ne olduÄŸunu söylemesi gerektiÄŸini belirtti.
FETÖ ile mücadelenin artırıldığını, birçok uluslararası kuruluÅŸta terör örgütü ilan edilmesini saÄŸladıklarını aktaran ÇavuÅŸoÄŸlu, sıranın Avrupa Güvenlik ve Ä°ÅŸbirliÄŸi TeÅŸkilatına (AGÄ°T) geldiÄŸini, burada da çalışmanın devam ettiÄŸini söyledi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, örgütün okullarına karşı Maarif Vakfına destek verdiklerini, birçok ülkeden çok sayıda örgüt üyesinin Türkiye'ye getirilip yargıya teslim edildiÄŸini bildirdi.
Ä°ran'daki olaylarÄ°ran’da 28 Aralık 2017'de baÅŸlayan ve yayılarak süren olaylar hakkındaki bir soru üzerine ÇavuÅŸoÄŸlu, "Ä°ran DışiÅŸleri Bakanı Cevad Zarif'in söylediÄŸine göre durum o kadar kötü deÄŸil." ifadelerini kullandı.
Zarif'in kendisiyle Ä°ran'daki olaylarla ilgili bazı verileri paylaÅŸtığını belirten ÇavuÅŸoÄŸlu, "Zarif, Ä°ran yönetiminin bu göstericilere karşı dikkatli davrandığını ve bazı grupların ellerinde silahlar, bıçaklar ve molotofların olduÄŸunu söyleyerek, bunların esasen saldırıp saÄŸa sola ateÅŸ ettiklerinden dolayı bazı insanların ve güvenlik güçlerinin öldüÄŸünü söyledi." diye konuÅŸtu.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Ä°ran'ın barışçıl gösterilere itiraz etmediÄŸi ve sorunların da diyalog yoluyla çözülmesi yönünde yaptığı açıklamanın önemine dikkati çekerek, "Açıklamalarında devletin demir yumruÄŸunu göstermiyoruz diyorlar." deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Ä°ran'da yaÅŸanan olayların ilginç olduÄŸuna ve bu olayların arkasında kimin olduÄŸu konusunda da çok ÅŸeyler söylendiÄŸine iÅŸaret eden ÇavuÅŸoÄŸlu, "Ama ortaya net deliller çıkmadan ÅŸu var, bu var demek doÄŸru deÄŸil. Bakıyoruz, takip ediyoruz." ÅŸeklinde konuÅŸtu.
ÇavuÅŸoÄŸlu, protesto olaylarına baÅŸta karşı olan bazı etnik grupların sonradan destek açıklamalarında bulunduÄŸunu hatırlatarak, "Buralarda yönlendirme mi var? Ne var? Bunları iyi deÄŸerlendirmek lazım fakat bu sürece destek veren iki kiÅŸi var. Birisi Ä°srail BaÅŸbakanı Binyamin Netanyahu, birisi ABD BaÅŸkanı Donald Trump." dedi.
Türkiye'nin bu tür dış müdahalelere karşı olduÄŸunu vurgulayan ÇavuÅŸoÄŸlu, baÅŸka dünya ülkelerinin de Ä°ran'daki bu gösterilere dikkatli yaklaÅŸtığını ve ABD ile Ä°srail haricinde bir ülkeden destek açıklamalarının gelmediÄŸini belirtti.
ABD ile iliÅŸkilerABD ile iliÅŸkilerde geçen yılın sorunlu geçtiÄŸini dile getiren ÇavuÅŸoÄŸlu, FETÖ elebaşının iadesi için taleplerin karşılanmadığını hatırlattı.
SoruÅŸturma ve iade sürecinin baÅŸlatılması için gerekli delilleri ilettiklerini bildiren ÇavuÅŸoÄŸlu, "Darbe giriÅŸiminde rol alan kiÅŸilerin ABD'ye gidip FETÖ'den talimat aldığını herhalde ABD bizim kadar biliyordur. Esasen ABD'nin ilave herhangi bir belgeye ihtiyaç duymaması gerekir." diye konuÅŸtu.
ÇavuÅŸoÄŸlu, örgütün ABD'de ciddi suçlar iÅŸlemesine raÄŸmen soruÅŸturma baÅŸlatmamasının Türk milletinin kafasındaki soru iÅŸaretlerini güçlendirdiÄŸini söyleyerek, "2018 içinde ABD'nin bu konuda samimi davranmasını beklemek bizim hakkımızdır, milletimizin de talebidir." ifadesini kullandı.
YPG'ye silah yardımıABD'nin terör örgütü PYD/YPG'ye silah vermesinin güven bunalımına yol açtığına iÅŸaret eden ÇavuÅŸoÄŸlu, Fırat Kalkanı operasyonu sonrası 100 bini aÅŸkın Suriyelinin evlerine döndüÄŸünü belirtti.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Türkiye'de Suriyeli 300 bin Kürt yaÅŸadığını ve YPG'nin Suriye topraklarının yüzde 25'ini kontrol etmesine raÄŸmen bu kiÅŸilerin oraya dönemediÄŸini çünkü YPG'nin kendi ideolojisinde olmayan Kürtleri sürgüne gönderdiÄŸini aktardı.
ÇavuÅŸoÄŸlu, "Irak'ta 'Biz bunları göremedik.' diyen ABD'nin yarın aynı ÅŸeyi söyleyeceÄŸini adımız gibi biliyoruz ama iÅŸ iÅŸten geçiyor." dedi.
Rusya ile ABD arasında YPG'yi kullanma konusunda bir rekabet olduÄŸunu fakat Rusya'nın ABD gibi YPG'ye tam olarak destek vermediÄŸini belirten ÇavuÅŸoÄŸlu, "Rusya eskisine göre bizim çizgimize daha yakın. Rusya en azından bizim hassasiyetimizi anlıyor. Müttefikimiz ABD'ye bu hassasiyetimizi anlatamadık." diye konuÅŸtu.
ÇavuÅŸoÄŸlu, ABD BaÅŸkanı Trump'ın, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan ile yaptığı telefon görüÅŸmesinde bir daha YPG'ye silah verilmeyeceÄŸi sözünü hatırlattı.
YPG'ye ABD'nin silah yardımının devam edip etmediÄŸinin sorulması üzerine ÇavuÅŸoÄŸlu, "'Bir daha vermeyeceÄŸiz.' dediler. Ondan sonra somut bir yardım gelmedi." dedi.
RusyaRusya ile iliÅŸkilere deÄŸinen ÇavuÅŸoÄŸlu, durumun artık tamamen normalleÅŸtiÄŸini, ticaret ve vize konularında bazı adımlar atılması gerektiÄŸini bildirdi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, Rusya ile Suriye konusundaki iÅŸ birliÄŸinin 2018'de süreceÄŸini, bunun Ä°ran için de geçerli olduÄŸunu söyledi.
Rusya ile Türkiye arasındaki S-400 mutabakatını hatırlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸöyle devam etti:
"Bazı ülkelerden tepki geldi. Biz bu savunma sistemini müttefiklerden de almak istedik ama basit silahların bile satılmasında Türkiye'ye engel çıkaran ülkelerden bu savunma sistemini alamayacağımız yaptığımız müzakerelerle ortaya çıktı. Hem Türkiye'ye destek vermeyeceksiniz hem de baÅŸka ülkeden alınca tepki göstereceksiniz. Türkiye neticede NATO üyesidir ama bağımsız bir devlettir."
"Norveç olayı bireysel"Norveç'teki NATO tatbikatında Atatürk ve CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan'ın hedef gösterildiÄŸi olayı hatırlatan ÇavuÅŸoÄŸlu, hedefin Türkiye olduÄŸunu, hem NATO'nun hem de Norveç'in özür dilediÄŸini dile getirdi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, "Norveç hadisesinin bireysel olduÄŸunu düÅŸünüyoruz. SoruÅŸturmalar yapıldı, yapılıyor. NATO ve Norveç yöneticilerinin bilgisi dışında olduÄŸunu düÅŸünüyoruz." açıklamasını yaptı.
AB ile iliÅŸkilerAB ile iliÅŸkilerin iniÅŸli çıkışlı olduÄŸunu anımsatan ÇavuÅŸoÄŸlu, bazı ülkelerdeki seçimlerin bittiÄŸini, bundan sonra daha önce hazırlanan eylem planının nasıl uygulanacağı üzerinde çalışma yürütüldüÄŸünü söyledi.
ÇavuÅŸoÄŸlu, "2018’de AB, Türkiye'ye biraz daha saygı duymayı öÄŸrenirse ve eÅŸit ortak olarak görürse ve deÄŸerlendirmelerini AB üyelik kriterleri içinde yaparsa iliÅŸkilerimiz daha saÄŸlıklı yürür. En önemlisi AB'nin Türkiye'ye saygı duymayı öÄŸrenmesi gerekecek çünkü Türkiye ve Türk milleti bunu hak ediyor. Artık o patronluk taslama devri bitti." dedi.
Avusturya sürpriziAvusturya'da yeni hükümet kurulduktan sonra güzel bir sürprizle karşılaÅŸtığını dile getiren ÇavuÅŸoÄŸlu, ülkenin aşırı saÄŸcı parti kontenjanından atanan yeni DışiÅŸleri Bakanı Karin Kneissl'ın kendisini aradığını söyledi.
"DoÄŸrudan Türkçe olarak 'Ä°yi akÅŸamlar, nasılsınız?' dedi. Åžaşırdım tabii." diyen ÇavuÅŸoÄŸlu, Kneissl'ye, iki ülke arasındaki iliÅŸkilerin iyi gitmediÄŸini, buna neden olarak Avusturya'nın yaptığı çirkinlikleri gösterdiÄŸini anlattı.
ÇavuÅŸoÄŸlu, görüÅŸmede, Türkiye'nin Avusturya'da yeni kurulan hükümetinin programında yeri olmaması gerektiÄŸini belirttiÄŸini aktararak, "Bizim Avusturya ile sorunumuz yok." ifadesini kullandı.
"Rumların mentalitesi deÄŸiÅŸmeyecek"ÇavuÅŸoÄŸlu, Kıbrıs konusunda ise müzakerelerin baÅŸarısız olduÄŸunu hatırlatarak, Türk tarafının yapıcı tutumunun herkes tarafından görüldüÄŸünü ve takdir edildiÄŸini vurguladı.
KKTC'de bu ay yapılacak seçimi anımsatan ÇavuÅŸoÄŸlu, ÅŸöyle devam etti:
"Seçim bitince KKTC ile oturup konuÅŸacağız. O günkü parametrelerde sıkıntı yoktu, o parametrelerle Rum tarafı çözüm istemedi ve bir ÅŸeyi anladık ki bu parametrelerle 10 yıl da müzakere etsek Rum tarafı çözüme yanaÅŸmayacak çünkü Rum tarafının tanınmış devleti var, AB'ye üye, ekonomisi görece olarak biraz daha iyi, her ne kadar açık biraz kapansa da. Dolayısıyla niye yönetimi paylaÅŸsın, gücü niye paylaÅŸsın. Hatta diyorlar ki 'Bizim hastaneler daha iyi, niye hastaneleri paylaÅŸalım, ekonomiyi niye paylaÅŸalım.' Bu mentalitenin deÄŸiÅŸeceÄŸini zannetmiyorum."
"Soçi'ye PYD'nin katılmasına karşı çıktık"ÇavuÅŸoÄŸlu, Rusya'nın Soçi kentinde düzenlenecek Suriye Ulusal Diyalog Kongresi'ne terör örgütü PYD/PKK'nın katılımı hakkında deÄŸerlendirmelerde bulunarak, "Ä°ran'la birlikte biz YPG'nin katılmasına karşı çıktık." diye konuÅŸtu.
Rus ve Ä°ranlı mevkidaÅŸlarıyla Antalya'da bir araya geldiklerinde Soçi'ye kimlerin katılacağı konusunda taslak hazırladıklarını ifade eden ÇavuÅŸoÄŸlu, "Liderler için bir taslak hazırladık. 'Soçi'ye kimlerin katılacağını üç ülke birlikte istiÅŸare eder ve karar verir' ve bu ibare zirve deklerasyonunda yer aldı." dedi.
Muhabir: TuÄŸrul Çam, UÄŸur Çil, Ercan Canbolat